Λιβύη – Τουρκία: Γιατί η συμφωνία που υπέγραψαν δεν μπορεί να σταθεί νομικά

Η ανυπαρξία κοινών θαλάσσιων ζωνών μεταξύ Λιβύης Τουρκίας είναι το βασικό επιχείρημα της ελληνικής κυβέρνησης, με το οποίο αποδομεί τη συμφωνία που υπέγραψαν οι δύο χώρες για την ΑΟΖ.

Στον απόηχο της απέλασης του Λίβυου πρέσβη από την Αθήνα και των σκληρών δηλώσεων Δένδια, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αλέξανδρος Γεννηματάς αναφέρθηκε στο κείμενο της συμφωνίας Τουρκίας και Λιβύης διαμηνύοντας για ακόμα μια φορά ότι η παρανομία δεν παράγει δίκαιο.

Σε ενημέρωση των διπλωματικών συντακτών ο Αλέξανδρος Γεννηματάς κατέστησε σαφές πως η Τουρκία και η Λιβύη δεν είναι συνορεύουσες χώρες, δεν έχουν κοινές θαλάσσιες ζώνες ούτε παρακείμενες ούτε έναντι η μία της άλλης ακτές. Συνεπώς, υπογράμμισε ο κ. Γεννηματάς με σαφήνεια ότι είναι ένα κείμενο το οποίο δεν μπορεί να παράξει έννομα αποτελέσματα και δεν επηρεάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της χώρας μας.

Νομικά ανυπόστατη

Ειδικότερα για το έγγραφο της συμφωνίας της Τουρκίας με τη Λιβύη, ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ ανέφερε κατηγορηματικά πως πάσχει και από άλλες νομικές πτυχές, καθώς δεν υφίστανται οι προϋποθέσεις για την υπογραφή του από τη λιβυκή πλευρά.

Επιπλέον, όπως αναφέρει μεταξύ άλλων σημερινό ρεπορτάζ των Νέων «στις μαύρες τρύπες μπορεί να εντοπίσει κανείς στο συγκεκριμένο κείμενο ότι αυτό αποτελεί μνημόνιο κατανόησης και όχι συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ, σύμφωνη με τη Συνθήκη για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, ως είθισται σε αντίστοιχες περιπτώσεις».

Ταυτόχρονα το δημοσίευμα επισημαίνει ότι «οι συντεταγμένες που καθορίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ ανάμεσα σε Τουρκία και Λιβύη βασίζονται στην αυθαίρετη θέση της Άγκυρας ότι τα νησιά δεν δικαιούνται θαλάσσιες ζώνες, που επίσης αντιβαίνει τα όσα προβλέπονται στο Δίκαιο της Θάλασσας».

Πάντως το υπουργείο Εξωτερικών επαναλαμβάνει πως η Ελλάδα παραμένει υπέρ του διαλόγου με την Τουρκία και επιδιώκει να κρατά ανοιχτά τα κανάλια επικοινωνίας ωστόσο, «αυτό πρέπει να γίνεται σε ένα πλαίσιο αυστηρής τήρησης του διεθνούς δικαίου, χωρίς αστερίσκους και χωρίς υποσημειώσεις».

Οι επόμενες κινήσεις

Σύμφωνα με τον κ. Γεννηματά το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών είχε ήδη τεθεί σε εγρήγορση από τον Ιούλιο.

Τις επόμενες ημέρες έχει προσκληθεί ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης, ενώ αναμένεται να προσκληθεί και ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της Λιβύης το προσεχές διάστημα.

Την Τρίτη, κατόπιν εντολής του πρωθυπουργού, ο υπουργός Εξωτερικών έχει συγκαλέσει Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής προκειμένου να ενημερώσει τα κοινοβουλευτικά κόμματα. Οι εξελίξεις στη Λιβύη και πτυχές του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης αναμένεται επίσης να τεθούν επί τάπητος και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης τη Δευτέρα, στο οποίο τη χώρα μας θα εκπροσωπήσει ο Νίκος Δένδιας.

ΟΗΕ

Ερωτηθείς για το τι ετοιμάζεται να κάνει η Ελλάδα εν αναμονή της κατάθεσης της εν λόγω συμφωνίας στον ΟΗΕ, ο κ. Γεννηματάς απάντησε πως η τοποθέτηση της Ελλάδας έχει υπάρξει σαφής και σημείωσε πως έχει γίνει σοβαρή προετοιμασία, υπάρχουν πολλά σενάρια βάσει των μεταβλητών που εξετάζονται συνεχώς και θα δοθούν εκεί που πρέπει και όπως πρέπει οι ενδεδειγμένες απαντήσεις.

Απαντώντας σε ερώτηση για το εμπάργκο όπλων που έχει επιβληθεί στη Λιβύη από το Συμβούλιο Ασφαλείας, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών τόνισε πως αυτό δεσμεύει όλα τα κράτη-μέλη του ΟΗΕ ανεξαιρέτως και δεσμεύει όλα τα κράτη-μέλη του Οργανισμού να βοηθούν στην επιβολή του και στην επιτήρηση εφαρμογής του. Σε αυτή την κατεύθυνση, είπε πως θα είναι και όλες οι κινήσεις της ελληνικής πλευράς.

Η Λιβύη μας παραπλάνησε

Σε ερώτηση γιατί ανάλογα βήματα που έγιναν με τη Λιβύη δεν γίνονται και προς την πλευρά της Τουρκίας, ο κ. Γεννηματάς αναφέρθηκε στη σχετική δήλωση του υπουργού Εξωτερικών, σημειώνοντας πως «οι θέσεις της Τουρκίας είναι γνωστές, δεν μας παραπλάνησαν». Αντιθέτως, προσέθεσε, από την πλευρά της Λιβύης, «έγινε κάποιου είδους εμπαιγμός» και μάλιστα στον ίδιο τον υπουργό Εξωτερικών από τον ομόλογό του της Λιβύης κατά τη συνάντησή τους μόλις τον παρελθόντα Σεπτέμβριο.

Ο κ. Γεννηματάς αναφερόμενος στις ως τώρα διπλωματικές κινήσεις της Ελλάδας επεσήμανε την στήριξη της Γαλλίας με την «ιδίως ξεκάθαρη δήλωση του κ. Μαρκόν», ενώ αναφέρθηκε και στην πρόσφατη συνάντηση του κ. Δένδια με τον νέο ύπατο εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής, Ζοσέπ Μπορέλ και παρατήρησε πως την αμέσως επόμενη ημέρα εκδόθηκε μια ανακοίνωση από την ΕΕ, «η οποία ήταν ξεκάθαρη τοποθέτηση και περιλαμβάνει μάλιστα και ρητή αναφορά στο διεθνώς αναγνωρισμένο δικαίωμα των νησιών σε θαλάσσιες ζώνες, αυτό ακριβώς που αμφισβητεί η Τουρκία».

Επιπρόσθετα, σημείωσε τις αντίστοιχες θετικές για τις ελληνικές θέσεις δημόσιες τοποθετήσεις των υπουργείων Εξωτερικών των ΗΠΑ, της Ρωσίας και του Ισραήλ.