Απομονώθηκε ο παράγοντας αρρενοποίησης στις μύγες των φρούτων

Μια σημαντική ανακάλυψη που μπορεί να δώσει νέες διαστάσεις στον έλεγχο των εντόμων δημοσιεύεται στο περίβλεπτο περιοδικό Science, με τη συμμετοχή του Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας και Γονιδιωματικής του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας: https://science.sciencemag.org/…/early/2019/08/28/science.a….

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του ελληνικού πανεπιστημίου, μετά από περισσότερα από σαράντα χρόνια ερευνών απομονώθηκε ο παράγοντας αρρενοποίησης (Maleness-on-the-Y, MoY), ένα μικρό γονίδιο που βρίσκεται στο Υ χρωμόσωμα των μυγών της οικογένειας των Τεφριτίδων. Το γονίδιο αυτό ελέγχει το μονοπάτι φυλοκαθορισμού στα έντομα αυτά και είναι συντηρημένο σε πολλά είδη της οικογένειας, όπως η μύγα της Μεσογείου και ο δάκος της ελιάς.

Η μύγα της Μεσογείου είναι ένα από τα καταστροφικότερα έντομα σε όλο τον κόσμο.

Αφήνει τα αυγά της σε πάνω από 250 διαφορετικά είδη φρούτων και λαχανικών και οι προνύμφες που εκκολάπτονται τα καταστρέφουν. Αντίστοιχα, το ίδιο συμβαίνει και με τον δάκο της ελιάς που αφήνει τα αυγά του στις ελιές, δημιουργώντας τεράστιες καταστροφές στην ελαιοπαραγωγή. Η αποσιώπηση του γονιδίου αυτού μετατρέπει τα ΧΥ έμβρυα σε θηλυκά άτομα, ενώ η υπερέκφρασή του σε ΧΧ έμβρυα τα μετατρέπει σε γόνιμα αρσενικά.

Η ανακάλυψη του γονιδίου αυτού είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα στην ανάπτυξη νέων στρατηγικών ελέγχου των μυγών αυτών, φιλικών στο περιβάλλον, χωρίς την ανάγκη χρήσης χημικών εντομοκτόνων, αναφέρει σχετικά ο διευθυντής του Εργαστηρίου Μοριακής Βιολογίας και Γονιδιωματικής του Τμήματος Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθηγητής Κωνσταντίνος Ματθιόπουλος.

Οι προσπάθειες τώρα είναι να καταστήσουμε το ΜοΥ έναν εύχρηστο διακόπτη ώστε να μετατρέπουμε κατά το δοκούν όλα τα έντομα σε αρσενικά. Έτσι, σε μεγάλες εγκαταστάσεις παραγωγής εντόμων, θα μπορούν να παράγονται εκατομμύρια αρσενικά έντομα τα οποία, αφού θα στειρώνονται, θα εξαπολύονται στο περιβάλλον. Οι διασταυρώσεις τους με τα φυσικά θηλυκά δεν θα είναι γόνιμες, μειώνοντας τους φυσικούς πληθυσμούς.