Αγωνία για τις τουρκικές προκλήσεις: Προειδοποίηση Σημίτη για αντιπαράθεση Ελλάδας – Τουρκίας

Προβληματισμός επικρατεί στους διπλωματικούς κύκλους της Αθήνας και φυσικά στην κυβέρνηση από την αλλοπρόσαλλη, επιθετική στάση της Τουρκίας. Από τη μια οι προκλητικές ενέργειές της στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο και από την άλλη η επανάληψη των εκβιασμών με φόντο το προσφυγικό, φτιάχνουν ένα σκηνικό ιδιαίτερα ανησυχητικό για το μέλλον.

Αν και η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι προσανατολισμένη προς τη γραμμή του διαλόγου για την επίλυση των διαφορών με την Αγκυρα, εντούτοις υπάρχει έντονη ανησυχία για όσα λένε τούρκοι αξιωματούχοι, προεξέχοντος του Ταγίπ Ερντογάν, αλλά και όσα κάνουν με τις γεωτρήσεις και τα ερευνητικά πλοία.

Την προηγούμενη εβδομάδα έλληνες υπουργοί (Δένδιας, Παναγιωτόπουλος) εμφανίστηκαν επιθετικά απέναντι στην τουρκική προκλητικότητα, ειδικά από τη στιγμή που η γειτονική χώρα άνοιξε τα σύνορα και εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες έφτασαν στην Ελλάδα.

Από την άλλη, νέα NAVTEX με την οποία ανανεώνει την δέσμευση της περιοχής που βρίσκεται το γεωτρύπανο «Πορθητής» στην κυπριακή ΑΟΖ, ανακοίνωσε η Τουρκία, για το διάστημα από 4 Σεπτεμβρίου έως την 1η Νοεμβρίου. Η νέα γεώτρηση δείχνει τον «Πορθητή» να μετακινείται τέσσερα ναυτικά μίλια βορειοδυτικότερα του σημείου που βρισκόταν μέχρι σήμερα το τουρκικό γεωτρύπανο, που επιχειρούσε δυτικά της Πάφου, χωρίς ωστόσο να επηρεάζει τα αδειοδοτημένα από την Κυπριακή Δημοκρατία, για έρευνες οικόπεδα. Ο κύπριος ΥΠΕΞ, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε ότι η Λευκωσία έχει ενημερωθεί και έχει προχωρήσει στις απαιτούμενες κινήσεις. Την ίδια στιγμή Αθήνα και Λευκωσία αναμένουν τη NAVTEX που θα δείξει και τον τελικό προορισμό για έρευνες του σεισμογραφικού «Oruc Reis» στην Ανατολική Μεσόγειο.

Πρόκειται για κινήσεις οι οποίες, σε συνδυασμό με τις ιταμές απειλές περί «νέου ’74» δημιούργησαν νέο σκηνικό εντάσεων και φόβου ότι η τουρκική πλευρά δεν έχει σκοπό να κατεβάσει τους τόνους.

Όπως αναφέρουν τα «ΝΕΑ», στελέχη που βρίσκονται στο περιβάλλον του Πρωθυπουργού σημειώνουν ότι ένας ουσιαστικός διάλογος με την Τουρκία θα πρέπει να είναι ο στόχος και μάλιστα άμεσα, τονίζοντας ωστόσο ότι η συνεργασία «είναι σαν τον ταγκό, χρειάζεται δύο».

Αλλά την ίδια στιγμή η Ελλάδα επιχειρεί να θωρακιστεί απέναντι σε μία ενδεχόμενη «απειλή», από την Τουρκία, με τα εξοπλιστικά να βρίσκονται ψηλά τόσο στην αναμενόμενη επίσκεψη του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, στην Ελλάδα, η οποία αναμένεται στις αρχές Οκτωβρίου όσο και στην πρόσφατη επίσκεψη του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη στο Παρίσι και τη συνάντηση που είχε με τον γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν. Σε αυτά που δείχνουν δε να κλειδώνουν είναι η προμήθεια δύο γαλλικών φρεγατών αλλά και μία συμφωνία υποστήριξης της Ελλάδας, σε σχέση με τα αμυντικά συστήματα που διαθέτει και χρειάζονται συντήρηση ή εκσυγχρονισμό.

Η προειδοποίηση Σημίτη

Καθόλου απαρατήρητη δεν πρέπει να περάσει η προειδοποίηση του πρώην πρωθυπουργού, Κ. Σημίτη, ότι μπορεί στο μέλλον να υπάρξει αντιπαράθεση Ελλάδας – Τουρκίας. Και προτείνει μάλιστα τη Χάγη για επίλυση της διαφοράς με την υφαλοκρηπίδα.

Σε άρθρο του αποκλειστικά στα «ΝΕΑ» ο κ. Σημίτης αναφέρει συγκεκριμένα:

«Οι σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία βρίσκονται στο ναδίρ. Η Συμφωνία του Ελσίνκι του 2003 προέβλεπε, ότι η Τουρκία θα έπρεπε να επιλύσει προηγουμένως υπάρχουσες διαφορές της όσον αφορά τα θαλάσσια σύνορα με την Ελλάδα για να συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Η ελληνική κυβέρνηση του 2004 ενέκρινε την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Τουρκία και δεν επέμεινε στην τήρηση της Συμφωνίας του Ελσίνκι. Συνεννοήσεις μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας όσον αφορά την αιγιαλίτιδα ζώνη προχώρησαν το 2010 – 2011 σε σημαντικό βαθμό. Αλλά τόσο η Τουρκία όσο και η Ελλάδα απέφυγαν μια συμφωνία. Το αποτέλεσμα ήταν η Τουρκία να συνεχίζει να προβάλλει διεκδικήσεις ασυμβίβαστες με τις ελληνικές απόψεις τόσο όσον αφορά την αιγιαλίτιδα ζώνη της όσο και ως προς τα όρια της υφαλοκρηπίδας. Οι διαφορετικές αυτές θέσεις αναδείχθηκαν στο επεισόδιο των Ιμίων το 1996. Παρέμειναν από τότε χωρίς να υπάρξουν νέα επεισόδια. Ομως η Τουρκία, ενώ ακολουθούσε μια πολιτική σιωπηρής ανοχής, άλλαξε στάση από τη στιγμή που στην Ανατολική Μεσόγειο πραγματοποιήθηκαν από το Ισραήλ γεωτρήσεις και διαπιστώθηκαν μεγάλα αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου. Ο Ερντογάν εξάγγειλε την ανάγκη άσκησης των δικαιωμάτων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο στη «Γαλάζια Πατρίδα». Ποια έκταση καταλαμβάνει η «Γαλάζια Πατρίδα» είναι ασαφές, αλλά έχουν ήδη προβληθεί από την Τουρκία δικαιώματα νότια της Κρήτης, στην περιοχή της Δωδεκανήσου και στη θαλάσσια περιοχή της Κύπρου. Μια αντιπαράθεση Τουρκίας και Ελλάδας είναι στο άμεσο μέλλον πιθανή».

Και συνεχίζει:

«…Ο δρόμος που πρότεινε η Συμφωνία του Ελσίνκι είναι η ενδεδειγμένη τόσο για να αποφευχθεί οποιαδήποτε σύρραξη όσο και για να αποδείξει ότι επιθυμούμε την ειρήνη. Η Ελλάδα να προτείνει την προσφυγή στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για να επιλυθεί το θέμα των ορίων της υφαλοκρηπίδας Ελλάδας και Τουρκίας.»