Τα βιβλία που «έφτιαξαν» το φαινόμενο Πάτι Σμιθ

«Διάβασα το βιβλίο «Ο πρίγκιπας και ο φτωχός» του Μαρκ Τουέιν όταν ήμουν πολύ νέα. Μου προκάλεσε τέτοια αναστάτωση που έκανα εμετό». Ετσι περιγράφει την αντίδρασή της όταν ήρθε σε επαφή με το βιβλίο του σπουδαίου αμερικανού συγγραφέα η Πάτι Σμιθ. Δεν κατάφερε ποτέ να φτάσει μέχρι την τελευταία σελίδα γιατί δεν μπορεί να το αντέξει. Η ιδιαίτερη τραγουδοποιός, εικαστικός και συγγραφέας, με αφορμή την πρόσφατη κυκλοφορία του νέου βιβλίου της «Χρονιά του πιθήκου» («Year of the Monkey») που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Knopf, μίλησε για τα λογοτεχνικά αναγνώσματα που την επηρέασαν. Η λίστα των βιβλίων τα οποία την καθόρισαν αρχίζει με το «Space Invaders» της Nona Fernández, σε μετάφραση της Natasha Wimmer, που διαβάζει αυτή την εποχή.

Η Πάτι Σμιθ, απαντώντας στην ερώτηση ποιο βιβλίο τής άλλαξε τη ζωή, αναφέρει το «Μικρές κυρίες» («Little Women») της Λουίζα Μέι Αλκοτ, τονίζοντας ότι «ο χαρακτήρας της Τζο (μια από τις τέσσερις αδελφές Μαρς) με ώθησε να γίνω συγγραφέας και να εγκαταλείψω το όνειρά μου για την επιστήμη». Τη μεγαλύτερη επιρροή στον τρόπο που η ίδια γράφει είχε το αριστούργημα του Ζαν Ζενέ «Το ημερολόγιο ενός κλέφτη», με το μείγμα «αυτοβιογραφίας και ποιητικής φαντασίας» όπως τονίζει. Η ιστορία που αφηγείται η Κάρεϊ Ουάλας στο «The Blind Contessa’s New Machine» είναι για την Πάτι Σμιθ ένα υποτιμημένο βιβλίο: «Δεν ξέρω πόσο δημοφιλές ήταν, κατά την άποψή μου πρόκειται για ένα «κόσμημα»».

Ουσιαστική επίδραση είχε το αριστούργημα του Ερμαν Εσε «Το παιχνίδι με τις χάντρες», εξηγώντας ότι «δεν άλλαξε αλλά επέκτεινε το μυαλό μου, χαρτογραφώντας μια καινούργια διαδικασία δημιουργικής σκέψης». Η ιστορία της Λούσι Σνόου έτσι όπως την αφηγείται η Σαρλότ Μπροντέ στο βιβλίο της «Βιλέτ» ήταν το ανάγνωσμα το οποίο έκανε την Πάτι Σμιθ να κλάψει τόσο, που, όπως λέει, «όταν τελείωσε έγραψα ένα άλλο εναλλακτικό φινάλε». Ο φανταστικός κόσμος του Σέζαρ Αϊρα στο «Artforum» την έκανε να γελάσει δυνατά, σημειώνοντας ότι όλα τα βιβλία του αργεντινού συγγραφέα «είναι φωτεινά και γεμάτα χαρά». Στη λίστα που συντάσσει η Σμιθ αναφέρει ότι μέχρι τώρα αντιστεκόταν στο «Ο άνθρωπος χωρίς ιδιότητες» του Ρόμπερτ Μουσίλ και θεωρεί ότι ήρθε η ώρα να το διαβάσει. Ως δώρο επιλέγει να προσφέρει το «The Children’s Crusade» του Marcel Schwob. Το βιβλίο που θα ήθελε να είχε γράψει η ίδια είναι «Οι περιπέτειες του Πινόκιο» του Κάρλο Κολόντι, χαρακτηρίζοντας το «το τέλειο για κάθε ηλικία. Αφορά τη δημιουργία, τον πόλεμο μεταξύ καλού και κακού, την εξύψωση. Το αγάπησα από την ηλικία των επτά ετών και θα ήθελα να είχα γράψει κάτι παρόμοιο».