ΠΑΣΟΚ : Η νίκη του Γ. Παπανδρέου, η κυβέρνηση και ο δύσκολος δρόμος της Κεντροαριστεράς

Δώδεκα χρόνια συμπληρώνονται σήμερα Δευτέρα 11 Νοεμβρίου από την επανεκλογή του Γιώργου Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ το 2007. Με αφορμή το γεγονός, το «in.gr» σας θυμίζει το σύγχρονο πολιτικό στόρι του τρίτου Παπανδρέου που κυβέρνησε τη χώρα.

Εν μέσω των φονικών πυρκαγιών που έπληξαν την Ελλάδα το καλοκαίρι του 2007, η κυβέρνηση Καραμανλή, κηρύσσει πρόωρες εκλογές για τις 16 Σεπτεμβρίου, η κάλπη των οποίων περιείχε πολλαπλά «μηνύματα».

Παρά την πτώση των ποσοστών της (από 45,36 το 2004 σε 41,85), η Νέα Δημοκρατία ανανέωσε την λαϊκή εντολή. Σημαντική πτώση όμως κατέγραψε και το ΠΑΣΟΚ στα ποσοστά του (από 40,55% σε 38%). Ένα ΠΑΣΟΚ, το οποίο στο διάστημα που προηγήθηκε, έμοιαζε να ψάχνει τον αντιπολιτευτικό του βηματισμό.

Η δεύτερη διαδοχική ήττα του ΠΑΣΟΚ σε εθνικές εκλογές, αναδεικνύει τις έντονες εσωκομματικές διαφωνίες και τις φυγόκεντρες τάσεις στο κίνημα. Προκηρύσσονται, έτσι, εσωκομματικές εκλογές για τις 11 Νοεμβρίου.

Την ηγεσία του κόμματος διεκδικούν οι Γ. Παπανδρέου, Ευ. Βενιζέλος και Κ. Σκανδαλίδης.

Οι περίπου 900.000 ψηφοφόροι που μετέχουν στην διαδικασία δίνουν μεγάλη νίκη στον Παπανδρέου και ένα ποσοστό που άγγιξε το 60%, από τον πρώτο γύρο. 35% έλαβε ο Βενιζέλος και περί το 6% ο Σκανδαλίδης.

Η μεγαλειώδης επικράτηση του Γ. Παπανδρέου, ήρθε να θυμίσει τη σημασία του «Παπανδρεϊσμού» στην πολιτική ιστορία της χώρας αλλά και να σημάνει την αντίστροφη μέτρηση για την πρωθυπουργία.

Η σαρωτική νίκη του 2009

Με ποσοστό 44% και προεκλογικές παροχές που θύμιζαν Ανδρέα της δεκαετίας του 1980, ο Γιώργος Παπανδρέου κερδίζει τις εκλογές στις 4 Οκτωβρίου του 2009 και σχηματίζει ισχυρή κυβέρνηση. Χαρακτηριστικά είναι τα πρωτοσέλιδα του Τύπου της εποχής και οι παρομοιάσεις μεταξύ Ανδρέα και Γιώργου Παπανδρέου για το εύρος της εκλογικής νίκης αλλά και την πολιτική «ωρίμανση» του δεύτερου. Ωστόσο, η συνέχεια για την χώρα και τον χώρο της κεντροαριστεράς είναι γνωστή.

Μνημόνιο και αλλαγή ηγεσίας

Μετά από 25 μήνες παραμονής του στην εξουσία, ένα μνημόνιο, σκληρά μέτρα λιτότητας, πολλές κοινωνικές αντιδράσεις και ένα κόμμα ανεξέλεγκτο, ο Παπανδρέου παραιτείται από πρωθυπουργός στις 11 Νοεμβρίου του 2011. Το οικονομικό τέλμα που βρισκόταν η χώρα και η αποσύνθεση στην οποία τελούσε εσωτερικά το ΠΑΣΟΚ, τον οδηγούν λίγο αργότερα στην παραίτηση και από την ηγεσία του. Νέος αρχηγός αναλαμβάνει ο Ευ. Βενιζέλος (Μάρτιος 2012).

Μπορεί να φάνταζε απίστευτο, όμως τον Ιανουάριου του 2015 γίνεται πραγματικότητα.

Ένας Παπανδρέου και συγκεκριμένα ο Γιώργος, αποχωρεί από το ΠΑΣΟΚ. Ιδρύει το δικό του κόμμα, το Κίνημα Δημοκρατών Σοσιαλιστών και κατεβαίνει στις εκλογές.

Συγκεντρώνει ένα ποσοστό της τάξης του 2,5%,χωρίς ωστόσο να πετύχει την είσοδό του στη Βουλή. Στις επόμενες εκλογές του ίδιου έτους, το ΚΙΔΗΣΟ δεν παίρνει μέρος.

Επιστροφή στις… ρίζες

Μετά από αυτόνομη περιδίνηση δύο ετών, ο Γ. Παπανδρέου επιστρέφει στο ΠΑΣΟΚ (Ιανουάριος 2017), μέσω της συνεργασίας του κόμματός του με την Δημοκρατική Συμπαράταξη. Παρά τις αντιδράσεις από το περιβάλλον του Ευ. Βενιζέλου και όχι μόνο, ο… υιός επιστρέφει και παραμένει στο ιστορικό «σπίτι» του πατρός του.

Ο Γ. Παπανδρέου, σε διάφορες δηλώσεις του κατά καιρό έμοιαζε να «φλερτάρει» πολιτικά με τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ σε συνέντευξή του πριν τις ευρωεκλογές του 2019, σημείωνε πως «στρατηγικός αντίπαλος είναι η συντήρηση της Δεξιάς», στέλνοντας τα δικά του μηνύματα στην ηγεσία του κόμματος.

Μετά την μεγάλη νίκη της ΝΔ στις ευρωεκλογές, η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, προκηρύσσει πρόωρες εθνικές εκλογές (7 Ιουλίου). Το Κίνημα Αλλαγής/ΠΑΣΟΚ συγκεντρώνει 8,10% και εκλέγει 22 βουλευτές. Ένας εξ αυτών ο Γ. Παπανδρέου, ο οποίος επιστρέφει στη Βουλή, μετά από 4,5 χρόνια αποχής.

Τα σενάρια για το μέλλον

Το Κίνημα Αλλαγής, με αφορμή το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, βρίσκεται σε κατάσταση εσωστρέφειας. Οι αιχμές προ την ηγεσία είναι αρκετές (Ανδρουλάκης, Γερουλάνος), ενώ υπάρχουν βουλευτές, όπως η κ. Γιαννακοπούλου, που ασκούν «λελογισμένη» κριτική σε αποφάσεις της κ. Γεννηματά.

Αρκετοί ισχυρίζονται πως σύντομα θα τεθεί θέμα ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ και συνακόλουθα στο Κίνημα Αλλαγής, παρότι καταστατικά η διαδικασία χρονολογείται/προβλέπεται για το 2021. Άλλοι, κάνουν λόγο, πως το ΠΑΣΟΚ, αργά ή γρήγορα θα επιστρέψει στον –κληρονομικώ δικαίω- «ιδιοκτήτη» του. Τον  Γ. Παπανδρέου.

Ο ίδιος κρατά αποστάσεις από όλα αυτά. Πιθανόν να μην ενδιαφέρεται να αναλάβει εκ νέου τα ηνία του κόμματος. Ίσως, πάλι, να πιστεύει στην λεγόμενη κυκλική αντίληψη της ιστορίας. «Στην ιστορία γίνονται τα ίδια και τα ίδια ξανά και ξανά» σύμφωνα με τη θεώρηση. Άλλωστε, ακόμα και σήμερα, ο «Παπανδρεϊσμός» είναι ένα πολύ ισχυρό πολιτικό brand στην Ελλάδα και ο ίδιος το ξέρει.