NASA : Ξανά σε λειτουργία το τρυπάνι του InSight

Το InSight το οποίο είχε μπλοκαριστεί λίγο κάτω από την επιφάνεια του Άρη τέθηκε ξανά σε κίνηση

Οι μηχανικοί της Αμερικανικής Υπηρεσίας Διαστήματος (NASA) και του Γερμανικού Κέντρου Αεροδιαστημικής (DLR), ύστερα από προσπάθειες μηνών, κατάφεραν επιτέλους, με τη βοήθεια και του ρομποτικού βραχίονα του σκάφους, να θέσουν σε κίνηση ξανά το μικρό τρυπάνι του InSight, το οποίο είχε μπλοκαριστεί λίγο κάτω από την επιφάνεια του ‘Αρη, έχοντας συναντήσει απρόσμενα ισχυρή αντίσταση.

Το γερμανικής κατασκευής τρυπάνι, γνωστό ως «τυφλοπόντικας» (mole), είχε κολλήσει σε βάθος περίπου 35 εκατοστών, πολύ πριν φθάσει στο στόχο του να σκάψει σε βάθος τριών έως πέντε μέτρων. Το τρυπάνι είναι το δεύτερο σημαντικό όργανο του InSight μαζί με τον ευαίσθητο σεισμογράφο του.

Ο «τυφλοπόντικας», μετά την «ανάσταση» του, κατάφερε να σκάψει γύρω στα δύο εκατοστά, κάτι που σημαίνει ότι τουλάχιστον δεν έχει πέσει σε βράχο. Προς το παρόν πάντως, παραμένει άγνωστο πόσο βαθιά θα καταφέρει να φθάσει και αν θα μπλοκαριστεί από κάποιο νέο εμπόδιο.

Πρώτη εξερεύνηση

Το γεωλογικό ρομποτικό εργαστήριο InSight της Αμερικανικής Διαστημικής Υπηρεσίας (NASA) άρχισε να εξερευνά το υπέδαφος του ‘Αρη τον περασμένο Μάρτιο. Το γερμανικής κατασκευής αυτόματο όργανο HP3 (γνωστό και ως «Mole», δηλαδή «τυφλοπόντικας») του InSight άνοιξε μια τρύπα σε βάθος έως 50 εκατοστών, μετά από 4.000 «σφυριές» σε διάστημα τεσσάρων ωρών.

«Καθώς άνοιγε δρόμο προς το βάθος, το Mole φαίνεται πως χτύπησε κάποια πέτρα, πήρε μια κλίση περίπου 15 μοιρών και την έσπρωξε πέρα ή την προσπέρασε. Στη συνέχεια έκανε το ίδιο με άλλη μια πέτρα σε μεγαλύτερο βάθος», δήλωσε ο υπεύθυνος για το τρυπάνι Τίλμαν Σπον του Γερμανικού Αεροδιαστημικού κέντρου (DLR), που συνεργάζεται με τη NASA γι’ αυτή την αποστολή.

Αρχαίες υπόγειες λίμνες

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) ανακοίνωσε ότι ο ευρωπαϊκός επιστημονικός δορυφόρος Mars Express που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τον ‘Αρη από το 2003, ανακάλυψε τις πρώτες γεωλογικές ενδείξεις για ένα σύστημα αρχαίων διασυνδεμένων λιμνών, που κάποτε βρίσκονταν βαθιά κάτω από την επιφάνεια του «κόκκινου πλανήτη».

Σε πέντε από αυτές βρέθηκαν ενδείξεις για ορυκτά ζωτικά για την ανάπτυξη ζωής, κάτι που ενισχύει την πεποίθηση ότι κάποτε ο πλανήτης διέθετε συνθήκες φιλικές για τη φιλοξενία οργανισμών. Η επόμενη ευρω-ρωσική αποστολή ExoMars, που θα στείλει στην επιφάνεια το ρόβερ «Ρόζαλιντ Φράνκλιν», θα επιχειρήσει να βρει ίχνη ζωής στον ‘Αρη.

Αν και σήμερα ο ‘Αρης φαίνεται ένας άνυδρος κόσμος, κάποτε μεγάλες ποσότητες νερού υπήρχαν στην επιφάνεια του και κάτω από αυτήν. Πριν τρία έως τέσσερα δισεκατομμύρια χρόνια εκτιμάται ότι υπήρχε ένας μεγάλος αρειανός ωκεανός.

Η νέα έρευνα, με επικεφαλής τον Φρανσέσκο Σαλέζε της Σχολής Γεωεπιστημών του ολλανδικού Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, που δημοσιεύθηκε στο αμερικανικό περιοδικ;o γεωφυσικής «Journal of Geophysical Research», αποκαλύπτει ένα μεγάλο δίκτυο υπόγειων συγκοινωνούντων δοχείων.

«Πιστεύουμε ότι ο ωκεανός συνδεόταν με ένα σύστημα υπόγειων λιμνών που εξαπλώνονταν σε όλο τον πλανήτη. Αυτές οι λίμνες θα υπήρχαν περίπου πριν τρεισήμισι δισεκατομμύρια χρόνια, δηλαδή την ίδια εποχή με τον ωκεανό», δήλωσε ο ερευνητής Τζιάν Γκαμπριέλε Όρι του ιταλικού Πανεπιστημίου Γκαμπριέλε Ντ’ Ανούντσιο της Πεσκάρα.

Οι ερευνητές μελέτησαν δορυφορικές εικόνες 24 βαθιών κρατήρων που τράβηξε το Mars Express στο βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη και οι οποίοι έφθαναν σε βάθος περίπου τεσσάρων χιλιομέτρων κάτω από το εκτιμώμενο επίπεδο της «θάλασσας» στον ‘Αρη. Οι επιστήμονες βρήκαν γεωλογικούς σχηματισμούς στο βάθος αρκετών κρατήρων, που μπορεί να σχηματίσθηκαν μόνο αν κάποτε υπήρχε νερό μέσα σε αυτούς. Οι κρατήρες αυτοί κάποτε φιλοξενούσαν στα βάθη τους λίμνες και τρεχούμενα νερά.