EBRD : Βελτίωση των οικονομικών δεικτών στην Ελλάδα – Οι 3 μεγάλες προκλήσεις

Ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας 2% για το 2019 και 2,4% για το 2020 προβλέπει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης (EBRD).

Οι κύριοι μοχλοί της ανάπτυξης θα είναι πιθανότατα οι εξαγωγές και μία ισχυρότερη επίδραση της ιδιωτικής κατανάλωσης, ως αποτέλεσμα της μεγάλης αύξησης του δείκτη οικονομικού κλίματος και της μείωσης της ανεργίας, αναφέρει σε έκθεσή της για τη μετάβαση από το 2019 στο 2020.

Επισημαίνεται ότι η νέα κυβέρνηση «έχει δεσμευτεί για μία φιλόδοξη μεταρρυθμιστική ατζέντα και οι επενδυτές θα παρακολουθούν για να δουν αν μπορεί να υλοποιήσει τις υποσχέσεις της και να βελτιώσει πολύ το επιχειρηματικό περιβάλλον. Αν συμβεί αυτό, οι προοπτικές για υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης μεσοπρόθεσμα θα είναι σημαντικά ενισχυμένες».

Η EBRD αναφέρει ότι οι οικονομικοί δείκτες της Ελλάδας συνεχίζουν να βελτιώνονται και ότι έχουν προωθηθεί σημαντικές μεταρρυθμίσεις.

«Η προηγούμενη κυβέρνηση έκανε σημαντική πρόοδο για την επίτευξη συγκεκριμένων δεσμεύσεων για μεταρρυθμίσεις έως το τέλος του 2018, ώστε να μπορέσουν οι δανειστές να χορηγήσουν μέτρα ελάφρυνσης του χρέους ύψους 970 εκατ. ευρώ, ενώ η νέα κυβέρνηση έχει ήδη επισπεύσει σημαντικές δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις και μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας και τη διακυβέρνηση», σημειώνει.

Οι τρεις προκλήσεις που πρέπει να προσέξει η κυβέρνηση

Όσον αφορά τις βασικές προτεραιότητες για το 2020, η EBRD αναφέρει:

– Απαιτείται περαιτέρω πρόοδος για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPEs). Νέα μέσα υπάρχουν τώρα ή ετοιμάζονται, όπως το σχήμα προστασίας στοιχείων ενεργητικού, και πρέπει να χρησιμοποιηθούν σθεναρά για να βοηθηθούν οι τράπεζες να μειώσουν το επίπεδο των NPEs από τα σημερινά υπερβολικά επίπεδα.

– Σημαντικές ιδιωτικοποιήσεις πρέπει να υλοποιηθούν έγκαιρα. Το βασικό βραχυπρόθεσμο έργο είναι το Ελληνικό, το οποίο έχει τη δυναμική να μετασχηματίσει την οικονομία, αλλά και άλλα σημαντικά περιουσιακά στοιχεία πρέπει να ετοιμασθούν για πώληση έγκαιρα.

– Χρειάζονται επειγόντως μεταρρυθμίσεις στη διακυβέρνηση. Η κατάταξη της Ελλάδας στους διεθνείς δείκτες διακυβέρνησης είναι χαμηλή, αντανακλώντας μία αδύναμη δημόσια διοίκηση επί πολλά έτη, προβλήματα στο σύστημα απονομής δικαιοσύνης και ανεπαρκή πρότυπα εταιρικής διακυβέρνησης.

«Η νέα κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει γρήγορα τα σχέδιά της για μεταρρυθμίσεις στους τομείς αυτούς», αναφέρει η έκθεση.

Οι θετικές και αρνητικές δημοσιονομικές εξελίξεις

Στην έκθεσή της η EBRD σημειώνει πως οι δημοσιονομικές εξελίξεις παραμένουν ενθαρρυντικές, με το πρωτογενές πλεόνασμα να φτάνει στο 4,3% του ΑΕΠ το 2018, υπερβαίνοντας το στόχο του 3,5%.

Οι ανισορροπίες όμως επιμένουν στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Το έλλειμμα διευρύνθηκε από 0,8% το 2017 σε 3,4% του ΑΕΠ το 2018, παρά την αύξηση των εξαγωγών.

Η αρνητική αυτή εξέλιξη αντισταθμίζεται εν μέρει από την άνοδο ξένων άμεσων επενδύσεων, που έφτασαν στα 3,7 δισ. ευρώ πέρυσι από λιγότερα από 1,2 δισ. ευρώ το 2015 με επιπλέον εισροές 2,5 δισ. ευρώ το πρώτο επτάμηνο του 2019.

Επιπλέον επισημαίνεται ότι η πρόσβαση στις αγορές κεφαλαίου έχει βελτιωθεί και αυτό θα μπορούσε να δώσει ώθηση στην πιστοληπτική αξιολόγηση της χώρας.

Υπενθυμίζεται ότι εκδόθηκαν με επιτυχία ομόλογα μέσα στο 2019, καθώς και πρόσφατα αναβαθμίστηκε το αξιόχρεο της χώρας σε BB- από τον οίκο S&P. Ωστόσο εξακολουθεί να απέχει από την επενδυτική βαθμίδα.

Οι ιδιωτικοποιήσεις

Οι αποκρατικοποιήσεις προχωρούν, αν και με καθυστερήσεις.

Σημαντικές συμφωνίες τον τελευταίο χρόνο περιλαμβάνουν την πώληση του 66% του ΔΕΣΦΑ και την 20ετη επέκταση της συμφωνίας παραχώρησης του Ελ. Βενιζέλος.

Σε σχετικά προχωρημένο στάδιο βρίσκονται η επένδυση στο Ελληνικό και η Εγνατία.

Ωστόσο, καθυστερήσεις έχουμε στην πώληση του μεριδίου στα ΕΛΠΕ.

Οι τράπεζες

Ο τραπεζικός τομέας ανακάμπτει και αυτό αποτυπώνεται και στην πλήρη άρση των capital controls.

Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι πολύ μεγάλο το βάρος των κόκκινων δανείων, το οποίο και θα πρέπει να περιοριστεί δραστικά. Σε αυτή την κατεύθυνση θα συμβάλει το σχέδιο Ηρακλής.

Επιχειρηματικό περιβάλλον – δημόσια διοίκηση

Η EBRD σημειώνει πως ενώ έχουν ληφθεί μέτρα για τη διευκόλυνση του επιχειρείν και προωθούνται και άλλα από τη νέα κυβέρνηση, η θέση της Ελλάδας (79η) στην παγκόσμια κατάταξη της Παγκόσμιας Τράπεζας παραμένει απογοητευτική.

Θα πρέπει λοιπόν να γίνουν περισσότερα σε αυτό το μέτωπο όπως και στην μεταρρύθμιση της δημόσιας διοίκησης και την οικοδόμηση ενός σύγχρονου κράτους, επισημαίνεται στην έκθεση.

Οι ειδικοί της EBRD υπογραμμίζουν ότι οι αποτυχίες στο επίπεδο της διακυβέρνησης έχουν υψηλό τίμημα για όλες τις χώρες.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι δημιουργούν ένα αβέβαιο περιβάλλον και αποθαρρύνουν τις επενδύσεις, οδηγούν σε χαμηλότερη ανταγωνιστικότητα, συνδεόμενη με το κόστος της διαφθοράς και σε ένα άνισο πεδίο ανταγωνισμού, που ευνοεί εκείνους που συνδέονται με τις ελίτ.

Επιπλέον παρατηρείται ότι αυξάνονται οι ανισότητες, ενώ δημιουργείται η αίσθηση αδικίας και δυσφορία απέναντι στο πολιτικό σύστημα.