Τι συνδέει τον Μπόρις Τζόνσον με τον αποκεφαλισμό του βασιλιά Καρόλου Ι;

Όταν ο Μπορίς Τζόνσον έκανε για πρώτη φορά τον Ιούλιο την πρόταση να ανασταλεί η λειτουργία της Βουλής των Κοινοτήτων, ώστε η κυβέρνηση να έχει τα χέρια λυμένα ακόμη και για ένα Brexit χωρίς συμφωνία, ο πρώην πρωθυπουργός Τζον Μέιτζορ υπενθύμισε ότι μια τέτοια πρωτοβουλία δεν έφερε καλά ξεμπερδέματα για τον βασιλιά Κάρολο Ι.

Γιατί όντως το 1628 ο τότε βασιλιάς Κάρολος Ι συγκάλεσε το κοινοβούλιο με την ελπίδα ότι θα το έπειθε να εγκρίνει την επιβολή νέων φόρων για να χρηματοδοτηθεί άλλη μία στρατιωτική εκστρατεία. Το κοινοβούλιο δεν ήταν ακριβώς διατεθειμένο και προσπάθησε να εξασφαλίσει τη δέσμευση ότι από εκεί και πέρα ο βασιλιάς δεν θα επέβαλε φόρους χωρίς τη συναίνεση του κοινοβουλίου.

Ο Κάρολος συναίνεσε, όμως μέχρι του σημείου του να πάρει τα χρήματα που ζητούσε. Μετά ανέστειλε τη λειτουργία του κοινοβουλίου. Ένα χρόνο μετά, το 1629, όταν το συγκάλεσε ξανά, οι σχέσεις τους δεν ήταν οι καλύτερες. Έτσι τελικά αποφάσισε να το διαλύσει και έως το 1640 η Αγγλία δεν είχε κοινοβούλιο.

Το 1640, με το σκωτσέζικο στρατό να συγκεντρώνεται στα σύνορα ο Κάρολος Ι αναγκάστηκε να συγκαλέσει ξανά το κοινοβούλιο. Το κλίμα δεν ήταν καλό και τελικά το ξαναδιάλυσε. Το νέο κοινοβούλιο που συγκλήθηκε το φθινόπωρο του 1640 προσπάθησε να θεσπίζει περιορισμούς της αυθαιρεσίας του μονάρχη. Όμως, οι εντάσεις συνεχίστηκαν και η Αγγλία μπήκε στην περιπέτεια του Αγγλικού Εμφυλίου Πολέμου.

Σε μία από τις καμπές του ο Κάρολος Ι δικάστηκε για εσχάτη προδοσία και καταδικάστηκε. Στις 30 Ιανουαρίου 1649 αποκεφαλίστηκε.

Προφανώς η Βρετανία του 21ου αιώνα είναι αρκετά διαφορετική από την Αγγλία του 17ου, παρότι εξακολουθεί να μην έχει ένα Σύνταγμα με την τυπική έννοια του όρου.

Όμως, ήταν η ανάμνηση της ακολουθίας από τον Αγγλικό Εμφύλιο Πόλεμο μέχρι την Ένδοξη Επανάσταση που μπορεί να εξηγήσει την ιδιαίτερη βρετανική αντίληψη για τον κοινοβουλευτισμό, όπως και το φόβο που προκαλούν τα παιχνίδια με τους θεσμούς. Αυτός ήταν άλλωστε και ένας από τους λόγους που ποτέ δεν αμφισβητήθηκε ο δεσμευτικός χαρακτήρας του αποτελέσματος του δημοψηφίσματος.

Όμως, αυτό ακριβώς μπορεί να εξηγήσει και το μεγάλο ρίσκο που αναλαμβάνει ο Μπορίς Τζόνσον, αλλά και το μέγεθος των αντιδράσεων που υπάρχουν.

Γι’ αυτό και αρκετοί μίλησαν για πραξικόπημα. Ορισμένοι μάλιστα θυμήθηκαν και τη χαρακτηριστική ατάκα από τη βρετανική τηλεοπτική σειρά ‘A very British Coup’, έστω και εάν εκεί το θέμα ήταν η ανατροπή μιας αριστερής κυβέρνησης των Εργατικών από τις μυστικές υπηρεσίες: «No firing squad. No torture. No retribution. A very British coup. Wouldn’t you say?» (Όχι εκτελεστικό απόσπασμα. Όχι βασανιστήρια. Όχι αντίποινα. Ένα πολύ βρετανικό πραξικόπημα. Δεν νομίζετε;)