«Η Συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας δεν λειτούργησε ποτέ σωστά»

Η νέα έξαρση της προσφυγικής κρίσης, που πήρε χαρακτηριστικά τραγωδίας στη Μόρια φέρνει την ΕΕ και πάλι προ των ευθυνών της για ένα πρόβλημα που αφορά όλες τις χώρες-μέλη της ΕΕ. Στο άρθρο της Süddeutsche Zeitung του Μονάχου ο λόγος για τις ευθύνες της γερμανικής κυβέρνησης και τις νέες πιέσεις που ασκούνται στη Γερμανία να αναλάβει δράση. Η αρθρογράφος προσπαθεί να «διαβάσει» τις δηλώσεις του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέφεν Ζάιμπερτ στο χθεσινό κυβερνητικό μπρίφινγκ σε σχέση και με το επικείμενο ταξίδι του γερμανού υπουργού Εσωτερικών σε Άγκυρα και Αθήνα.

«Διατεθειμένη να δεχθεί ανήλικους μετανάστες»

«Η συμφωνία της ΕΕ με την Τουρκία δεν λειτουργεί, το Βερολίνο θέλει να βοηθήσει την ανθρωπιστική κρίση με κάποιον τρόπο, αλλά δεν θέλει να κάνει εσπευσμένες παραχωρήσεις, γιατί από την πλευρά τους Ελλάδα και Τουρκία θα πρέπει να εκπληρώσουν και τις δικές τους υποχρεώσεις» συνοψίζει η αρθρογράφος τη θέση της Γερμανίας. Η εφημερίδα υπενθυμίζει τη συμφωνία για την επαναπροώθηση στην Τουρκία όσων προσφύγων η αίτηση για άσυλο απορριφθεί και επισημαίνει ότι στην πραγματικότητα αυτό δεν λειτούργησε στην πράξη. «Μέσα σε 3μιση χρόνια περίπου 2.200 άνθρωποι επέστρεψαν στην Τουρκία, ενώ την ίδια ώρα η τουρκική κυβέρνηση καταγγέλλει ότι η ΕΕ δεν τήρησε την υπόσχεσή της για καταβολή βοήθειας 3 δις ευρώ για τις ανάγκες φιλοξενίας των προσφύγων».

Στο χθεσινό μπρίφινγκ ο Στέφεν Ζάιμπερτ παραδέχτηκε ότι σε αυτό το σημείο ο τούρκος πρόεδρος δεν έχει απόλυτα άδικο, σημειώνοντας ότι «πολλές φορές είχαμε την ευκαιρία να αναρωτηθούμε, εάν η καταβολή χρημάτων θα μπορούσε να γίνει ίσως πιο γρήγορα». Ανέφερε επίσης ότι γίνονται σκέψεις στην καγκελαρία για άλλους τρόπους επίλυσης του προβλήματος με την άμεση ανακούφιση της Ελλάδας αναφέροντας ότι η «Γερμανία είναι καταρχήν διατεθειμένη μαζί με άλλες χώρες να δεχθεί ανήλικους μετανάστες».

Και η εφημερίδα σημειώνει: «Απομένει στο γερμανό υπουργό Εσωτερικών Χορστ Ζεεχόφερ επισκεπτόμενος την Άγκυρα και την Αθήνα να γεμίσει με περιεχόμενο αυτούς τoυς ασαφείς υπαινιγμούς. Εύκολο δεν θα είναι. Πρόσφατα ο Ζεεχόφερ υποσχέθηκε μεγαλόστομα στην Ιταλία ότι θα την ανακούφιζε, φιλοξενώντας ένα ποσοστό των διασωθέντων προσφύγων μιας και ο αριθμός τους είναι μικρός σε σχέση με το φορτίο που έχει αναλάβει η Ελλάδα. Απάντηση στο ερώτημα, εάν η γερμανική κυβέρνηση μετά τη συμφόρηση στα ελληνικά νησιά δεχθεί να φιλοξενήσει κι άλλους μετανάστες, δεν θέλει να δώσει κανείς στο Βερολίνο», καταλήγει η εφημερίδα.

«Οργανωμένη απώλεια ελέγχου»

Στην όλη συζήτηση για τη νέα αύξηση των προσφυγικών ροών η Frankfurter Allgemeine Zeitung φέρνει τον όρο «οργανωμένη απώλεια ελέγχου». Αυτός είναι και ο τίτλος του σχετικού άρθρου που περιγράφει τις ενέργειες της ελληνικής κυβέρνησης να μειώσει εκ των ενόντων τον αριθμό των προσφυγών στις δομές με τη μεταφορά εκατοντάδων με φέριμποτ στην ηπειρωτική Ελλάδα. «Αυτό θα μπορούσε μεν να ανακουφίσει προσωρινά την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης, αλλά παράλληλα κυκλοφόρησε γρήγορα ανάμεσα σε καλά δικτυωμένους πρόσφυγες και μετανάστες στην Τουρκία. Η είδηση, ότι η παράτυπη μετανάστευση δεν αποτελεί τελικό προορισμό στα ελληνικά νησιά καθοδόν προς τη δυτική Ευρώπη, όπως προβλέπεται στη συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας, αλλά στην πράξη πολύ γρήγορα μπορεί κανείς να μεταφερθεί στη ηπειρωτική χώρα, ενθάρρυνε κι άλλους ανθρώπους για το ταξίδι. Όταν η κυβέρνηση Μητσοτάκη, αρχές Σεπτεμβρίου, για πρώτη φορά απομάκρυνε μεγάλες ομάδες προσφύγων από τα νησιά, ήταν σαφές ότι θα ήταν θέμα χρόνου μέχρις ότου δρομολογηθούν κι άλλα καράβια για να ανακουφίσουν τα νησιά».

Ο γερμανός αρθογράφος υποστηρίζει ότι η συμφωνία ΕΕ-Τουρκίας δεν λειτούργησε ποτέ σωστά, γιατί ΕΕ και Ελλάδα δεν κατάφεραν στα 3μιση χρόνια ισχύος της, με γρήγορο ρυθμό αλλά και σύμφωνα με τα ανθρώπινα δικαιώματα, να εξετάσουν τις αιτήσεις για άσυλο. «Τώρα η κυβέρνηση Μητσοτάκη θέλει να δημιουργήσει τις νομοθετικές προϋποθέσεις για μα ταχεία αλλά δίκαιη εξέταση των αιτήσεων ασύλου», σημειώνει ο αρθρογράφος.

«Αίσχος για την Ευρώπη»

Μια προσωπική μαρτυρία από επίσκεψη του δημοσιογράφου Τιμ Ρεν το 2017 στη Μόρια φιλοξενεί η εφημερίδα Die Welt. Σε αυτήν περιγράφει τις αλγεινές εντυπώσεις του από τον καταυλισμό και εξέφραζε την ελπίδα ότι η ΕΕ δεν θα άφηνε μόνη της την Ελλάδα με το πρόβλημα και ότι θα επικρατούσαν οι δυτικές αξίες και η αρχή του ανθρωπισμού, ακόμη κι αν στο μεταξύ η ευρωπαϊκή προσφυγική νομοθεσία είχε γίνει αυστηρότερη. «Χθες ο Ειδικός Γραμματέας Πρώτης Υποδοχής Μάνος Λογοθέτης έκανε λόγο για ένα φοβερό ατύχημα. Αλλά δεν ήταν ατύχημα», σημειώνει ο αρθρογράφος.

«Χιλιάδες άνθρωποι από διάφορους πολιτισμούς, στοιβαγμένοι κάτω από απάνθρωπες συνθήκες, σε ποιον μπορεί να προκαλεί κατάπληξη , όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο;  Αποτελεί αίσχος για την Ευρώπη, που δεν κάνει τίποτα για να εμποδίσει μια τέτοια τραγωδία. Η βελτίωση της κατάστασης στο ανατολικό Αιγαίο με ανάληψη ευθύνης από την ΕΕ, δεν θα ήταν Ηράκλειος άθλος. Αλλά λείπει η θέληση. Εκείνο που μετρά είναι μόνο να μειώνονται οι αριθμοί των προσφύγων».

Ειρήνη Αναστασοπούλου