Νέοι… παίχτες στην πολεμική «σκακιέρα» της Συρίας – Ο ρόλος της Ρωσίας και οι πιέσεις των ΗΠΑ

Ένα νέο τοπίο αρχίζει να διαμορφώνεται στην πολεμική «σκακιέρα» στα βορειοανατολικά της Συρίας μετά την εισβολή της Τουρκίας καθώς η Ρωσία αναμειγνύεται πλέον πιο ενεργά μετά τη συμμαχία με τις δυνάμεις του Άσαντ και του Κούρδους ενώ οι ΗΠΑ πιέζουν την Άγκυρα για κατάπαυση του πυρός.

Ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ Μάικ Πενς αναμένεται να συναντηθεί με τον πρόεδρο της Τουρκίας αύριο Πέμπτη, με σκοπό όπως έχει προαναγγείλει να εξασφαλίσει «άμεση κατάπαυση του πυρός» στη βόρεια Συρία. Θα τον πλαισιώσουν ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας Μάικ Πομπέο, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας Ρόμπερτ Ο’ Μπράιεν, καθώς και ο ειδικός επιτετραμμένος για τη Συρία Τζέιμς Τζέφρι, διευκρίνισε ο Λευκός Οίκος.

Ο Πενς αναμένεται να υπενθυμίσει «τη δέσμευση του κ. Τραμπ να διατηρήσει σε ισχύ τις οικονομικές κυρώσεις οι οποίες στοχοθετούν την Τουρκία ωσότου εξευρεθεί λύση», σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση.

Απτόητος ο Ερντογάν

Την ίδια στιγμή, ο  τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν  δεν φαίνεται να πτοείται από τις αμερικανικές απειλές για κυρώσεις ούτε να ανησυχεί από τη ρωσική εμπλοκή στην περιοχή. Χθες, απέρριψε κατηγορηματικάτην αμερικανική απαίτηση να κηρυχθεί εκεχειρία στη βόρεια Συρία, με δηλώσεις του στην εφημερίδα Hürriyet.

Έκρινε ακόμη πως το γεγονός ότι οι δυνάμεις της Δαμασκού μπήκαν στη Μάνμπιτζ δεν θα είναι «πολύ αρνητική» εξέλιξη για την Άγκυρα, αν συνεπάγεται πως θα απομακρυνθούν από την περιοχή αυτή οι σύροι κούρδοι μαχητές.

«Για μένα, η είσοδος του καθεστώτος [των δυνάμεων του σύρου προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ] στη Μάνμπιτζ δεν είναι τόσο πολύ αρνητική [εξέλιξη]. Γιατί; Επειδή είναι δικό τους έδαφος», ανέφερε,

«Όχι» Ερντογάν σε κατάπαυση του πυρός

Ο Ερντογάν επέμεινε ότι απορρίπτει τα αιτήματα της αμερικανικής κυβέρνησης. «Μας λένε “κηρύξτε εκεχειρία”. Δεν θα μπορούσαμε να κηρύξουμε κατάπαυση του πυρός», όσο η Τουρκία δεν έχει επιτύχει τους σκοπούς της, να απωθήσει «την τρομοκρατική οργάνωση», όπως είπε, αναφερόμενος στις Μονάδες Προστασίας του Λαού (ΜΠΛ), στους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν στο αεροσκάφος με το οποίο επέστρεφε από το Αζερμπαϊτζάν.

«Μας ασκούν πιέσεις για να σταματήσουμε την επιχείρηση. Έχουμε σαφή στόχο. Δεν ανησυχούμε για τις κυρώσεις», είπε ακόμη ο Ερντογάν, έξι ημέρες αφότου οι τουρκικές ένοπλες δυνάμεις εξαπέλυσαν την επίθεσή τους για να εκκαθαρίσουν την περιοχή των συνόρων τους κούρδους πολιτοφύλακες.

Πιέσεις Τραμπ

Από την πλευρά του, ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ προέτρεψε τη Δευτέρα τον Ερντογάν, κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξης που είχε με τον τούρκο ομόλογό του, να τερματίσει τη στρατιωτική επίθεση στη βορειοανατολική Συρία.

Εν τω μεταξύ, δυνάμεις του καθεστώτος του Άσαντ άρχισαν χθες να αναπτύσσονται σε ορισμένους τομείς στη βόρεια Συρία που παρέμεναν εκτός του ελέγχου τους τα τελευταία χρόνια, κατόπιν μιας συμφωνίας με τις de facto κουρδικές αρχές με στόχο να περιοριστεί η κουρδική επίθεση

Το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax, επικαλούμενο το ρωσικό υπουργείο Άμυνας, μετέδωσε αργότερα ότι τα κυβερνητικά στρατεύματα της Συρίας έθεσαν υπό τον έλεγχό τους περιοχή έκτασης 1.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην περιοχή της Μάνμπιτζ, συμπεριλαμβανομένου του στρατιωτικού Τάμπκα.

Πέραν των αμερικανικών κυρώσεων, χθες αμερικανοί εισαγγελείς απήγγειλαν κατηγορίες σε βάρος της τουρκικής τράπεζας Halkbank για την εμπλοκή της σε «κύκλωμα» που επέτρεψε στο Ιράν να παρακάμπτει τις αμερικανικές κυρώσεις.

Τούρκος διπλωμάτης στην Ουάσινγκτον χαρακτήρισε την κίνηση αυτή της εισαγγελίας άλλο ένα βήμα που δεν θα συμβάλλει στη βελτίωση των διμερών σχέσεων. Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Τουρκίας διεξάγουν συνομιλίες για την υπόθεση της Χάλκμπανκ για πάνω από έναν χρόνο.

Επίδειξη δύναμης από τις ΗΠΑ

Μπορεί τα αμερικανικά στρατεύματα να έχουν αποχωρήσει από τις περισσότερες περιοχές της Συρίας ωστόσο, χθες, ένα αμερικανικό πολεμικό αεροσκάφος προχώρησε σε μια «επίδειξη δύναμης» στη Συρία, καθώς μαχητές που φέρουν τη στήριξη της Τουρκίας βρέθηκαν πολύ κοντά σε αμερικανικές δυνάμεις, ενώ εξελίσσεται η τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βορειοανατολική Συρία, δήλωσε ένας Αμερικανός αξιωματούχος στο Reuters.

Ο αξιωματούχος, που μίλησε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, τόνισε πως το αμερικανικό πολεμικό αεροσκάφος πραγματοποίησε πτήση πάνω από την περιοχή αφότου τα αμερικανικά στρατεύματα στη βορειοανατολική Συρία αισθάνθηκαν πως οι προσκείμενοι στην Άγκυρα μαχητές βρέθηκαν πολύ κοντά.

Οι μαχητές σκορπίστηκαν έπειτα από την επίδειξη δύναμης, συμπλήρωσε ο αξιωματούχους.

Κατηγορίες αμερικανών εισαγγελέων κατά τουρκικής τράπεζας

Εν τω μεταξύ, αμερικανοί εισαγγελείς απήγγειλαν κατηγορίες χθες Τρίτη σε βάρος της τράπεζας Halkbank της Τουρκίας για συμμετοχή σε κύκλωμα αποφυγής των κυρώσεων των ΗΠΑ στο Ιράν, μερικές ώρες μετά την επιβολή κυρώσεων από την Ουάσινγκτον στην Άγκυρα εξαιτίας της εισβολής μονάδων των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων στη βορειοανατολική Συρία την περασμένη εβδομάδα.

Οι κατηγορίες σχετίζονται με ένα «κύκλωμα» που έδρασε μεταξύ του 2012 και του 2016, σύμφωνα με τους εισαγγελείς.

Η απαγγελία κατηγοριών σε βάρος της τράπεζας καταγράφηκε έναν χρόνο και πλέον μετά την καταδίκη του Μεχμέτ Χακάν Ατίλα, κορυφαίου στελέχους της Halkbank, διότι φέρεται να συμμετείχε στο κύκλωμα. Αποφυλακίστηκε και επαναπατρίστηκε στην Τουρκία τον Ιούλιο.

Η Άγκυρα ερίζει εδώ και καιρό ότι αμερικανοί εισαγγελείς «συνωμοτούν» εναντίον της στην υπόθεση της Χάλκμπανκ, το μεγαλύτερο μέρος του μετοχικού κεφαλαίου της οποίας ανήκει στο τουρκικό δημόσιο.

Δεν ήταν διαθέσιμος κάποιος εκπρόσωπος της τράπεζας για να σχολιάσει την εξέλιξη μετά το πέρας των ωρών γραφείου στην Τουρκία. Ο συνήγορος της Χάλκμπανκ στις ΗΠΑ απέφυγε να κάνει οποιοδήποτε σχόλιο για την εξέλιξη στην υπόθεση αυτή.

Στέλεχος της πρεσβείας της Τουρκίας στην Ουάσινγκτον περιορίστηκε να χαρακτηρίσει την απαγγελία κατηγοριών σε βάρος της τράπεζας άλλο ένα βήμα που δεν θα συμβάλλει στη βελτίωση των διμερών σχέσεων.

Η εισαγγελία κατηγορεί τη Χάλκμπανκ ότι συμμετείχε από το 2012 ως το 2016 σε κύκλωμα που επέτρεπε στο Ιράν να διοχετεύει κεφάλαια που είχε εξασφαλίσει από πωλήσεις ποσοτήτων πετρελαίου και φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές, κατά παραβίαση των αμερικανικών κυρώσεων, με τη χρήση ενός περίπλοκου ιστού εταιρειών-βιτρινών.

Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, το κύκλωμα αυτό έδρασε με την προστασία κορυφαίων αξιωματούχων των κυβερνήσεων του Ιράν και της Τουρκίας, ορισμένοι εκ των οποίων δωροδοκήθηκαν με δεκάδες εκατομμύρια δολάρια. Στόχος της εισαγγελίας είναι να κατασχεθούν πόροι και ιδιοκτησιακά στοιχεία της Χάλκμπανκ, ωστόσο δεν διευκρινίζεται το ύψος του ποσού του προστίμου που επιδιώκεται να της επιβληθεί.