e-αποδείξεις το 30% του εισοδήματος αλλιώς επιπλέον φόρος

Στο κυνήγι αποδείξεων θα πρέπει να επιδοθούν το επόμενο έτος εκατομμύρια πολίτες, αφενός για να εξασφαλίσουν το «χτίσιμο» του αφορολογήτου, αφετέρου για να μην πληρώσουν πρόσθετο φόρο αν τελικά δεν καταφέρουν να συγκεντρώσουν το απαιτούμενο ποσό που ζητεί η Εφορία.

Σύμφωνα με το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στις αρχές της εβδομάδας στη Βουλή, μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες καλούνται από 1.1.2020 να εμφανίζουν στη φορολογική δήλωσή τους το 30% των εισοδημάτων τους ως συναλλαγές με πλαστικό χρήμα για αγορές προϊόντων και υπηρεσιών.

Το ποσοστό αυτό για κάποιους θα είναι αυξημένο έως και 200% σε σύγκριση με εκείνο που ισχύει για τα εφετινά εισοδήματα και θα δηλωθούν το 2020, γεγονός που θα πρέπει να λάβουν υπ’ όψιν οι φορολογούμενοι και να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί ώστε να μην αμελήσουν να εμφανίσουν στη φορολογική δήλωσή τους τα νέα ποσά αποδείξεων.

Τι ισχύει εφέτος

Ωστόσο, για τα εφετινά εισοδήματα δεν αλλάζει κάτι. Μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες θα πρέπει να εμφανίσουν το 10% του εισοδήματός τους αν το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα είναι έως 10.000 ευρώ, 15% για το μέρος του εισοδήματος που είναι από 10.001 έως 30.000 ευρώ και 20% για εισόδημα πάνω από 30.000 ευρώ.

Για παράδειγμα, ένας μισθωτός με ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ θα πρέπει να έχει προχωρήσει σε αγορές προϊόντων και υπηρεσιών με ηλεκτρονικές συναλλαγές ύψους 1.750 ευρώ, ενώ για τα εισοδήματα του 2020 το ποσό αυτό θα εκτοξευτεί στα 4.500 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι επιπλέον αποδείξεις για το εν λόγω εισόδημα ανέρχονται σε 2.750 ευρώ.

Τι θα γίνει, όμως, αν ο μισθωτός με το εισόδημα των 15.000 ευρώ πραγματοποιήσει συναλλαγές με πλαστικό χρήμα κάτω των 4.500 ευρώ; Σε αυτή την περίπτωση θα επιβαρυνθεί με πέναλτι φόρου 22% επί των λιγότερων αποδείξεων και όχι με 9% όπως θα έπρεπε από τη στιγμή που ο κατώτερος φορολογικός συντελεστής θα πέσει στα επίπεδα αυτά από το νέο έτος. Αν, για παράδειγμα, συγκεντρώσει 1.750 ευρώ αντί για 4.500 ευρώ, τότε θα του επιβάλει πρόσθετο φόρο η Εφορία 605 ευρώ. Ουσιαστικά θα του εξανεμίσει σχεδόν όλη την έκπτωση φόρου που θα απολαύσει μέσω του αφορολογήτου, που για το παραπάνω παράδειγμα είναι 717 ευρώ.

Διασταυρώσεις

Το υπουργείο Οικονομικών προσδοκά επιπλέον έσοδα 640 εκατ. ευρώ από την περιστολή της φοροδιαφυγής και μάλιστα εκτιμά ότι το ποσό αυτό μπορεί να το συγκεντρώσει από τις αυξημένες συναλλαγές με πλαστικό χρήμα και τους νέους τρόπους ηλεκτρονικών διασταυρώσεων.

Παγίδα πρόσθετης φορολογίας για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες αποτελούν και τα τεκμήρια διαβίωσης, καθώς πλέον όσοι πιάνονται στην τσιμπίδα τους θα πρέπει να εμφανίσουν στη φορολογική δήλωσή τους αποδείξεις που θα αντιστοιχούν στο υψηλότερο τεκμαρτό εισόδημα και όχι στο πραγματικό.

Για παράδειγμα, αν ο φορολογούμενος δηλώνει στην Εφορία πραγματικό εισόδημα 5.000 και η Εφορία βάσει των τεκμηρίων τον φορολογεί για εισόδημα 13.000 ευρώ, τότε θα πρέπει να εμφανίσει αποδείξεις το 30% των 13.000 ευρώ (δηλαδή 3.900 ευρώ) και όχι το 30% των 5.000 ευρώ (δηλαδή 1.500 ευρώ). Στην περίπτωση που εμφανίσει αποδείξεις 1.500 ευρώ, θα πληρώσει πρόσθετο φόρο 528 ευρώ (3.900 – 1.500 ευρώ = 2.400 ευρώ x 30%).

Τα στατιστικά στοιχεία

Από τις φορολογικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν το 2018 και αφορούσαν τα εισοδήματα του 2017 προέκυψε χιλιάδες φορολογούμενοι να έχουν χάσει το αφορολόγητο των αποδείξεων με αποτέλεσμα να πληρώσουν αυξημένο φόρο εισοδήματος. Συνολικά, το 2018 επιβλήθηκε πρόσθετος φόρος ύψους 35,6 εκατ. ευρώ, επειδή αρκετοί φορολογούμενοι δεν συμπλήρωσαν το απαιτούμενο ποσό αποδείξεων.

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία των εν λόγω φορολογικών δηλώσεων, οι μισθωτοί πλήρωσαν περισσότερο φόρο εισοδήματος κατά 16,9 εκατ. ευρώ, ενώ οι συνταξιούχοι επιβαρύνθηκαν με πρόσθετο φόρο ύψους 9,5 εκατ. ευρώ. Από την άλλη, οι αγρότες επιβαρύνθηκαν με επιπλέον 1,9 εκατ. ευρώ. Στην τσιμπίδα πιάστηκαν και φορολογούμενοι με έσοδα από μισθωτές υπηρεσίες και από ελευθέρια επαγγέλματα, οι οποίοι επιβαρύνθηκαν με επιπλέον φόρο ύψους 3,1 εκατ. ευρώ.

Μία αντικειμενική δυσκολία για μερίδα φορολογουμένων να πιάσουν το νέο αφορολόγητο είναι το γεγονός ότι για το «χτίσιμό» του δεν αναγνωρίζονται δαπάνες για ενοίκια, τέλη κυκλοφορίας, πληρωμές φόρων (εισοδήματος, ΕΝΦΙΑ κ.λπ.), διατροφή σε πρώην συζύγους, πληρωμές δόσεων δανείων (στεγαστικών, καταναλωτικών, κάρτες κ.λπ.), αγορές οχημάτων (αυτοκινήτων, δικύκλων), αγορές σκαφών, αεροπλάνων και αεροσκαφών, αγορές κατοικιών, οικοπέδων και λοιπών ακινήτων, αγορές επενδυτικών προϊόντων (μετοχών, ομολόγων κ.λπ).

Μακρά λίστα

Από την άλλη θα συνεχίσουν να μετράνε αποδείξεις όταν αφορούν λογαριασμούς ρεύματος, νερού, φυσικού αερίου, λογαριασμούς σταθερής – κινητής τηλεφωνίας, καύσιμα, ταξί, ασφάλιστρα ΙΧ, διόδια, αεροπορικά και ακτοπλοϊκά εισιτήρια, ΚΤΕΛ κ.λπ. Ακόμη στη μακρά λίστα των αποδείξεων που αναγνωρίζει η Εφορία περιλαμβάνονται τα κοινόχρηστα, οι αγορές από σουπερμάρκετ, ψιλικατζίδικα, περίπτερα, λαϊκές αγορές, όλα τα είδη διατροφής, οινοπνευματώδη ποτά, καπνικά, προϊόντα ένδυσης – υπόδησης, φροντιστήρια και δίδακτρα, ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές, έπιπλα και είδη οικιακής χρήσης, εστιατόρια, ταβέρνες, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, κομμωτήρια, γυμναστήρια, ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, συνεργεία αυτοκινήτων, υδραυλικοί, ηλεκτρολόγοι, ελαιοχρωματιστές, ψυκτικοί, δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι κ.λπ. Επίσης, τα έξοδα για συνδρομητική τηλεόραση, κινηματογράφο, θέατρα και άλλα θεάματα αλλά και οι ιατρικές δαπάνες (επισκέψεις σε γιατρούς, νοσήλια, φάρμακα) περιλαμβάνονται και αυτά στη λίστα των αποδείξεων της Εφορίας.