Διαμάχη για τη «Χρυσή εποχή» της Ολλανδίας

Με αφορμή τα 350 χρόνια από τον θάνατο του Ρέμπραντ φέτος, ο Οργανισμός Τουρισμού στην Ολλανδία έκανε διαφημίσεις με σύνθημα «Χρυσή εποχή». Με αυτό εννοούν την εποχή της αποικιοκρατίας τον 17ο αιώνα, όταν η μικρή χώρα ήταν η μεγαλύτερη εμπορική υπερδύναμη ξεπερνώντας ακόμα και την Αγγλία και την Ισπανία. Στο τέλος της φετινής χρονιάς όμως αυτή η θετική εικόνα φαίνεται να αλλάζει και να γίνεται σημείο έντονης αντιπαράθεσης.

Το Ιστορικό Μουσείο της πόλης του Άμστερνταμ ανακοίνωσε πως τον όρο «χρυσή εποχή» δεν θα τον χρησιμοποιεί πλέον στο μέλλον. Ήταν η εποχή που οι Ολλανδοί είχαν μετατρέψει σε σκλάβους πολλούς Αφρικανούς. Μια εποχή δηλαδή που κάθε άλλο παρά χρυσή ήταν. Παράλληλα υπάρχει μεγάλη δημόσια συζήτηση για το εάν θα αλλάξουν οι ονομασίες δρόμων, μουσείων και σχολείων καθώς και πινακίδες.

Κάποιοι φοβούνται πως μπορεί να υπάρξει ακόμα και ένα είδος «εικονομαχίας», αντιδράσεις δηλαδή για μνημεία της συγκεκριμένης εποχής. «Τι ανοησίες είναι αυτές», δήλωσε από την πλευρά του ο συντηρητικός πρωθυπουργός Μαρκ Ρούτε για τη διαγραφή του όρου «χρυσή εποχή». Ο εθνολαϊκιστής πολιτικός Γκερτ Βίλντερς έγραψε στο twitter : «Το να είσαι υπερήφανος για την Ολλανδία είναι ταμπού σύμφωνα με αυτούς του πειραγμένους αριστερούς που μισούν τον εαυτό τους. Καταστρέφουν την Ολλανδία με τη λανθασμένη τους πολιτική ορθότητα».

Διαφωτιστικές εκθέσεις

Οι πολέμιοι αυτής της θέσης υπερασπίζονται το ίδιο έντονα τις απόψεις τους. Μια ομάδα με την επωνυμία «Η γκρίζα εποχή» έφτασε στο σημείο να καταστρέψει ένα μνημείο του Γιαν Πίτερσουν Κοέν γράφοντας πάνω σε αυτό «γενοκτονία». Το 1621 ο Κοέν ως γενικός διευθυντής των Ηνωμένων Εταιρειών Ανατολικής Ινδίας εξόντωσε εν μέρει τον πληθυσμό ενός νησιωτικού συμπλέγματος και τον υπόλοιπο τον μετέτρεψε σε σκλάβους προκειμένου να διασφαλίσει το μονοπώλιο των μπαχαρικών για την εταιρεία του.

Το Κέντρο Τέχνης Witte de With στο Ρότερνταμ θέλει επίσης να αλλάξει το όνομά του, μια και το σημερινό θυμίζει και πάλι μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα της εποχής της αποικιοκρατίας.

Το περίφημο μουσείο Mauritshuis στη Χάγη με αριστουργήματα του Ρέμπραντ  επέλεξε έναν άλλο τρόπο να αντιπαρατεθεί στην αμφιλεγόμενη ιστορία του ιδρυτή του Γιόχαν Μόριτς φον Νασάου Ζίγκεν. Διοργάνωσε μια έκθεση θέλοντας να φωτίσει όλες τις πλευρές της προσωπικότητάς του. Τέλος το διάσημο Rijksmuseum στο Άμστερνταμ θα διοργανώσει τον επόμενο Σεπτέμβριο μια μεγάλη έκθεση με θέμα την εποχή της σκλαβιάς διατηρώντας πάντως τον όρο «χρυσή εποχή».

Κρίστοφ Ντρίσεν

Επιμέλεια: Μαρία Ρηγούτσου