Ποιο είναι πιο σοβαρό αδίκημα; Η φοροδιαφυγή ή η ανθρωποκτονία;

Πριν από λίγο καιρό συνέβη το εξής περίεργο: Ένας μεγαλέμπορος ναρκωτικών ομολογούσε, καταναλώνοντας αλκοόλ, σε ένα νυκτερινό κέντρο– χωρίς να γνωρίζει ότι ηχογραφείται- ότι συνέβαλε στην εισαγωγή μιας τεράστιας ποσότητας ηρωίνης στο Λονδίνο.

Και το εκρηκτικό ερώτημα το οποίο τίθεται είναι το εξής: Μια σοβαρή  έννομη τάξη θα έπρεπε να προστατεύσει το δικαίωμα του λόγου και τη ιδιωτική σφαίρα του μεγαλεμπόρου; Ή θα έπρεπε να τον «κυνηγήσει» ποινικά, λαμβάνοντας υπόψη την παράνομη μαγνητοταινία ( για να προστατεύσει τη δημόσια υγεία η οποία πλήττεται από  τη διάδοση των ναρκωτικών);

Η απάντηση έχει δοθεί και από το Ανώτατο Δικαστήριο της Αμερικής και από άλλες ευρωπαϊκές νομοθεσίες.  Δηλαδή σε κάποιες περιπτώσεις είναι απαραίτητο οι δικαστές να αξιολογούν και παράνομα αποδεικτικά μέσα, ώστε να προστατεύεται η κοινωνία από τα ναρκωτικά ή από το δολοφόνο μια ειδεχθούς ανθρωποκτονίας.

Διαφορετικά, ο μεγαλέμπορος των ναρκωτικών στην παραπάνω περίπτωση θα συνέχιζε το καταστροφικό του έργο, σπέρνοντας το «λευκό θάνατο» στα παιδάκια του Λονδίνου ή στα παιδάκια οποιασδήποτε άλλης πρωτεύουσας του κόσμου.

Εάν δηλαδή «σεβόμασταν» την ελευθερία του λόγου του απεχθούς ανθρώπου , ο οποίος κέρδιζε τα βρώμικα λεφτά του από τη διάδοση των ναρκωτικών!

Με άλλα λόγια: Ένα κράτος Δικαίου  είναι αναγκαίο κάποια στιγμή να διενεργεί ορισμένες δύσκολες «σταθμίσεις» : Δηλαδή, ποιο μέγεθος έχει μεγαλύτερη αξία;

Η ελευθερία του λόγου του μεγαλεμπόρου ή η αποτροπή της διάδοσης των ναρκωτικών;

Και το ίδιο ισχύει και για μια ανθρωποκτονία, αφού όταν κάποιος αφαιρεί τη ζωή ενός άλλου ανθρώπου , προσβάλλει το υπέρτατο έννομο αγαθό , δηλαδή την ανθρώπινη ζωή .

Επομένως , αν κάποιος ομολογούσε ότι σκότωσε τη γυναίκα του- χωρίς να γνωρίζει ότι ηχογραφείται- θα ήταν σίγουρα θετικό για μια σοβαρή Πολιτεία να αξιολογήσει την επίμαχη τούτη μαγνητοταινία!

Ακριβώς για να αποκαλυφθεί αποδεικτικά μια στυγερή δολοφονία!

Γιατί τα λέω αυτά; Γιατί ο Υπουργός της Δικαιοσύνης κ. Τσιάρας φαίνεται ατυχώς ότι κινείται σε άλλη κατεύθυνση. Έτσι πριν από λίγες μέρες ψήφισε το ν. 4637/2019.

Και με τις ρυθμίσεις αυτού του νόμου μας είπε το εξής: Μια παράνομη μαγνητοταινία ή οποιοδήποτε άλλο απαγορευμένο αποδεικτικό μέσο  θα είναι δυνατό να λαμβάνεται υπόψη και να αξιολογείται μόνο σε δύο πεδία εγκληματικότητας.

Σε ποια; Στα οικονομικά εγκλήματα ( λ.χ. σε μια φοροδιαφυγή) και στα εγκλήματα διαφθοράς ( λ.χ. σε μια δωροδοκία ενός πολιτικού προσώπου).

Μέσα στο πλαίσιο αυτό φαίνεται εντελώς απαράδεκτα , ότι η αποδεικτική αποκάλυψη μιας φοροδιαφυγής έχει μεγαλύτερη αξία για το Υπουργείο Δικαιοσύνης σε σχέση με τη αποδεικτική αποκάλυψη μιας εμπορίας ναρκωτικών ή μιας ανθρωποκτονίας ή ενός βιασμού  !

Γιατί; Γιατί στο ανωτέρω παράδειγμα που ανέφερα με τον Άγγλο μεγαλέμπορο των ναρκωτικών η Ελληνική έννομη τάξη δεν θα μπορούσε να αξιολογήσει την ( παράνομη) μαγνητοταινία με βάση την οποία ο τελευταίος ομολογούσε ότι συνέβαλε στην εισαγωγή μιας τεράστιας ποσότητας ηρωίνης στο Λονδίνο!

Και τούτο, γιατί το άρθρο 177 παρ 2 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας απαγορεύει δυστυχώς κάτι τέτοιο .

Και έτσι ο μεγαλέμπορος των ναρκωτικών –αν βρισκόταν στην Ελλάδα- θα συνέχιζε ακάθεκτος το καταστροφικό του έργο!

Για αυτό το λόγο η ελληνική νομολογία είχε αρχίσει σιγά- σιγά από μόνη της να αξιολογεί και παράνομα αποδεικτικά μέσα ( εφόσον θα μπορούσαν να οδηγήσουν στην αποκάλυψη σοβαρών κακουργημάτων).

Και λαμβάνοντας υπόψη, βεβαίως, και τον περιορισμό τον οποίο προδιαγράφει το άρθρο 19 του Συντάγματος.

Το συμπέρασμα; Δεν είναι δυνατό ο Υπουργός της Δικαιοσύνης να ψηφίζει τέτοιους νόμους και να θεωρεί , ότι η αποκάλυψη μιας φοροδιαφυγής έχει μεγαλύτερη αξία για την ελληνική δημοκρατία σε σχέση με την αποκάλυψη μιας εμπορίας ναρκωτικών!

Επομένως, η λύση είναι μόνο μια: Να τροποποιηθεί το άρθρο 177 παρ. 2  του ΚΠΔ, ώστε- συνολικά- κάποια σοβαρά κακουργήματα να αποδεικνύονται ενίοτε και με παράνομα αποδεικτικά μέσα ( αν δεν υπάρχουν άλλα)!

Εάν βεβαίως θέλουμε να προστατεύσουμε τις αξίες μιας Δυτικής κοινωνίας!

O Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της  Νομικής Σχολής του ΑΠΘ (kalfelis@law.auth.gr)