Ψήφος αποδήμων: Ολοι μαζί και ο ΣΥΡΙΖΑ στη γωνία

Την κοινοβουλευτική απομόνωση του ΣΥΡΙΖΑ για τη ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού επιβεβαίωσε η πρεμιέρα στην αρμόδια κοινοβουλευτική Επιτροπή της Βουλής, με την αξιωματική αντιπολίτευση να παίζει μπρος – πίσω, ζητώντας αλλαγές, όπως τον υποχρεωτικό ορισμό υποψηφίων από την ομογένεια στο ψηφοδέλτιο επικρατείας.

Από τις τοποθετήσεις των εισηγητών όλων των κομμάτων, το σχέδιο νόμου, φαίνεται πως συγκεντρώνει επι της αρχής τη στήριξη 205 βουλευτών, καθώς θετικά τοποθετήθηκαν οι εκπρόσωποι ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, ΚΚΕ και Ελληνική Λύση, ενώ το ΜεΡΑ25 ανακοίνωσε ότι θα καταψηφίσει. Η αυξημένη πλειοψηφία πρέπει να επιβεβαιωθεί και για κάθε άρθρο ξεχωριστά και υπό αυτά τα δεδομένα, ο ΣΥΡΙΖΑ προσανατολίζεται να ψηφίσει θετικά επι της αρχής, προκειμένου να ελιχθεί πολιτικά και στη συνέχεια να διαφοροποιηθεί στα άρθρα.

Κατά την εισαγωγική του τοποθέτηση, ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών κ. Τάκης Θεοδωρικάκος ζήτησε την σύγκλιση όλων των κοινοβουλευτικών δυνάμενων, ενώ, απευθυνόμενος στον ΣΥΡΙΖΑ είπε «Ζητώ να ξεφύγει από επιχειρήματα που δεν είναι ισχυρά και βάσιμα. Δεν έχει κανένα λόγο να μείνει εκτός αυτής της στήριξης του νομοσχεδίου. Είναι ώρα ευθύνης για όλους». Από την κυβέρνηση, ο υπουργός επανέλαβε ότι θα εξαντληθεί «κάθε περιθώριο συναίνεσης». Εξήγησε ότι το νομοσχέδιο αποτελεί προϊόν εκτεταμένης διαβούλευσης και υιοθετεί όλες τις ουσιαστικές παρατηρήσεις των κομμάτων και υπογράμμισε «Επομένως θεωρώ ότι το νομοσχέδιο είναι αυτό που χρειάζεται για να ψηφιστεί από το σύνολο του κοινοβουλίου. Παρ όλα αυτά μόνο αν υπάρξουν ιδέες που αποδεδειγμένα μπορούν να λειτουργήσουν – όχι προσχηματικές – θα μπορούσαν να εξεταστούν. Εμείς έχουμε όλη την καλή διάθεση»

Από την πλευρά του ΣΥΡΙΖΑ, ο κ. Γιώργος Κατρούγκαλος θολώνοντας την εικόνα της απομόνωσης, έθεσε μια σειρά από προαπαιτούμενα, προκειμένου το κόμμα του να στηρίξει το σχετικό νομοσχέδιο. Ο εισηγητής της αξιωματικής αντιπολίτευσης ζήτησε να υπάρξουν μια σειρά αλλαγών προκειμένου να στηριχθεί το νομοσχέδιο με βασικότερη τον υποχρεωτικό ορισμό υποψηφίων από την ομογένεια στο ψηφοδέλτιο επικρατείας. Ειδικότερα ζήτησε τον έλεγχο των αιτήσεων των Ελλήνων του εξωτερικού και της συνολικής εκλογικής διαδικασίας από διακομματική επιτροπή, την ετήσια ανανέωση των εκλογικών καταλόγων αντί δεκαετούς και την κατοχύρωση της επιλογής υποψηφίων από την ομογένεια στα ψηφοδέλτια επικρατείας των κομμάτων.

Τάκης Θεοδωρικάκος: Να στηριχθεί από τους 300 βουλευτές

«Το σχέδιο νόμου έχει ιδιαίτερη πολιτική και εθνική σημασία. Αναφέρεται στο αυτονόητο δικαίωμα των Ελλήνων που κατοικούν στο εξωτερικό. Που είναι συνταγματικά κατοχυρωμένο και δυστυχώς δεν κατέστη δυνατό να υλοποιηθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις. Πρόκειται για αίτημα δεκαετιών των οργανώσεων των Ελλήνων του εξωτερικού για το οποίο έχει έρθει η ώρα να ανταποκριθούμε θετικά» ανέφερε ο υπουργός Εσωτερικών και πρόσθεσε πως «Συμβαίνει σε περίοδο που σοβαροί κίνδυνοι και απειλές πολλαπλασιάζονται για την πατρίδα μας και την υπεράσπιση των συμφερόντων στην περιοχής μας. Οι Έλληνες είμαστε πολλοί λίγοι για να είμαστε διχασμένοι και οφείλουμε στις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν να δείξουμε έτοιμοι να ενώσουμε τις δυνάμεις μας σε αυτό το αυτονόητο δικαίωμα των Ελλήνων του εξωτερικού».

Υπενθύμισε την αρχική θέση της κυβέρνησης, που προέβλεπε την διευκόλυνση όλων των ομογενών ακόμα και με επιστολική ψήφο. Εξήγησε πως «από την αρχή τέθηκε το δίλημμα: να βρούμε λύσεις με συμβιβασμούς ή να εμείνουμε ο καθένας στην δική του άποψη και στο τέλος να μην έχουμε αποτέλεσμα; Η κυβέρνηση αποφάσισε να απαντήσει θετικά και προωθητικά σε αυτό το δίλημμα. Έπρεπε να βρούμε τον κοινό τόπο γι’ αυτό κάναμε τις συγκλίσεις. Το περιεχόμενο του νομοσχεδίου είναι αποτέλεσμα του συμβιβασμού που σας μίλησα. Είναι σημαντικό πρώτο βήμα και θέλω τώρα να καλέσω το σύνολο των πολιτικών δυνάμεων του κοινοβουλίου να το στηρίξουν και να το ψηφίσουν. Να ψηφιστεί από το σύνολο των Ελλήνων βουλευτών».

Υπέρ Κίνημα Αλλαγής, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση

Από το Κίνημα Αλλαγής, η κυρία Ευαγγελία Λιακούλη επέμεινε στην ανάγκη εισαγωγής της επιστολικής ψήφου και είπε «Εμείς είχαμε πεντακάθαρες θέσεις και είπαμε επιστολική ψήφο χωρίς «κόφτες» που αφήνουν χιλιάδες εκλογείς εκτός της διευκόλυνσης».

Θετικό χαρακτήρισε το νομοσχέδιο ο εισηγητής του ΚΚΕ Γιάννης Γκιόκας λέγοντας ότι το κόμμα του αντιμετώπισε από την πρώτη στιγμή το θέμα χωρίς τακτικισμούς, μικροκομματικές σκοπιμότητες, χωρίς να μετράει κουκιά και στόχο εξεύρεση λύσης που θα διευκολύνει πραγματικά Έλληνες που ζουν, εργάζονται και σπουδάζουν εξωτερικό και έχουν πραγματικούς δεσμούς με τη χώρα να ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα από τόπο που κατοικούν. Υπέρ του νομοσχεδίου τάχθηκε ο Αντώνης Μυλωνάκης της Ελληνικής Λύσης βάλλοντας μάλιστα κατά του ΣΥΡΙΖΑ για τη στάση του ενώ αρνητική ήταν η θέση του ΜΕΡΑ 25.

Τι περιλαμβάνει το νομοσχέδιο:

1. Διεξαγωγή της ψηφοφορίας με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε πρεσβείες, προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι σαράντα (40) εκλογείς.

2. Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών.

3. Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο επικρατείας που θα προέρχονται από τον Ελληνισμό της διασποράς.

4. Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:

α. Τα τελευταία τριάντα πέντε (35) χρόνια έχουν ζήσει δύο (2) έτη στην Ελλάδα

β. Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.

5. Ολοκληρώθηκε η αναθεώρηση του άρθρου 54 του Συντάγματος ώστε να είναι συμβατοί με το Σύνταγμα οι περιορισμοί του σημείου 4.

Η αίτηση του εκλογέα θα γίνεται ηλεκτρονικά σε ειδική πύλη η οποία αναμένεται να λειτουργήσει εντός δύο μηνών από τη ψήφιση του νόμου. Εφόσον τα διαθέσιμα στοιχεία για την απόδειξη των κριτηρίων του σημείου 4 είναι διαθέσιμα σε βάσεις δεδομένων του Δημοσίου (και συναινεί ο εκλογέας) αυτά θα αντλούνται αυτεπάγγελτα άμεσα.

Η πιστοποίηση των κριτηρίων διαμονής γίνεται με δημόσια έγγραφα και ιδίως:

α) Βεβαίωση φοίτησης από σχολείο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας, μεταδευτεροβάθμιας, τεχνικής ή επαγγελματικής εκπαίδευσης ή από ίδρυμα τριτοβάθμιας εκπαίδευσης.

β) Βεβαίωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (ένσημα) της ημεδαπής

γ) Βεβαίωση εκπλήρωσης της στρατιωτικής θητείας για όσο διάστημα διαρκεί αυτή

Δεν απαιτείται υποβολή φορολογικής δήλωσης εφόσον ο εκλογέας:

αα) δεν έχει συμπληρώσει τα τριάντα έτη (30) ζωής και

ββ) έχει υποβάλει φορολογική δήλωση συγγενείς α’ βαθμού κατά το τρέχον ή το προηγούμενο φορολογικό έτος.

Ενημερωτικό σημείωμα του υπουργείου Εσωτερικών επιχειρεί να απαντήσει σε ορισμένα βασικά ερωτήματα ως εξής: «

Ερωτήσεις και απαντήσεις

Ε: Αν κάποιος που διαμένει στο εξωτερικό δεν υποβάλει αίτηση ή δεν πληροί τα κριτήρια τότε δεν θα έχει δικαίωμα ψήφου;

Α: Ασφαλώς και θα μπορεί να ψηφίζει! Ο εκλογέας μπορεί να ασκήσει κανονικά το εκλογικό του δικαίωμα στην Ελλάδα στο εκλογικό τμήμα στο οποίο είναι εγγεγραμμένος

Ε: Ήταν απαραίτητοι όλοι αυτοί οι περιορισμοί;

Α: Το Σύνταγμα όπως ισχύει από το 2001, απαιτεί 200 ψήφους για να εφαρμοστεί η συγκεκριμένη διευκόλυνση. Αν δεν συγκεντρωθούν ο νόμος δεν μπορεί να ψηφιστεί από τη Βουλή και δεν θα μπορεί κανένας εκλογέας που ζει στο εξωτερικό να ψηφίσει από τον τόπο διαμονής του. Η ΝΔ διαθέτει 158 βουλευτές ενώ και τα υπόλοιπα κόμματα που ήταν κοντά στις προτάσεις της δεν συγκέντρωναν την απαραίτητη πλειοψηφία. Ως εκ τούτου, χρειάστηκε στα πλαίσια του διαλόγου μεταξύ των κομμάτων να γίνουν υποχωρήσεις. Αποτέλεσμα αυτής της συμφωνίας είναι το σχέδιο νόμου το οποίο συζητείται στη Βουλή.

Ε: Δεν μπορεί να γίνει στο μέλλον καμία βελτίωση;

Α: Η ψήφισή του είναι ένα σημαντικό βήμα. Αισιοδοξούμε ότι μετά την πρώτη εφαρμογή του και με βάση πραγματικά δεδομένα, η επόμενη βουλή θα μπορεί να τροποποιήσει το νομοσχέδιο, κάνοντάς αίροντας κάποιους από τους περιορισμούς για την εγγραφή στους ειδικούς καταλόγους του εξωτερικού.

Ε: Γιατί δεν μπορούν να ψηφίσουν για την εκλογική τους περιφέρεια; Και ψηφίζουν μόνo για το ψηφοδέλτιο επικρατείας;

Α: Πρακτικά αυτό μπορούσε να γίνει μόνο με χρήση επιστολικής ψήφου – όπως άλλωστε προέβλεπε η αρχική πρόταση της κυβέρνησης. Σε διαφορετική περίπτωση έπρεπε να στηθούν 59 κάλπες -όσες είναι οι εκλογικές περιφέρειες – σε κάθε εκλογική κέντρο.

Ε: Με την αυτοπρόσωπη παρουσία στα εκλογικά τμήματα, πώς θα διευκολυνθεί κάποιος που μένει μακριά από ένα προξενείο;

Α: Εκτός από προξενεία θα χρησιμοποιηθούν και άλλοι χώροι, συμπεριλαμβανομένων και δημόσιων χώρων της χώρα που ζουν οι εκλογείς. Για να δημιουργηθεί ένα εκλογικό τμήμα είναι απαραίτητη η ύπαρξη 40 εκλογέων. Ο αριθμός αυτό και διευκολύνει τη δημιουργία πολλών εκλογικών κέντρων αλλά και εξασφαλίζει τη μυστικότητα της ψήφου.