Σε τεντωμένο σκοινί οι σχέσεις Ελλάδας – Τουρκίας: Κίνδυνος «ατυχήματος» λόγω των τουρκικών προκλήσεων

Στην κόψη του ξυραφιού βρίσκονται πλέον οι ελληνοτουρκικές σχέσεις έπειτα από την προκλητική συμφωνία της Αγκυρας με τη Λιβύη για θαλάσσια σύνορα.

Μια συμφωνία που σημαίνει ότι βρισκόμαστε στον προθάλαμο ανακήρυξης ΑΟΖ η οποία επί της ουσίας «εξαφανίζει» τη μισή Κρήτη και πολλά νησιά του Αιγαίου.

Στη λογική της «Γαλάζιας Πατρίδας» που έχει χαράξει εδώ και καιρό η Τουρκία, το γεγονός ότι «σβήνει» από το χάρτη την Κύπρο, τη Ρόδο, το Καστελόριζο, επί της ουσίας είναι ένα δείγμα των διεκδικήσεων που έχει στην ευρύτερη περιοχή.

Και μπορεί η ελληνική πλευρά να κινήθηκε με ταχύτητα, να κάλεσε τον Τούρκο πρέσβη για εξηγήσεις αλλά και να απειλεί με απέλαση τον πρέσβη της Λιβύης αν δε γίνουν οι απαραίτητες ενέργειες ακύρωσης του προσυμφώνου με την Αγκυρα, ωστόσο, η σχέσεις των δύο χωρών κλιμακώνονται προς το χειρότερο.

Ακόμη και η χθεσινή NAVTEX για άσκηση για τις 2 Δεκεμβρίου, διάρκειας 4 ωρών σε περιοχή νότια της Ρόδου και ανατολικά της Καρπάθου, δείχνει ότι η Τουρκία δεν… καταλαβαίνει τίποτε. Και ήταν μια ξεκάθαρη απάντηση της Αγκυρας στη σκληρή στάση που κράτησε η Αθήνα.

Δείχνει επίσης ότι το τουρκικό πολιτικό και στρατιωτικό σύστημα δεν καταλαβαίνει ούτε από τα αυστηρά μηνύματα του Κυριάκου Μητσοτάκη, ούτε από τις ηχηρές προειδοποιήσεις της Ευρώπης, ούτε καν από το μέτωπο που άνοιξε με τη Γαλλία και τον Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Ταγίπ Ερντογάν ρίχνει στο τραπέζι όλα του τα χαρτιά, χρησιμοποιεί τη Λιβύη για να αναδείξει τις επεκτατικές του βλέψεις στα ελληνικά χωρικά ύδατα και δε διστάζει να παραβιάσει το Διεθνές Δίκαιο, κινούμενος στη γραμμή της αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης.

Πόλεμος

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε τηλεφωνικά με τον πρόεδρο Μακρόν και ζήτησε τη στήριξη της Γαλλίας και της Ευρώπης εν όψει της Συνόδου του ΝΑΤΟ την Τρίτη στο Λονδίνο. Εκεί στο περιθώριο δεν αποκλείεται πάντως να συναντηθεί ο πρωθυπουργός με τον Ερντογάν ο οποίος προκαλεί με τις δηλώσεις του και τον ίδιο τον Γάλλο πρόεδρο.

Ο Ερντoγάν υποστήριξε σε «παραληρηματικό» τόνο, απέυθυνόμενος προς τον Μακρόν!

«Με αυτή τη συμφωνία η Τουρκία και η Λιβύη έφθασαν στο σημείο να συνεργαστούν στη Μεσόγειο. Εσένα δεν σε κοιτάει κανείς (Μακρόν). Είσαι τόσο αδέξιος. Τα όσα είπες ταιριάζουν σε εκίνους που έχουν περάσει εγκεφαλικό όπως εσύ».

Το γαλλικό Υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε κατόπιν των δηλώσεων αυτών τον τούρκο πρέσβη για εξηγήσεις.

Μετά τη νέα τουρκική πρόκληση ο Νίκος Δένδιας κινητοποίησε αμέσως τους Υπουργούς Εξωτερικών Αιγύπτου και Κυπρου. Αντέδρασαν και οι δύο με ανακοινώσεις.

Σύμφωνα με το Star, τo Κάιρο αμφισβητεί τη δυνατότητα του Λίβυου πρωθυπουργού να υπογράφει διεθνείς συμφωνίες και διαμηνύει: «Δεν μπορεί να αποφασίζει ο Λίβυος πρωθυπουργός».

Η  Λευκωσία  μιλά ευθέως για παραβίαση του Διεθνούς Δικαίου που δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.

«Υπάρχουν σαφή και συγκεκριμένα ένδικα μέσα και προηγουμένως συγκεκριμένους διπλωματικές κινήσεις που πρέπει να γίνουν» σχολιάζει στο Star o Iωάννης Μάζης,  Καθηγητής Οικονομικής Γεωγραφίας και Πολιτικής Θεωρίας του ΕΚΠΑ.

Στο εσωτερικό της χώρας , ο ΣΥΡΙΖΑ εγκαλεί την κυβέρνηση . Ας μας πει κάποιος από την Κυβέρνηση: Η συνάντηση του Πρωθυπουργού με τον Πρόεδρο Ερντογάν τον Σεπτέμβριο ήταν επιτυχημένη;» ερωτά μεταξύ άλλων η αξιωματική αντιπολίτευση στην ανακοίνωσή της.

H ουσία είναι, πάντως, ότι η κατάσταση έχει ξεφύγει και υπάρχει φόβος για ένα… ατύχημα που θα άλλαζε τις ισορροπίες στην περιοχή. Η Αθήνα έδωσε τελεσίγραφο στη Λιβύη μέχρι την Πέμπτη, όμως, αν δεν γίνουν οι απαραίτητες κινήσεις εκτόνωσης της κρίσης, τότε δεν αποκλείεται η ένταση να μεταφερθεί και στο Αιγαίο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Με Τραμπ

Ενδιαφέρον θα έχει να δούμε και την αντίδραση της Ουάσιγκτον στις συνεχώς κλιμακούμενες απειλές της Τουρκίας. Αν και ο πρόεδρος Τραμπ δείχνει να έχει φιλική στάση προς τον Ταγίπ Ερντογάν, παρά τις κακές σχέσεις των δύο χωρών τους τελευταίους μήνες.

Εν τω μεταξύ, ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου δήλωσε χθες ότι ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θα έχει γεύμα εργασίας με εκπροσώπους της Ελλάδας, της Εσθονίας, της Λεττονίας, της Πολωνίας, της Ρουμανίας, της Λιθουανίας, της Βουλγαρίας και του Ηνωμένου Βασιλείου στις 4 Δεκεμβρίου. Το γεύμα θα πραγματοποιηθεί μετά τη Σύνοδο Ολομελούς των Ηγετών του ΝΑΤΟ. Την Ελλάδα θα εκπροσωπήσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Δεν προβλέπεται συνάντηση με τον πρόεδρο της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν. Διμερείς συναντήσεις ο κ. Τραμπ θα έχει μόνο με τους ηγέτες της Γαλλίας, της Γερμανίας, της Δανίας και της Ιταλίας.

Οι κινήσεις που έγιναν

Υπενθυμίζεται ότι οι κινήσεις που έγιναν τις τελευταίες ημέρες από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης είναι:

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε το ζήτημα τόσο στον Ιταλό Πρωθυπουργό κατά τη συνάντησή τους στη Ρώμη στις 26/11, όσο και κατά τη σημερινή τηλεφωνική του συνομιλία με τον Πρόεδρο τη Γαλλίας, Ε. Μακρόν.

-Ο Υπουργος Εξωτερικών κάλεσε τον Τούρκο Πρέσβη στην Αθήνα στο Υπουργείο Εξωτερικών (27/11) προκειμένου να ζητήσει εξηγήσεις. Αντίστοιχα, εκκλήθη στο ΥΠΕΞ και ο Λίβυος Πρέσβυς (28/11), από τον οποίο ζητήθηκε να γνωστοποιήσει το περιεχόμενο του MoU άμεσα, ειδάλλως θα ληφθεί απόφαση απέλασής του.

-Υπήρξε δημόσια αντίδραση του Υπουργείου Εξωτερικών.

-Υπήρξε τηλεφωνική επικοινωνία του Υπουργού Εξωτερικών με τους ομολόγους του της Κύπρου και της Αιγύπτου, Νίκο Χριστοδουλίδη και Σαμέχ Ελ-Σούκρι αντίστοιχα. Παράλληλα η Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδος στην ΕΕ ενημέρωσε άμεσα την Ε.Επιτροπή και συγκεκριμένα την ΥΕ/ΑΕ κα Μογκερίνι για την εξέλιξη της κατάστασης, ενώ ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας το έθεσε σήμερα και στο πλαίσιο του Coreper. Κατόπιν ενεργειών μας, έχει δρομολογηθεί η διενέργεια διαβημάτων της ΕΕ, τόσο σε Τρίπολη όσο και σε Άγκυρα.

-Την επόμενη εβδομάδα, ο Υπουργός Εξωτερικών θα πραγματοποιήσει σειρά επαφών με ομολόγους του σημαντικών χωρών με επιρροή στην περιοχή, στους οποίους θα θέσει το ζήτημα, στο περιθώριο συναντήσεων του ΝΑΤΟ όσο και του ΟΑΣΕ.

-Πρόκειται να προσκληθεί στην Αθήνα ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης, ο οποίος πρόσκειται στον Στρατηγό Χαφτάρ