Η αγορά αγαπά τη μοντέρνα τέχνη

Η σύγχρονη τέχνη είναι πολύ δημοφιλής. Πίνακες του Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, του Άντι Γουόρχολ και του Φράνσις Μπέικον απέφεραν στις μεγαλύτερες δημοπρασίες έργων τέχνης αυτό το χρόνο πολλά εκατομμύρια δολάρια. Ωστόσο, την υψηλότερη τιμή σημείωσε ο πίνακας του ιμπρεσιονιστή ζωγράφου Κλωντ Μονέ «Θημωνιά στο σούρουπο». Ένας ανώνυμος συλλέκτης αγόρασε την ελαιογραφία από την εταιρεία Σόθμπις στη Νέα Υόρκη για 110,7 εκατομμύρια δολάρια.

Το 2019 δεν υπήρξε κανένα άλλο έργο τέχνης που να πουλήθηκε παγκοσμίως για τόσα εκατομμύρια, αναφέρει η εταιρεία Άρτνετ AG,  πάροχος υπηρεσιών διαδικτύου για την αγορά έργων τέχνης. Τα προηγούμενα χρόνια καταβλήθηκαν ακόμα πιο υπέρογκα ποσά για εντυπωσιακά έργα τέχνης – μέχρι και το μυθικό ποσό των 450 εκατομμυρίων δολαρίων το Νοέμβριο του 2017 για το «Σωτήρα του Κόσμου» του Λεονάρντο ντα Βίντσι. Αυτό το αστρονομικό ποσό έκανε το έργο του ιταλού ζωγράφου το πιο ακριβό έργο τέχνης που πουλήθηκε ποτέ σε δημοπρασία.

Γιατί προτιμώνται τα έργα νεότερης εποχής;

Πολύ υψηλές τιμές πετυχαίνει και η σύγχρονη τέχνη. Αυτό αποδεικνύει η φετινή λίστα με τις δέκα ακριβότερες δημοπρασίες. Το δεύτερο σε ύψος τιμής έργο τέχνης είναι ένα γλυπτό του αμερικανού καλλιτέχνη Τζεφ Κουνς, το οποίο πουλήθηκε για πάνω από 91 εκατομμύρια δολάρια. Το έργο από χάλυβα με τον τίτλο «Κουνέλι» χρονολογείται το 1986 και θεωρείται σήμερα το ακριβότερο έργο καλλιτέχνη εν ζωή που τέθηκε σε πλειστηριασμό.

Οι εμπειρογνώμονες της εταιρείας Άρτνετ παρατήρησαν ότι «η μεγαλύτερη τάση που παρατηρείται εδώ και αρκετά χρόνια είναι η προτίμηση νεότερων έργων». Επτά στους δέκα καλλιτέχνες της φετινής λίστας με τις ακριβότερες δημοπρασίες ανήκουν κατά κανόνα είτε στη μεταπολεμική είτε στη σύγχρονη τέχνη. Τα υψηλότερα ποσά καταβλήθηκαν για πίνακες του αμερικανού ζωγράφου Ρ. Ράουσενμπεργκ (88,8 εκατ.), του Ά. Γουόρχολ (50 εκατ.), του βρετανού ζωγράφου Φ. Μπέικον (50 εκατ.), και του αμερικανού Μ. Ρόθκο (50 εκατ.).

Ο Χάινριχ Γκραφ από τον οίκο δημοπρασιών Σόθμπις της Γερμανίας αναφέρει ότι πολλοί συλλέκτες προτιμούν τη σύγχρονη τέχνη «επειδή είναι η τέχνη της γενιάς τους». Μέχρι τα μέσα Νοεμβρίου η εταιρεία Σόθμπις έκανε φέτος τζίρο συνολικά 2,37 δισεκατομμύρια δολάρια με ιμπρεσιονιστές, μοντέρνους και σύγχρονους καλλιτέχνες. Η ζήτηση κοσμημάτων και ρολογιών χεριού είναι επίσης σταθερή.

Οι αγοραστές των έργων τέχνης

«Η ομάδα των αγοραστών είναι εξαιρετικά πολύπλοκη» ανέφερε ο οίκος δημοπρασιών έργων τέχνης Φαν Χαμ που βρίσκεται στην Κολωνία. «Υπάρχουν περιστασιακοί αγοραστές, λάτρεις της τέχνης, κερδοσκόποι, έμποροι αλλά και μουσεία, κι όλοι αυτοί διεσπαρμένοι σε όλον τον κόσμο» εξήγησε ο ιδιοκτήτης Μάρκους Άιζενμπαϊς.

Για τους φιλόδοξους νέους καλλιτέχνες παρατηρείται μια ξεκάθαρη μεταστροφή προς την αναπαραστατική ζωγραφική, ειδικά για ζητήματα εθνικής, πολιτιστικής ή έμφυλης ταυτότητας. Ο οίκος δημοπρασιών Κέτερερ στο Μόναχο ενδιαφέρεται περισσότερο για τις γυναίκες στην τέχνη και την αυξημένη εκτίμηση των έργων τους. Η πολιτική χαμηλών ή αρνητικών επιτοκίων αφήνει πίσω της ίχνη. «Τα χρήματα υπάρχουν και η αγοραστική ετοιμότητα είναι μεγάλη» λένε οι ειδικοί. Όμως πολλοί δυνητικοί αγοραστές έκαναν πίσω σε δημοπρασίες τέχνης. Όπως αναφέρει ο Ρόμπερτ Κέτερερ: «Τα πιο θαυμάσια έργα τέχνης δεν μπαίνουν στην αγορά επειδή οι ιδιοκτήτες λένε «θα ήθελα αλλά τι να κάνω μετά με τα χρήματα;”».

Ουλρίκε Χόφζες (dpa)

Επιμέλεια: Μαγδαληνή Γκόγκου