Ερέτρια Ευβοίας : Λαμπρά μνημεία της αρχαιότητας και όμορφες ακρογιαλιές

Σύγχρονη κωμόπολη, απλωμένη στη δυτική ακτογραμμή της Εύβοιας, στο Νότιο Ευβοϊκό κόλπο, η Ερέτρια είναι λιμάνι με τουριστική κίνηση, που συνδέει την Εύβοια με τη Σκάλα Ωρωπού Αττικής.

Λαμπρά μνημεία της αρχαιότητας, νεοκλασικά, πλατείες, χώροι πρασίνου, φοίνικες, ευκάλυπτοι και ο παραλιακός πεζόδρομος με τα καφέ και τα εστιατόρια συνθέτουν την εικόνα της Ερέτριας, την οποία αγκαλιάζουν όμορφες ακρογιαλιές.

Πηγή: Δήμος Ερέτριας

Πηγή: Δήμος Ερέτριας

Πηγή: Δήμος Ερέτριας

Η αρχαία Ερέτρια

Χτισμένη στην ίδια θέση με το σημερινό οικισμό, η αρχαία Ερέτρια, που κατοικήθηκε από τους Νεολιθικούς Χρόνους (6η χιλιετία π.Χ.), οργανώθηκε και επεκτάθηκε κατά τους Γεωμετρικούς Χρόνους (9ος-8ος αιώνας π.Χ.), όταν ανέπτυξε έντονη αποικιακή δραστηριότητα.

Τον 5ο αιώνα π.Χ. εγκαταστάθηκαν στην Ερέτρια αθηναίοι κληρούχοι και η πόλη δέχτηκε την αττική επίδραση.

Το 490 π.Χ. η Ερέτρια καταστράφηκε από τους Πέρσες.

Η πόλη συμμετείχε στην Α’ και τη Β’ Αθηναϊκή Συμμαχία.

Το 338 π.Χ. εγκαταστάθηκε στην Ερέτρια μακεδονική φρουρά και η πόλη γνώρισε τη μακεδονική κυριαρχία μέχρι την τελική ρωμαϊκή κατάκτηση, το 146 π.Χ.

Το 86 π.Χ. η Ερέτρια καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ρωμαίους και σταδιακά ερήμωσε.

Η Ερέτρια κατά τους Νεότερους Χρόνους

Μετά την αποτίναξη του τουρκικού ζυγού από τους Έλληνες, στο πλαίσιο της οικιστικής αναδιοργάνωσης της χώρας, συντάχθηκαν δεκάδες πολεοδομικά σχέδια για την αναδιάρθρωση υφισταμένων ιστών και την αναβίωση πολλών κατεστραμμένων ή αρχαίων πόλεων.

Οι Έντουαρντ Σάουμπερτ και Σταμάτιος Κλεάνθης ανέλαβαν την κατάρτιση των περισσοτέρων από τα σχέδια αυτά, με γνωστότερα εκείνα της Αθήνας και του Πειραιά.

Η Ερέτρια υπήρξε μια από τις πόλεις που απέκτησαν πολεοδομικό σχέδιο την περίοδο αυτήν. Ο Σάουμπερτ ήταν εκείνος που σχεδίασε το νέο πολεοδομικό ιστό στην περιοχή της αρχαίας πόλης, το Νοέμβριο του 1834.

Στην περιοχή εγκαταστάθηκαν πρόσφυγες από τα Ψαρά, οι οποίοι ονόμασαν μάλιστα τον οικισμό τους Νέα Ψαρά.

Η σύγχρονη Ερέτρια

Το γραφικό Nησί των Oνείρων ή Πεζονήσι (γέφυρα το συνδέει με τη στεριά), αξιόλογα εκκλησιαστικά μνημεία, όπως οι ναοί του Αγίου Νικολάου και της Παναγίας της Παραβουνιώτισσας, και κτίρια με ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά στοιχεία δίνουν ξεχωριστό χρώμα στην Ερέτρια.

Την προσοχή των επισκεπτών αποσπά ο αρχαιολογικός χώρος, στον οποίον ξεχωρίζουν τα λείψανα του ναού του Δαφνηφόρου Απόλλωνα, του επιφανέστερου μνημείου της Ερέτριας, η Οικία με τα Μωσαϊκά, χαρακτηριστικό δείγμα ερετριακής ελληνιστικής οικίας (περίπου 370 π.Χ.), το θέατρο, που άκμασε κυρίως τον 4ο αιώνα π.Χ., ο λόφος της ακρόπολης, με υπέροχη θέα, η αγορά, καρδιά της αρχαίας Ερέτριας (οικονομικό, εμπορικό και διοικητικό κέντρο), το Ισείον (ερείπια ναού της Ίσιδος και άλλων θεοτήτων) και το Κάτω Γυμνάσιο ή Παλαίστρα (κοντά στο Ισείον).

Στο λόφο Τούμπα, κοντά στην Ερέτρια, βρίσκεται θαλαμοειδής τάφος μακεδονικού τύπου, γνωστός ως Τάφος των Ερώτων (4ος αιώνας π.Χ.).

Το Αρχαιολογικό Μουσείο

Στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Ερέτριας εκτίθενται σημαντικά ευρήματα που προέρχονται από την πόλη, τους ναούς και τα νεκροταφεία της Ερέτριας, την Aμάρυνθο και το Λευκαντί.

Ξεχωρίζουν τα εκθέματα από τον προϊστορικό οικισμό στην Ξηρόπολη (2100-1100 π.Χ.) και από τα πρωτογεωμετρικά νεκροταφεία στο Λευκαντί (11ος-9ος αιώνας π.Χ.), τα αντικείμενα από την προϊστορική Αμάρυνθο, τα αφιερώματα από το ναό του Δαφνηφόρου Απόλλωνα (8ος-7ος αιώνας π.Χ.), το δυτικό αέτωμα του ναού του Δαφνηφόρου Απόλλωνα (τέλη 6ου αιώνα π.Χ.), το πήλινο γοργόνειο από την Οικία με τα Μωσαϊκά (4ος αιώνας π.X.), οι παναθηναϊκοί αμφορείς από την Ερέτρια, τα λείψανα από τον Τάφο των Ερώτων (4ος αιώνας π.Χ.).