Τα πάνω κάτω στα αναδρομικά: Η απόφαση – σταθμός για τους συνταξιούχους του Δημοσίου

Απόφαση-σταθμός από το Ελεγκτικό Συνέδριο έρχεται να αναγνωρίσει το δικαίωμα σε αναδρομικά πενταετίας για τους απόστρατους. Με αυτόν τον τρόπο ανοίγει ο δρόμος σε όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου να διεκδικήσουν αναδρομικά «αποζημιωτικού χαρακτήρα» για μία πενταετία αντί των τριών ετών που ορίζει ο νόμος.

Πρόκειται για την απόφαση με αριθμό 898/2019, την οποία φέρνει στο φως της δημοσιότητας ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, και βγήκε από την Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου δικαιώνοντας απόστρατο με έντοκη αποζημίωση ύψους 16.429,99 ευρώ από αναδρομικές αυξήσεις για μία πενταετία αντί τριετία που ορίζει ο νόμος.

Η απόφαση βγήκε στις 24 Ιουνίου 2019 αλλά γνωστοποιήθηκε πριν από λίγες μέρες.

Πόσοι απόστρατοι δικαιούνται επιστροφή πενταετίας

Παρόμοιες αγωγές που ενδεχομένως να επισπευσθούν και να δικαιωθούν χωρίς χρονοτριβή μετά την απόφαση-σταθμό της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου, είναι σε εκκρεμότητα και αφορούν, σύμφωνα με πληροφορίες της εφημερίδας Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής, περίπου άλλους 11.000 απόστρατους, που ήταν ήδη συνταξιούχοι το 2000 και το 2002 και στερήθηκαν τις αυξήσεις που έπρεπε να πάρουν στις συντάξεις τους.

Τα ποσά που διεκδικούνται από τη λίστα των 11.000 αποστράτων ξεπερνούν τα 2.500 ευρώ.

Ήδη, από το Γενικό Λογιστήριο συγκεντρώνονται στοιχεία για το ακριβές ύψος των επιστροφών, πιθανώς με σκοπό την επίλυση του ζητήματος στο επόμενο διάστημα.

Ανατροπή για εκατοντάδες χιλιάδες συνταξιούχους

Η απόφαση ανατρέπει το σκηνικό των αναδρομικών σχεδόν για 450.000 συνταξιούχους του Δημοσίου, καθώς ανοίγει ο δρόμος για να διεκδικήσουν με αγωγές στο Ελεγκτικό Συνέδριο αναδρομικά πενταετίας, οι οποίες φτάνουν ως και τα 20.000 ευρώ από μειώσεις συντάξεων που κρίθηκαν ως αντισυνταγμαιτκές, αλλά δεν εφαρμόστηκε η αποκατάσταση των περικοπών σε μετέπειτα νόμους.

Το κλειδί, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι να ζητηθούν τα οφειλόμενα αναδρομικά ως αποζημίωση!

«Ιδιαίτερα σημαντική απόφαση»

Όπως εξηγεί μάλιστα ο εργατολόγος και εκδότης του περιοδικού «Νομοθεσία ΙΚΑ», Δημήτρης Μπούρλος, «η απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου είναι ιδιαίτερα σημαντική και αναφορικά με τις αποζημιωτικού χαρακτήρα διεκδικήσεις αναδρομικών των συνταξιούχων του Δημοσίου, στον βαθμό που οριοθετεί το χρονικό πλαίσιο διεκδίκησης μέχρι την 5ετία».

Πρακτικά, όλοι όσοι είχαν μειώσεις στις κύριες συντάξεις που κρίθηκαν ως αντισυνταγματικές, όπως η Εισφορά Αλληλεγγύης (ΕΑΣ ή εισφορά υπέρ ΑΚΑΓΕ) και οι μειώσεις των νόμων 4051 και 4093, έχουν πλέον το δικαίωμα να ζητούν αναδρομικά για μία 5ετία ως αποζημίωση επειδή δεν αποκαταστάθηκε η σύνταξή τους με αναδρομικά 3ετίας και ακύρωση των αντισυνταγματικών περικοπών.

Αυξήσεις έως 25% και αναδρομικά στις επικουρικές συντάξεις

Την ίδια στιγμή, αυξήσεις 20%-25% και αναδρομικά από τις 4 Οκτωβρίου 2019 θα καταβληθούν από το νέο έτος σε περισσότερους από 450.000 συνταξιούχους που παίρνουν επικουρικές συντάξεις, όπως αποκάλυψαν τα «ΤΑ ΝΕΑ».

Οι μεγάλοι κερδισμένοι θα είναι οι συνταξιούχοι του πρώην ΙΚΑ που είχαν και τις μεγαλύτερες περικοπές από τον ΣΥΡΙΖΑ (νόμος Κατρούγκαλου), καθώς και οι τραπεζοϋπάλληλοι.

Συγκεκριμένα, την ημερομηνία που θα ψηφιστεί ο νέος ασφαλιστικός νόμος (εκτιμάται ότι θα ψηφιστεί τον Ιανουάριο του 2020), θα γίνει από το ΕΤΕΑΕΠ η τρέχουσα καταβολή των νέων αυξημένων επικουρικών και θα ακολουθήσει και η αναδρομική καταβολή (από 4/10/2019), χωρίς να απαιτείται η προσφυγή σε δικηγόρους και σε αγωγές.

Οι αυξήσεις (και φυσικά τα αναδρομικά) αφορούν αποκλειστικά και μόνο τις επικουρικές συντάξεις που είχαν υποστεί μείωση – λόγω του ορίου των 1.300 ευρώ ως αθροίσματος κύριας και επικουρικής. Οι αυξήσεις στις επικουρικές «μετράνε» από 4 Οκτωβρίου 2019 και μετά (όταν δηλαδή δημοσιεύθηκαν οι αποφάσεις του ΣτΕ). Η λύση που επιλέγεται μετά την απόφαση του ΣτΕ οδηγεί σε μεσοσταθμική αύξηση ύψους 52,5 ευρώ τον μήνα για 465.112 συνταξιούχους.

Επίσης:

• Η καταβολή της αύξησης (και των αναδρομικών) θα είναι αυτόματη και χωρίς αιτήσεις.
• Δικαιούνται χρήματα και οι κληρονόμοι.
• Το κόστος της συμμόρφωσης στις αποφάσεις της Δικαιοσύνης θα καλυφθεί από την περιουσία του ΕΤΕΑΕΠ, που ανέρχεται σε 2,5 δισ. ευρώ.

Κύκλοι του υπουργείου Εργασίας τόνιζαν ότι σημαντικότερες αυξήσεις θα εισπράξουν όσοι είχαν το μεγαλύτερο «ψαλίδι» το καλοκαίρι του 2016. Πρόκειται για 251.728 συνταξιούχους που έχασαν από την επικουρική τους έως και πάνω από 200 ευρώ τον μήνα. Οι περισσότεροι έχασαν από 100 ως 200 ευρώ τον μήνα, ένας στους πέντε έχασε 50-100 ευρώ, ενώ το 18% έχασε έως 20 ευρώ. Περισσότεροι από τους μισούς είναι πρώην μισθωτοί του ΙΚΑ, οι οποίοι υπέστησαν μέσο ποσοστό μείωσης 45%.

Μετά τους μισθωτούς του πρώην ΙΚΑ η επόμενη πολυπληθέστερη κατηγορία είναι οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι οποίοι όμως υπέστησαν μικρή μέση μείωση 7,34%. Ακολουθούν οι ναυτικοί του ΚΕΑΝ με μέση μείωση 36,54%, όπως και δημοτικοί υπάλληλοι με μέση μείωση 28,81%.

Από τις μειώσεις του 2016 επλήγησαν επίσης εμποροϋπάλληλοι (41,21% μείωση) κ.ά. Σημαντικές μειώσεις άνω του 30% είχαν επίσης χιλιάδες ναυτιλιακοί υπάλληλοι, τραπεζοϋπάλληλοι κ.ά.

Ακολουθούν παραδείγματα αύξησης επικουρικής:

• Συνταξιούχος με πρώην επικουρική σύνταξη 490 ευρώ και νυν 255 ευρώ αναμένεται να λάβει 76,5 ευρώ αύξηση ανά μήνα και 918 ευρώ ανά έτος.
• Συνταξιούχος ΤΕΑΥΕΚ (εμποροϋπάλληλος) έπαιρνε επικουρική προ επανυπολογισμού 450 ευρώ και μετά 234 ευρώ. Αναμένεται να πάρει νέα επικουρική 304,2 ευρώ (αύξηση 70,2 ευρώ) και συνολική αύξηση στη σύνταξή του 842,4 ευρώ τον χρόνο.
• Συνταξιούχος ΙΚΑ έπαιρνε επικουρική προ επανυπολογισμού 275 ευρώ και μετά 136 ευρώ. Αναμένεται να πάρει νέα επικουρική 177 ευρώ και συνολική αύξηση στη σύνταξή του 490 ευρώ τον χρόνο.

Η απόφαση του ΣτΕ

Υπενθυμίζεται ότι το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο με την πρόσφατη απόφασή του «διέλυσε» όλο το σύστημα των επικουρικών που ψηφίστηκε το 2016 από τον ΣΥΡΙΖΑ. Εκρινε αντισυνταγματικό τον υπολογισμό τόσο των νέων επικουρικών συντάξεων με τον νόμο Κατρούγκαλου (με ποσοστό αναπλήρωσης 0,45% κατ’ έτος) όσο και τον επανυπολογισμό των παλαιών με βάση τον νέο τύπο.

Παράλληλα, ακύρωσε τις περικοπές που εφαρμόστηκαν με βάση το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης. Για τον τρόπο υπολογισμού των νέων και επανυπολογισμού των παλαιών επικουρικών αιτία της αντισυνταγματικότητας ήταν κατά τους συμβούλους Επικρατείας η έλλειψη αναλογιστικής μελέτης. Αντίθετα, για το «μαχαίρι» που έπεσε σε όσους εισέπρατταν πάνω από 1.300 ευρώ μεικτά, αιτία της ακύρωσης του νόμου ήταν η φιλοσοφία των περικοπών που βασίστηκαν στο ύψος της κύριας σύνταξης προκειμένου να κοπεί η επικουρική.

Η «θεραπεία» της αντισυνταγματικότητας του υπολογισμού των νέων επικουρικών εκτιμάται πως θα έρθει με αναλογιστική μελέτη, η οποία θα τεκμηριώνει τη βιωσιμότητα του επικουρικού υπερταμείου χωρίς τον «κόφτη» των 1.300 ευρώ.

Στο μεταξύ τη διαβεβαίωση ότι δεν θα κοπεί το εφάπαξ έδωσε ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων Γιάννης Βρούτσης στην ΑΔΕΔΥ, σημειώνοντας ότι θα καταργηθεί το πλαφόν των 1.300 ευρώ για το άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης.