Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες: Εκτός διεθνούς δικαίου οι εξαγγελίες της κυβέρνησης για το προσφυγικό

Την αντίδραση του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) προκάλεσε το μέτρο των «κλειστών δομών» στα νησιά του Αιγαίου, ζητώντας την απόσυρση του.

Σύμφωνα με το ΕΣΠ «η γενικευμένη και αδιάκριτη επιβολή κράτησης παραβιάζει την εθνική, ενωσιακή και διεθνή νομοθεσία».

Όπως αναφέρει η ανακοίνωση το εν λόγω σχέδιο προβλέπει ότι όλοι οι νεοεισερχόμενοι -συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά, προσώπων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και προσώπων με καταφανείς ανάγκες διεθνούς προστασίας- θα τίθενται με την άφιξή τους, αυτομάτως και αδιακρίτως, σε κράτηση, η οποία κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του νέου νομοθετικού πλαισίου μπορεί να διατηρηθεί για χρονικό διάστημα μέχρι και τρία χρόνια, επισημαίνει η οργάνωση.

Αυτά τα μέτρα θα έχουν ως συνέπεια τη διοικητική κράτηση αριθμού ανθρώπων «που θα στερηθούν την ελευθερία τους χωρίς να έχουν διαπράξει ποινικό αδίκημα, διπλάσιου από τον αριθμό των ποινικά κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές», υπογραμμίζει το ΕΣΠ.

Το Συμβούλιο επισημαίνει ότι η πλειονότητα των νεοεισερχόμενων στα νησιά είναι οικογένειες, γυναίκες (22%) και παιδιά (36%), με τη συντριπτική πλειονότητα των αφιχθέντων (άνω του 85%) να συνεχίζουν να προέρχονται από χώρες που χαρακτηρίζονται από εκτεταμένες συρράξεις, βία ή/και συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως μεταξύ άλλων προκύπτει από ετήσιες εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αλλά και από τα υψηλά ποσοστά χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος των εν λόγω εθνικοτήτων στο εθνικό επίπεδο.

Ολόκληρη η ανακοίνωση:

Αντίθετες στο ελληνικό και διεθνές δίκαιο οι εξαγγελίες των ελληνικών αρχών για το προσφυγικό

Σε συνέχεια της ψήφισης, με εξαιρετικά συνοπτικές διαδικασίες, του νέου νομοθετικού πλαισίου για το άσυλο, πλαίσιο το οποίο, όπως έχει τεκμηριωμένα υποστηριχθεί από το σύνολο των οργανώσεων προστασίας και από διεθνείς φορείς, θέτει «σε κίνδυνο ανθρώπους που έχουν ανάγκη διεθνούς προστασίας», οι ελληνικές αρχές ανακοίνωσαν χθες (20/11/2019) ένα νέο «επιχειρησιακό σχέδιο για τη διαχείριση του μεταναστευτικού/προσφυγικού ζητήματος».

Στο πλαίσιο του σχεδίου αυτού ανακοινώθηκε η κατασκευή και επέκταση «κλειστών δομών» στα νησιά του Αιγαίου. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, σχεδιάζεται η αντικατάσταση των σημερινών δομών, με κλειστά Κέντρα Υποδοχής και Ταυτοποίησης (ΚΥΤ) και η δημιουργία νέων Προαναχωρησιακών Κέντρων Κράτησης (ΠΡΟΚΕΚΑ), συνολικής χωρητικότητας τουλάχιστον 18.000 ατόμων.

Στην πραγματικότητα, καθώς το σύνολο, σχεδόν, των νησιωτικών δομών θα μετατραπούν σε κέντρα κράτησης, το σχέδιο αυτό προβλέπει ότι όλοι οι νεοεισερχόμενοι -συμπεριλαμβανομένων οικογενειών με παιδιά, προσώπων που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες και προσώπων με καταφανείς ανάγκες διεθνούς προστασίας- θα τίθενται με την άφιξή τους, αυτομάτως και αδιακρίτως, σε κράτηση, η οποία κατ’ εφαρμογή των διατάξεων του νέου νομοθετικού πλαισίου μπορεί να διατηρηθεί για χρονικό διάστημα μέχρι και 36 μήνες.

Επισημαίνεται ότι η πλειοψηφία των νεοεισερχόμενων στα νησιά είναι οικογένειες, γυναίκες (22%) και παιδιά (36%), με τη συντριπτική πλειοψηφία των αφιχθέντων (άνω του 85%)[8] να συνεχίζουν να προέρχονται από χώρες, που χαρακτηρίζονται από εκτεταμένες συρράξεις, βία ή/και συστηματικές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως μεταξύ άλλων προκύπτει από ετήσιες εκθέσεις της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, αλλά και από τα υψηλά ποσοστά χορήγησης προσφυγικού καθεστώτος των εν λόγω εθνικοτήτων στο εθνικό επίπεδο.

Αξίζει δε να αναφερθεί ότι η υλοποίηση αυτών των μέτρων θα έχει ως συνέπεια τη διοικητική κράτηση αριθμού ανθρώπων, που θα στερηθούν την ελευθερία τους χωρίς να έχουν διαπράξει ποινικό αδίκημα, διπλάσιου από τον αριθμό των ποινικά κρατουμένων στις ελληνικές φυλακές.

Το σχέδιο αυτό βρίσκεται σε ευθεία αντίθεση με το ελληνικό, ευρωπαϊκό και διεθνές δίκαιο και παραβιάζει θεμελιώδεις εγγυήσεις, που η ελληνική έννομη τάξη αναγνωρίζει σε κάθε πρόσωπο που βρίσκεται στην ελληνική επικράτεια, ανεξαρτήτως του καθεστώτος παραμονής του. Συγκεκριμένα, η κράτηση πολιτών τρίτων χωρών στο πλαίσιο της νομοθεσίας για το άσυλο και τη μετανάστευση, σύμφωνα με το ίδιο το ελληνικό δίκαιο αλλά και το ευρωπαϊκό και διεθνές πλαίσιο, επιτρέπεται μόνο ως ένα κατ’ εξαίρεση εφαρμοζόμενο μέτρο, το οποίο θα πρέπει να εφαρμόζεται ως ύστατη λύση (“last resort”) και μόνο εφόσον πληρούνται οι λοιπές νόμιμες προϋποθέσεις (λόγοι κράτησης, προηγούμενη εξέταση δυνατότητας εφαρμογής εναλλακτικών μέτρων κτλ.). Η γενικευμένη και αδιάκριτη επιβολή κράτησης αποτελεί ευθεία παραβίαση της εθνικής, ενωσιακής και διεθνούς νομοθεσίας.

Περαιτέρω, το σχέδιο των ελληνικών αρχών, όχι μόνο δεν αντιμετωπίζει τις συνθήκες επείγουσας ανθρωπιστικής κρίσης, που σήμερα επικρατούν στα νησιά του Βορειανατολικού Αιγαίου, αλλά και τις εντείνει, εκθέτοντας ένα τεράστιο αριθμό ανθρώπων σε συνθήκες εγκλεισμού, οι οποίες, όπως έχει πολλαπλώς τεκμηριωθεί, έχουν δραματικές επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων και αυξάνουν τον ανθρώπινο πόνο.

Σε κάθε περίπτωση υπενθυμίζουμε ότι η επιλογή του επαχθέστατου μέτρου της κράτησης ως εργαλείου πολιτικής αποτροπής των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών, πλέον της ασυμβατότητάς της με θεμελιώδεις εγγυήσεις του κράτους δικαίου, έχει αποδειχθεί απολύτως αναποτελεσματική και αλυσιτελής.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι, όπως τονίζει ο Ειδικός Εισηγητής του ΟΗΕ για τα Δικαιώματα των μεταναστών François Crépeau «δεν υπάρχει κανένα εμπειρικό στοιχείο ότι η κράτηση αποτρέπει την παράτυπη μετανάστευση ή αποθαρρύνει ανθρώπους από το να αναζητήσουν άσυλο. Παρά την αυξανόμενη αυστηρότητα των πολιτικών κράτησης, που εισήχθησαν τα τελευταία 20 χρόνια σε χώρες ανά τον κόσμο, ο αριθμός των παράτυπων αφίξεων δεν μειώθηκε».

Καλούμε τις ελληνικές αρχές να σεβαστούν τη νομιμότητα και να αποσύρουν τα μέτρα αυτά.

Κουμουτσάκος: Η Ευρώπη δεν μπορεί να λειτουργεί υπό συνεχείς τουρκικές απειλές

Τη σαφή επισήμανση πως «η Ευρώπη αναγνωρίζει το βαρύ φορτίο που έχει επωμιστεί η Τουρκία με τα εκατομμύρια των μεταναστών, αλλά η Ευρώπη δεν μπορεί να ενεργεί υπό συνεχείς τουρκικές απειλές και εκβιασμούς, οι οποίες είναι έντονα αντιπαραγωγικές και δεν χρειάζονται» έκανε ο έλληνας αναπληρωτής υπουργός Προστασίας του Πολίτη, αρμόδιος για θέματα μεταναστευτικής πολιτικής, Γιώργος Κουμουτσάκος, στον τούρκο υφυπουργό Εσωτερικών, Ισμαίλ Τσατακλί, κατά την συνάντησή τους στη Βιέννη, στο περιθώριο του Συνεδρίου «Vienna Migration Conference 2019».

«Η Άγκυρα οφείλει να κατανοήσει ότι η εργαλειοποίηση του μεταναστευτικού-προσφυγικού ζητήματος δεν μπορεί να αποτελέσει τρόπο προσέγγισης της Ευρώπης» πρόσθεσε.

Κουτσούμπας: Εγκληματική η πολιτική όλων των κυβερνήσεων στο προσφυγικό

Για «εγκληματική πολιτική» όλων των κυβερνήσεων στη διαχείριση του προσφυγικού ζητήματος, έκανε λόγο ο γενικός γραμματέας της Κ.Ε. του ΚΚΕ Δημήτρης Κουτσούμπας από τα Ιωάννινα, όπου βρίσκεται από το πρωί στο πλαίσιο διήμερης περιοδείας στο νομό.

«Καθαρή θέση από την αρχή ως ΚΚΕ: είναι εγκληματική η πολιτική όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων την οποία συνεχίζει και η κυβέρνηση του κ. Μητσοτάκη όσον αφορά το προσφυγικό» δήλωσε απαντώντας σε σχετική ερώτηση αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Τριαντάφυλλο Αλμπάνη. Όπως είπε, «το πρώτο μεγάλο λάθος είναι η συνέχιση της συμφωνίας Ε.Ε.-Τουρκίας, όπως επίσης είναι το Δουβλίνο, το οποίο εγκλωβίζει, και μάλιστα σε διπλό εγκλωβισμό, τους πρόσφυγες, τους ξεριζωμένους».

«Είναι μεγάλη ευθύνη το ότι συμμετέχουμε στη συνέχιση των πολέμων και των επεμβάσεων που δημιουργούν το προσφυγικό πρόβλημα και στέλνουν γυναικόπαιδα στη χώρα μας» πρόσθεσε.

Ο γ.γ. της Κ.Ε. του ΚΚΕ είπε πως πρέπει «να κλείσουν αμέσως όλα τα hot spot στα νησιά, να μην υπάρχουν κλειστά κέντρα, ουσιαστικά φρούρια, στρατόπεδα, φυλακές γι’ αυτούς τους ξεριζωμένους».

Σημείωσε ακόμη πως «πρέπει να επανενωθούν οι οικογένειες, να επιλυθούν τα προβλήματα των παιδιών και με πολύ γρήγορες διαδικασίες από την ηπειρωτική Ελλάδα, να παίρνουν άσυλο όσοι το δικαιούνται και οι υπόλοιποι, να παίρνουν το δρόμο για τις χώρες προορισμού τους».