Πώς χάθηκε ο «Greek Stream»: Μια τεράστια επένδυση που έβαλε στο «ψυγείο» ο ΣΥΡΙΖΑ

Στα «ψιλά» πέρασε η είδηση ότι ο Alexander Novak, υπουργός Ενέργειας της Ρώσικης Ομοσπονδίας, ανακοίνωσε ότι ο ρωσικός αγωγός φυσικού αερίου που είχε συμφωνηθεί να περάσει από την Ελλάδα, τελικά θα περάσει από τη Βουλγαρία.

Ηταν ο γνωστός «Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός» ή «Greek Stream» ο οποίος είχε συμφωνηθεί από το 2015, μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας, να κατασκευαστεί και να περάσει από τη χώρα μας.

Μια επένδυση πάνω από 2 δις ευρώ που θα έδινε 20.000 θέσεις εργασίας και θα αναβάθμιζε γεωπολιτικά τη θέση της Ελλάδας.

Επίσης, η πρόβλεψη ήταν ότι θα περνούσαν 50 κυβικά μέτρα αερίου από την Ελλάδα, και με συμμετοχή στο νέο αγωγό 50%-50% θα είχε εκατομμύρια έσοδα από τέλη αλλά και φθηνό φυσικό αέριο.

Η σημαντική αυτή συμφωνία είχε υπογραφεί στην Αγία Πετρούπολη στις 16 Ιουνίου 2015 από τους τότε αρμόδιους υπουργούς, Αλ. Νόβακ και Π. Λαφαζάνη, παρουσία και του Αλέξη Τσίπρα.

Την πάγωσε ο ΣΥΡΙΖΑ

Τέσσερα χρόνια μετά, και με την προηγούμενη κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ που υπέγραψε τη συμφωνία να την σαμποτάρει τελικώς, ο αγωγός δεν θα περάσει και επίσημα από την Ελλάδα αλλά θα πάει στη Βουλγαρία.

Σύμφωνα με τον σχεδιασμό ο Greek Stream θα είχε αφετηρία την Ρωσία, θα διέσχιζε την Μαύρη Θάλασσα και την Ευρωπαϊκή Τουρκία, θα είχε προορισμό τις χώρες της Βαλκανικής, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, ιδίως την Ιταλία, και τις χώρες Κεντρικής Ευρώπης.

Επρόκειτο για μιας στρατηγικής σημασίας συμφωνία η οποία για έναν περίεργο λόγο μπήκε στο ψυγείο από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Σύμφωνα με τον τότε υπουργό, Παναγιώτη Λαφαζάνη, «ο αγωγός αυτός, με τον οποίο η Ρωσία παρέκαμψε τον επισφαλή γι’ αυτήν ουκρανικό δρόμο, δεν είχε μόνο μία στρατηγική σημασία για τις ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης αλλά και μία τεράστια ενεργειακή, οικονομική, πολιτική και γεωστρατηγική σημασία για την Ελλάδα, ενώ άλλαζε όλα, σχεδόν, τα δεδομένα όχι μόνο σε ενεργειακό αλλά και σε πολιτικό επίπεδο στην περιοχή μας και την Ευρώπη.

Η Ελλάδα υπήρξε η πρώτη χώρα που άνοιγε δρόμο για την κατασκευή του αγωγού αυτού, σε μία περίοδο που η Τουρκία του Ερντογάν, έχοντας τότε κακές σχέσεις με την Ρωσία, έθετε προσκόμματα στη διέλευσή του από τα εδάφη της, ενώ η κυβέρνηση της Βουλγαρίας είχε αποκλείσει τότε το πέρασμα του αγωγού από την επικράτεια της. Το γεγονός αυτό είναι προφανές ότι έδινε στη χώρα μας μία ιδιαίτερα πρωτοπόρα και επωφελή θέση».

Κι όπως αναφέρει ο κ. Λαφαζάνης: «Η ακύρωση του μνημονίου Λαφαζάνη – Novac και η ματαίωση της διέλευσης του αγωγού ρώσικου φυσικού αερίου από την Ελλάδα δεν αποτελεί μόνο σκάνδαλο πρώτου μεγέθους, αφού σε μία περίοδο που η Ελλάδα αγωνιά για ξένες επενδύσεις πετάει στα αζήτητα μία νέα γνήσια παραγωγική επένδυση ύψους πάνω από 2 δισ. δολ.(!) και 20000 νέων θέσεων εργασίας αλλά και ένα μείζον εθνικό έγκλημα, από τα μεγαλύτερα στην ελληνική ιστορία, αφού η ακύρωση του αγωγού συνιστά πισώπλατη μαχαιριά στην ασφάλεια και στην θωράκιση της χώρας, η οποία μπορεί να αποδειχθεί ότι θα έχει πολύ οδυνηρές συνέπειες για την ίδια την υπόσταση μας.

Από την επίσκεψη τότε και τις συνομιλίες με τον Β. Πούτιν

Ολη η συμφωνία

Άρθρο 1

Οι Όροι που χρησιμοποιούνται στο παρόν μνημόνιο (συμπεριλαμβανομένου του προοιμίου) έχουν την ακόλουθη έννοια:
«Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός» σημαίνει το τμήμα εντός της επικράτειας της Ελληνικής Δημοκρατίας του νέου συστήματος αγωγών φυσικού αερίου που προσδιορίζεται στην παράγραφο 4 του προοιμίου του παρόντος Μνημονίου,
«Έργο» σημαίνει ο σχεδιασμός, η χρηματοδότηση, η κατασκευή και η λειτουργία και η συντήρηση του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού, ο οποίος θα αποτελείται από αγωγούς, σταθμούς συμπίεσης, καθώς και κάθε άλλη υποδομή που είναι αναγκαία για τη λειτουργία του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού
«Ιδρυτικά Μέρη» είναι ο Έλληνας Ιδρυτής που θα καθοριστεί από την Ελληνική πλευρά και ο Ρώσος Ιδρυτής που θα καθοριστεί από τη Ρωσική πλευρά, με σκοπό την από κοινού σύσταση της «Εταιρείας Ειδικού Σκοπού».
«Εταιρεία Ειδικού Σκοπού» σημαίνει η εταιρεία που θα ιδρυθεί από τα Ιδρυτικά Μέρη της Ελλάδας και της Ρωσίας, υπό τη δικαιοδοσία που θα συμφωνηθεί από τα Ιδρυτικά Μέρη, με σκοπό την ολοκλήρωση του Έργου.

Άρθρο 2

1. Τα Μέρη θα διευκολύνουν την υλοποίηση του Έργου από την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού, συμπεριλαμβανομένης και της διευκόλυνσης όλων των διαδικασιών για να διασφαλιστεί ότι η φάση κατασκευής του Έργου θα ξεκινήσει το 2016 και η έναρξη της λειτουργίας του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού θα ξεκινήσει έως το τέλος του 2019.
2. Τα Μέρη θα συνεργάζονται μεταξύ τους για να παρέχουν σταθερές, διαφανείς και χωρίς διακρίσεις συνθήκες για την υλοποίηση και την εκτέλεση του Έργου.
3. Τα Μέρη δεν ευθύνονται για οποιαδήποτε ενέργεια της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού και των Ιδρυτικών Μερών της όσον αφορά στην υλοποίηση και την εκτέλεση του Έργου.

Άρθρο 3

1. Η Ρώσικη πλευρά θα διευκολύνει την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού για την απόκτηση της αναγκαίας χρηματοδότησης για την υλοποίηση και την εκτέλεση του Έργου σύμφωνα με τα αποτελέσματα της Μελέτης Σκοπιμότητας που θα εκπονηθεί σε συνέχεια της υπογραφής του παρόντος Μνημονίου, και η οποία χρηματοδότηση θα δοθεί με την εγγύηση του οικονομικού οφέλους της διέλευσης φυσικού αερίου από τον Νότιο Ευρωπαϊκό Αγωγό.
2. Τα Μέρη θα διευκολύνουν την Εταιρεία Ειδικού Σκοπού ώστε τρίτα μέρη που θα υποδειχθούν από τον Ρώσο Ιδρυτή να δεσμεύσουν έως 100 % της χωρητικότητας του αγωγούγια ποσότητες φυσικού αερίου που θα διέρχονται μέσω της ελληνικής επικράτειας, μεταξύ των σημείων εισόδου και εξόδου του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.
3. Η Ελληνική πλευρά θα προσφέρει κάθε έννομη στήριξη, για την έγκαιρη ολοκλήρωση όλων των απαραίτητων διαδικασιών ώστε η Εταιρεία Ειδικού Σκοπού να λάβει κάθε σχετική άδεια ή μελέτη που απαιτείται από την ισχύουσα νομοθεσία, συμπεριλαμβανομένων αδειών σχετικά με την όδευση του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού, την κατασκευή, την περιβαλλοντική και λειτουργική αδειοδότηση καθώς και την σύνδεση με το Ελληνικό Σύστημα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου και την διασύνδεση με συστήματα φυσικού αερίου τρίτων κρατών.

Άρθρο 4

1. Ο Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός θα έχει ετήσια χωρητικότητα έως 47 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου στο σημείο εισόδου της Ελληνικής Δημοκρατίας. Η όδευση και επακριβείς τεχνικές παράμετροι του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού, συμπεριλαμβανομένων της πίεσης, της διαμέτρου του αγωγού κ.α. θα καθορισθούν στη βάση της Μελέτης Σκοπιμότητας.
2. Η Ελληνική πλευρά θα χορηγήσει στο Έργο το καθεστώς έργου εθνικής προτεραιότητας ή κάποιου ισοδύναμου καθεστώτος.

Άρθρο 5

1. Η Εταιρεία Ειδικού Σκοπού θα είναι ο ιδιοκτήτης του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.
2. Η Εταιρεία Ειδικού Σκοπού και τα Ιδρυτικά Μέρη της θα φέρουν αποκλειστική ευθύνη για το κόστος της υλοποίησης και εκτέλεσης του Έργου, συμπεριλαμβανομένου του κόστους σύστασης της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού και της προαναφερθείσας Μελέτης Σκοπιμότητας που θα καθορίσει τις τεχνικές και οικονομικές παραμέτρους του Έργου, αναλογικά με την συμμετοχή των Ιδρυτικών Μερών στο ιδρυτικό κεφάλαιο της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού.
3. Τα Ιδρυτικά Μέρη της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού (μέτοχοι) θα έχουν τα ακόλουθα μερίδια την ημέρα της σύστασής της: Ο Έλληνας Ιδρυτής 50% και ο Ρώσος Ιδρυτής 50%.
4. Νέοι μέτοχοι μπορούν να προσκληθούν στην Εταιρεία Ειδικού Σκοπού κατόπιν κοινήςαπόφασης των Ιδρυτικών Μερών, βάσει των αρχών της διακυβέρνησης της Εταιρείας Ειδικού Σκοπού.

Άρθρο 6

Τα Μέρη συμφωνούν ότι, εφόσον απαιτείται, θα εκκινήσουν τις απαραίτητες διαδικασίες προκειμένου να τροποποιήσουν κατάλληλα την Συμφωνία μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης της Ρωσικής Ομοσπονδίας, που υπεγράφη στις 29 Απριλίου 2008 για την συνεργασία κατά την κατασκευή και εκμετάλλευση αγωγού φυσικού αερίου στο έδαφος της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Άρθρο 7

1. Διαφορές σχετικά με την ερμηνεία ή την εφαρμογή του παρόντος Μνημονίου θα επιλύονται μέσω της διπλωματικής οδού.
2. Το παρόν Μνημόνιο θα εφαρμοστεί κατόπιν της υπογραφής του από τα Μέρη.
3. Το παρόν Μνημόνιο μπορεί να τροποποιηθεί με την έγγραφη συγκατάθεση των Μερών.
4. Το παρόν Μνημόνιο δεν αποτελεί διεθνή σύμβαση ή οποιοδήποτε άλλο έγγραφο νομικά δεσμευτικό και, ως εκ τούτου, δεν δημιουργεί δικαιώματα ή υποχρεώσεις που διέπονται από το διεθνές δίκαιο.

Υπεγράφη στην Αγία Πετρούπολη στις 19 Ιουνίου 2015, σε 2 αντίγραφα στην ελληνική, ρωσικήκαι αγγλική γλώσσα. Σε περίπτωση διαφοράς στην ερμηνεία των όρων του Μνημονίου, θα υπερισχύει το αγγλικό κείμενο.

Για το Υπουργείο Ενέργειας της Ρωσικής Ομοσπονδίας

Alexander Novak
Υπουργός Ενέργειας Για το Υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελληνικής Δημοκρατίας

Παναγιώτης Λαφαζάνης
Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.

Η τότε κοινή δήλωση Λαφαζάνη – Ντιμιτρίεφ

Κοινή Δήλωση  για την Ανάπτυξη ενός Ελληνικού Έργου Υποδομής μεταξύ του Υπουργείου Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Ενέργειας και Περιβάλλοντος της Ελληνικής Δημοκρατίας και της «Τράπεζας Ανάπτυξης και Διεθνών Οικονομικών Υποθέσεων (Vnesheconombank-VEB)» της Ρωσικής Ομοσπονδίας.

Λαμβάνοντας υπόψη τον στρατηγικό χαρακτήρα των σχέσεων μεταξύ της Ρωσικής Ομοσπονδίαςκαι της Ελληνικής Δημοκρατίας,

Με την πρόθεση να ενισχυθεί η αμοιβαίως επωφελής συνεργασία σε θέματα επενδύσεωνστην επικράτεια της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Κατόπιν ενδελεχών συζητήσεων, ο κ. Παναγιώτης Λαφαζάνης, Υπουργός Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας της Ελληνικής Δημοκρατίας και ο κ. Βλαντιμίρ Ντιμίτριεφ, Πρόεδρος της κρατικής ρώσικης «Τράπεζας Ανάπτυξης και ΔιεθνώνΟικονομικών Υποθέσεων, (Vnesheconombank-VEB)» κατόπιν συνάντησής τους στο Διεθνές Οικονομικό Φόρουμ της Αγίας Πετρούπολης 2015, ανακοινώνουν τα ακόλουθα:

1. Εξαγγέλλουν τη δέσμευση των δύο πλευρών να υποστηρίξουν και να διευκολύνουν με όλα τα νόμιμα μέσα που διαθέτουν την υλοποίηση του έργου υποδομής φυσικού αερίου με την ονομασία «Νότιος Ευρωπαϊκός Αγωγός» («ΝΕΑ»), στην ελληνική επικράτεια.

2. Χαιρετίζουν τη σύσταση της νέας Μεικτής Εταιρείας(Κοινή Εταιρεία Ειδικού Σκοπού) για την άμεση υλοποίηση του «ΝΕΑ», με την συμμετοχή ως στρατηγικών επενδυτών (ή ιδρυτών), της VEBCapital και της “Δημόσιας Επιχείρησης Ενεργειακών Επενδύσεων ΑΕ – ΔΕΠΕΝΕ Α.Ε.”, μιας νέας εταιρείας του Ελληνικού Δημοσίου, με μοναδικό μέτοχο το Ελληνικό Δημόσιο, και με σκοπό την προώθηση και συμμετοχή σε επενδύσεις αγωγών φυσικού αερίου και άλλα έργα υποδομών, με σκοπό την οικονομική ανάπτυξη.

3. Επισημαίνεται ότι η νέα Κοινή Εταιρεία Ειδικού Σκοπού θα είναι ο ιδιοκτήτης του «ΝΕΑ» και θα έχει την ευθύνη για το σχεδιασμό, χρηματοδότηση, κατασκευή, λειτουργία και συντήρηση του Έργου που θα αποτελείται από αγωγούς, σταθμούς συμπίεσης καθώς και άλλες υποδομές απαραίτητες για τη λειτουργικότητά του.

Η εντατική εργασία για την υλοποίηση του έργου θα ξεκινήσει άμεσα με την προετοιμασία τηςμελέτης βιωσιμότητας, τις τεχνικές μελέτες και τις λοιπές μελέτες σχεδιασμού του Νότιου Ευρωπαϊκού Αγωγού.