Πόλεμος ΝΔ – ΣΥΡΙΖΑ για τα Γλυπτά του Παρθενώνα

Νέα κόντρα ανάμεσα σε ΣΥΡΙΖΑ και κυβέρνηση προκάλεσε η συνέντευξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στον Observer για την πρόταση περί δανεισμού που ζήτησε για τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αθήνα το 2021.

Υπενθυμίζεται πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας στον βρετανικό Τύπο ανέφερε πως ένα «πρώτο βήμα» για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα είναι αυτά να εκτεθούν για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα στην Αθήνα με αφορμή το 2021. «Η συγκυρία είναι εξαιρετική» τόνισε μάλιστα.

Μάλιστα, ο έλληνας πρωθυπουργός πρότεινε να οργανωθεί στο Βρετανικό Μουσείο αρχαιολογική έκθεση με πολύ σημαντικά αντικείμενα τα οποία θα ταξιδέψουν για πρώτη φορά από την Ελλάδα στην Αγγλία.

 «Ο δανεισμός προϋποθέτει αναγνώριση της ιδιοκτησίας»

Η είδηση αυτή προκάλεσε αντιδράσεις στον ΣΥΡΙΖΑ. Τόσο ο τομεάρχης Πολιτισμού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Πάνος Σκουρολιάκος, όσο και η τέως υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά, με δηλώσεις τους αναφέρονται στην αναγνώριση της ιδιοκτησίας των γλυπτών, που θέτει ως προϋπόθεση το Βρετανικό Μουσείο, προκειμένου να τα δανείσει.

Ο κ. Σκουρολιάκος αναφέρει ότι δεν μπορεί να μην το γνώριζε ο κ. Μητσοτάκης, αφού το είχε επισημάνει ο διευθυντής του Βρετανικού Μουσείου, Χάρτβιχ Φίσερ, σε συνέντευξή του στα «ΝΕΑ» (26/1/19) και, τότε, είχε δώσει οργισμένη απάντηση η τ. υπουργός Πολιτισμού, Μυρσίνη Ζορμπά.

«Εάν ο πρωθυπουργός ήταν ενήμερος για την προϋπόθεση που θέτει το μουσείο, τότε η πράξη του συνιστά ενέργεια αχαρακτήριστη», αναφέρει ο τομεάρχης Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ και η κ. Ζορμπά τονίζει ότι η αναγνώριση της κυριότητά τους από τη χώρα μας, «ακυρώνει την οριστική επιστροφή τους».

Μάλιστα, με νέα δήλωσή της, έκανε λόγο για «αλλαγή της εθνικής στρατηγικής για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα», τονίζοντας ότι «στη σπουδή των θεαματικών κινήσεων φαίνεται πως τείνει να θυσιαστεί η μόνιμη επιστροφή των Γλυπτών και η επανένωση του μνημείου».

Τονίζει, δε, ότι το θέμα «απαιτεί ιδιαίτερους χειρισμούς, επιμονή, συνέχεια και σταθερότητα» και δεν μπορεί να «εργαλειοποιηθεί πολιτικά στο βωμό fast track θριαμβολογιών».

«Περιμένουμε διευκρινίσεις, ώστε να γνωρίζουμε όλοι με σαφήνεια την πορεία που η κυβέρνηση της ΝΔ σκοπεύει να χαράξει σ’ αυτό το εθνικής σημασίας ζήτημα», σημειώνει η κ. Ζορμπά.

«Κυνισμός είναι να εγκαταλείπονται στην τύχη τους μνημεία»

Άμεση και ιδιαίτερα σκληρή ήταν η απάντηση του υπουργείου Πολιτισμού, το οποίο ανέφερε πως τόσο ο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και η κα. Ζορμπά αγνοούν την ουσιαστική σημασία της λέξης «κυνισμός».

Με ανακοίνωσή του το ΥΠΠΟΑ τονίζει πως αν η κ. Ζορμπά «έμπαινε στον κόπο να διαβάσει τη συνέντευξη, θα έβλεπε όχι μόνο την ορθή διατύπωση του παγίου αιτήματος από τον πρωθυπουργό για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα, αλλά και σαφώς διατυπωμένη τη θέση του ότι »το Βρετανικό Μουσείο δίνει μια χαμένη μάχη»».

«Ο πρωθυπουργός δήλωσε στον Observer ότι σε καμία περίπτωση η Ελλάδα δεν αποποιείται το πάγιο αίτημά της για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα και επ’ ουδενί τρόπω αναγνωρίζει καμία κυριότητα στη βρετανική πλευρά, θεωρώντας ότι μία ενδεχόμενη αποδοχή της πρότασής του θα αποτελούσε σημαντική χειρονομία καλής θελήσεως, εμπεριέχουσα την ουσιαστική αναγνώριση των Βρετανών για το δίκαιο της απαίτησης» ανέφερε.

Υπογράμμισε, δε, ακόμη πως «ο ΣΥΡΙΖΑ και η τέως υπουργός αγνοούν την ουσιαστική σημασία της λέξης κυνισμός. Κυνισμός σημαίνει να μεταβιβάζει ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση χιλιάδες αρχαιολογικούς χώρους στο Υπερταμείο, συμπεριλαμβανομένης της Κνωσού. Κυνισμός σημαίνει να υπάρχουν εκατοντάδες χιλιάδες ευρήματα «φυλακισμένα» στις αποθήκες των μουσείων, αντί να ταξιδεύουν ως περιοδικές εκθέσεις, στο πλαίσιο πάντα των διατάξεων του Αρχαιολογικού Νόμου, διδάσκοντας τη διαχρονική συνεισφορά της Ελλάδας στον παγκόσμιο Πολιτισμό.

»Κυνισμός σημαίνει να εγκαταλείπονται στην τύχη τους μνημεία και αρχαιολογικοί χώροι επί πέντε έτη, λόγω ιδεοληψιών και αδιαφορίας.

»Κυνισμός σημαίνει ότι στο πλαίσιο της πολιτιστικής διπλωματίας, δεν έγινε καμία απολύτως προετοιμασία επί πέντε έτη για τη διοργάνωση ανάλογων εμβληματικών εκθέσεων από το ΥΠΠΟΑ για το εξωτερικό».

Τέλος, το Υπουργείο επισημαίνει ότι η κ. Ζορμπά «είτε έκανε ένα λάθος είτε απλά είπε ψέματα. Τι είναι χειρότερο; Διότι οι εμβληματικές εκθέσεις στις οποίες αναφέρεται, στην Κίνα και την Αμερική -δηλαδή Heaven and Earth, Greeks, Το ναυάγιο των Αντικυθήρων- προετοιμάζονταν από το 2010 και εγκαινιάστηκαν για πρώτη φορά το 2013 και το 2014. Αυτές οι εκθέσεις ταξίδευαν τα προηγούμενα πέντε χρόνια».

«Οι αλλεπάλληλες γκάφες της κυβέρνησης εκθέτουν την χώρα»

Εξίσου σκληρή ήταν η εκ νέου απάντηση του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία αυτή τη φορά απευθυνόταν στο υπουργείο Πολιτισμού.

Το κόμμα της αντιπολίτευσης κάνει λόγο για «αλλεπάλληλες γκάφες» που «εκθέτουν τη χώρα».

«Όταν η γκάφα είναι γιγαντιαία, το υπουργείο Πολιτισμού αντί να αναλάβει τις ευθύνες του προκαλεί με νέες γκάφες, αδιαφορώντας αν διασύρει τη χώρα σε ένα τόσο ευαίσθητο θέμα όπως η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα με απαράδεκτα δελτία Τύπου στην επίσημη ιστοσελίδα του» σημειώνει το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης σε ανακοίνωσή του.

«Ωστόσο, η απάντηση ήρθε πιο γρήγορα απ’ όσο αναμενόταν» συνεχίζει ο ΣΥΡΙΖΑ, «καθώς το Βρετανικό Μουσείο δήλωσε σήμερα στον Σκάι: ‘Θα εξετάσουμε οποιοδήποτε αίτημα δανεισμού’, εφόσον υποβληθεί επισήμως αίτημα δανεισμού των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα το 2021, όπως προανήγγειλε με συνέντευξή του στον Observer ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης».

«Θα κατεβάσει τώρα το υπουργείο Πολιτισμού από την επίσημη ιστοσελίδα του, τη διάψευση ότι ο κ. Μητσοτάκης ζήτησε το δανεισμό των Γλυπτών; Θα ζητήσει συγγνώμη για τις λοιδορίες και τις προκλητικές του διατυπώσεις;» αναρωτιέται ο ΣΥΡΙΖΑ.

«Όπως και να έχει, το αίτημα δανεισμού των Γλυπτών αποτελεί ολέθριο ολίσθημα και αλλαγή εθνικής στρατηγικής από τη στιγμή που διατυπώθηκε δημόσια από τον πρωθυπουργό».

«Δεν μπορεί να διασκεδαστεί, όσες προσθήκες και επιπλέον πατριωτικές δηλώσεις κι αν κάνει. Αναμένεται τώρα η συνέχεια σε αυτό το ολισθηρό έδαφος που επέλεξε ο πρωθυπουργός» καταλήγει ο ΣΥΡΙΖΑ στην ανακοίνωσή του.

Η πρόταση Μητσοτάκη στον Τζόνσον

«Η επιθυμία και η φιλοδοξία μας είναι να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες προϋποθέσεις, έτσι ώστε η ελληνική πολιτιστική κληρονομιά να ταξιδέψει σε όλο τον κόσμο και με αυτό τον τρόπο να μεταδώσουμε το μήνυμα της σπουδαίας και καθοριστικής συμβολής της Ελλάδας, στη διαμόρφωση του δυτικού πολιτισμού» επισημαίνει ο κ. Μητσοτάκης μιλώντας στον Observer.

«Σε αυτό το πλαίσιο και με δεδομένη την σπουδαιότητα του 2021, θα προτείνω στον Μπόρις: Ως μια πρώτη κίνηση, να σταλούν τα Γλυπτά του Παρθενώνα στην Αθήνα, ως δάνειο για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Από την πλευρά μας θα στείλουμε πολύ σημαντικά αντικείμενα, τα οποία δεν έχουν βγεί ποτέ από τη χώρα μας, για να εκτεθούν στο Βρετανικό Μουσείο» συμπλήρωσε.

Ο έλληνας πρωθυπουργός ξεκαθαρίζει ότι η απαίτηση για την οριστική επιστροφή των Γλυπτών παραμένει και μεταφέρει την εκτίμησή του ότι «θα είναι μια χαμένη μάχη» των Βρετανών η επιμονή να μην επιστραφούν.

Τι απαντά το Βρετανικό Μουσείο

Από την πλευρά του, το βρετανικό μουσείο έσπευσε να απαντήσει με διπλωματικό τρόπο, καθιστώντας σαφές πως «θα εξετάσει οποιοδήποτε αίτημα λάβει για δανεισμό των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Αθήνα το 2021».

«Το Βρετανικό Μουσείο είναι προσηλωμένο στο να μοιράζει τη συλλογή του όσο πιο ευρέως γίνεται. Ως ένας από τους κορυφαίους δανειστές αντικειμένων στον κόσμο, πέρυσι δανείσαμε πάνω από 5.000 αντικείμενα σε χώρους στο Ηνωμένο Βασίλειο και διεθνώς», ανέφερε εκπρόσωπος του λονδρέζικου ιδρύματος, μιλώντας στο ΣΚΑΙ.

«Οι Επίτροποι θα εξετάσουν οποιοδήποτε αίτημα δανεισμού για οποιοδήποτε κομμάτι της συλλογής. Μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει απευθείας επικοινωνία από τις ελληνικές αρχές σχετικά με την πρόταση που έγινε το Σαββατοκύριακο, αν και το Μουσείο συνεργάζεται με ελληνικά μουσεία και θεσμούς επί μιας σειράς προγραμμάτων» συμπλήρωσε.

Τέλος, το βρετανικό μουσείο, καθιστά σαφές πως για την απόφαση δεν είναι υπεύθυνος ο Μπόρις Τζόνσον, αλλά το μουσείο. «Ως σώμα που διοικείται από επιτρόπους, οποιοδήποτε δάνειο της συλλογής θα ήταν ζήτημα που θα αφορούσε τους Επιτρόπους του Βρετανικού Μουσείου, όχι την κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου» καταλήγουν.

Έρχεται και η μετόπη του Παρθενώνα

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση, κατά την επίσκεψη του πρωθυπουργού στο Παρίσι και τις επαφές με τον Μανουέλ Μακρόν, συμφώνησε με τον γάλλο πρόεδρο να εκτεθούν τα γλυπτά του Παρθενώνα, που υπάρχουν στο Λούβρο, στο Μουσείο της Ακρόπολης το 2021.

Η ελληνική πλευρά θεωρεί ότι αποτελεί μοναδική συμβολή στον εορτασμό των 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση ότι ο Γάλλος Πρόεδρος αποδέχθηκε την πρόταση του Έλληνα πρωθυπουργού, να έρθει από το Λούβρο και να εκτεθεί η μετόπη από τη νότια όψη του Παρθενώνα. Μια από τις μετόπες βρίσκεται στην Αθήνα, μια εκτίθεται στο Λούβρο και δεκαπέντε άλλες στο Βρετανικό Μουσείο, μετά την λεηλασία των γλυπτών από τον Λόρδο του Έλγιν.

Στο πλαίσιο αυτό, Κυριάκος Μητσοτάκης και Εμανουέλ Μακρόν συμφώνησαν να υπάρξει το 2021 έκθεση με μοναδικά εκθέματα από το Λούβρο και από άλλα ιδρύματα στο Μουσείο της Ακροπόλεως και στο Βυζαντινό & Χριστιανικό Μουσείο των Αθηνών, ενώ ταυτόχρονα να πραγματοποιηθεί έκθεση χάλκινων ευρημάτων από την Ελλάδα για πρώτη φορά στο Λούβρο.