Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος : Ο πνευματικός ηγέτης των ορθοδόξων

Η Αυτού Παναγιότητα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξελέγη Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης – Νέας Ρώμης και Οικουμενικός Πατριάρχης πριν από 28 χρόνια, στις 22 Οκτωβρίου 1991. Είναι ο 270ός Αρχιεπίσκοπος στη δισχιλιετή ιστορία της Εκκλησίας που ίδρυσε ο Απόστολος Ανδρέας.

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο

Το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι το πρώτο εκκλησιαστικό κέντρο της Ορθόδοξης Εκκλησίας ανά την υφήλιο. Σύμφωνα με την παράδοση, ο Πρωτόκλητος των Αποστόλων, ο Ανδρέας, κήρυξε το Ευαγγέλιο στις ευρύτερες περιοχές της Μικράς Ασίας, της Μαύρης Θάλασσας, της Θράκης και της Αχαΐας, όπου και μαρτύρησε.

Το 36 μ.Χ. ο Απόστολος Ανδρέας ίδρυσε την τοπική εκκλησία στις ακτές του Βοσπόρου, στην πόλη που τότε ονομαζόταν Βυζάντιο, αργότερα Κωνσταντινούπολη και σήμερα Ιστανμπούλ. Ο Άγιος Ανδρέας είναι ο πολιούχος του Οικουμενικού Πατριαρχείου και η μνήμη του εορτάζεται στις 30 Νοεμβρίου.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης

Ο τίτλος του Οικουμενικού Πατριάρχη χρονολογείται από τον 6ο αιώνα και αποτελεί  προνόμιο που ιστορικά ανήκει στον Αρχιεπίσκοπο Κωνσταντινούπολης. Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος, ως Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης και Νέας Ρώμης, κατέχει τον πρώτο θρόνο της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας παγκοσμίως και προεδρεύει, στο πλαίσιο των ιστορικών του πρεσβείων τιμής και με αδελφικό πνεύμα, μεταξύ όλων των Ορθόδοξων Προκαθημένων.

Αυτοί είναι οι επικεφαλής των αρχαίων Πατριαρχείων Αλεξάνδρειας, Αντιόχειας και Ιεροσολύμων, καθώς και των νεότερων Πατριαρχείων Μόσχας, Σερβίας, Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Γεωργίας.

Πέραν αυτών, ο Οικουμενικός Πατριάρχης έχει την ιστορική και θεολογική ευθύνη να εκκινεί και να συντονίζει τις δράσεις μεταξύ των Ορθόδοξων Εκκλησιών της Κύπρου, της Ελλάδας, της Πολωνίας, της Αλβανίας, της Τσεχίας και Σλοβακίας, της Φινλανδίας, της Εσθονίας, όπως και πολλών αρχιεπισκοπών και μητροπόλεων σε όλον τον κόσμο, όπως στην Ευρώπη, την Αμερική, την Αυστραλία και την Ασία.

Επιπλέον, έχει την ευθύνη για τη σύγκληση των Πανορθόδοξων Συνόδων ή συναντήσεων, την προώθηση των διεκκλησιαστικών και διαθρησκευτικών διαλόγων, ενώ υπηρετεί την ενότητα της Ορθόδοξης Εκκλησίας εν συνόλω ως σημείο αναφοράς και η πρώτη φωνή.

Υπερβαίνοντας τα κρατικά και εθνικά σύνορα, ο Οικουμενικός Πατριάρχης είναι ο πνευματικός ηγέτης 300 και πλέον εκατομμυρίων ορθοδόξων σε όλον τον κόσμο.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος γεννήθηκε το 1940 στην Ίμβρο και το κατά κόσμον όνομά του είναι Δημήτριος Αρχοντώνης.

Ως τούρκος πολίτης, έλαβε την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευσή του στην Ίμβρο και στην Κωνσταντινούπολη. Αφού περάτωσε τις πανεπιστημιακές σπουδές του στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης στην Κωνσταντινούπολη, η Αυτού Παναγιότητα συνέχισε τη μεταπτυχιακή του εκπαίδευση στο Παπικό Ινστιτούτο Ανατολικών Σπουδών του Γρηγοριανού Πανεπιστημίου Ρώμης, στο Οικουμενικό Ινστιτούτο του Μποσέι στην Ελβετία και στο Πανεπιστήμιο του Μονάχου. Η διδακτορική του διατριβή αφορούσε το Κανονικό Δίκαιο.

Υπήρξε ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας Κανονικού Δικαίου των Ανατολικών Εκκλησιών. Χειροτονήθηκε διάκονος το 1961 και πρεσβύτερος το 1969. Από το 1968 έως το 1972 ήταν βοηθός Σχολάρχη στην Θεολογική Σχολή της Χάλκης και στη συνέχεια, μέχρι το 1990, Διευθυντής του Ιδιαίτερου Γραφείου του προκατόχου του, μακαριστού Πατριάρχη Δημητρίου. Το 1973 εξελέγη Μητροπολίτης Φιλαδέλφειας και το 1990 Μητροπολίτης Χαλκηδόνος.

Ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ από επιφανή ακαδημαϊκά ιδρύματα, όπως τα Πανεπιστήμια Αθηνών, Θεσσαλονίκης, Πάτρας και Ιωαννίνων στην Ελλάδα, Georgetown και Yale στις ΗΠΑ, Flinders στην Αυστραλία και Μανίλας στις Φιλιππίνες, καθώς και από τα Πανεπιστήμια Λονδίνου, Εδιμβούργου, Λουβέν, Μόσχας, Μπολόνια και Βουκουρεστίου στην Ευρώπη.

Μιλά νέα ελληνικά, τουρκικά, ιταλικά, γερμανικά, γαλλικά και αγγλικά. Επίσης, χειρίζεται με άνεση τα αρχαία ελληνικά και τα λατινικά.

Η ποιμαντορία του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου έχει χαρακτηριστεί από τη διορθόδοξη συνεργασία, από το διαχριστιανικό και διαθρηκευτικό διάλογο, καθώς και από επισκέψεις σε ορθόδοξες και μουσουλμανικές χώρες, τις οποίες σπανίως είχε επισκεφθεί στο παρελθόν προκαθήμενος της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Οι προσπάθειές του να ενισχύσει τη θρησκευτική ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, οι πρωτοβουλίες του να προωθήσει τη θρησκευτική ανοχή ανάμεσα στις διάφορες θρησκείες του κόσμου, μαζί με το έργο του προς την κατεύθυνση της διεθνούς ειρήνης και της προστασίας του περιβάλλοντος, τον έχουν δίκαια τοποθετήσει στην κορυφή των παγκόσμιων οραματιστών ως έναν απόστολο αγάπης, ειρήνης και συμφιλίωσης.

Η Αυτού Παναγιότητα έχει αποκτήσει διεθνή φήμη για την ανάδειξη της περιβαλλοντικής ευαισθησίας σε όλον τον κόσμο. Έχει εργαστεί για την προώθηση της συμφιλίωσης με τη Ρωμαιοκαθολική και την Αγγλικανική Εκκλησία, καθώς και με άλλα δόγματα, μέσω των θεολογικών διαλόγων και των προσωπικών επαφών του με τους αντίστοιχους ηγέτες, ώστε να αντιμετωπιστούν ζητήματα κοινού ενδιαφέροντος.