Brexit : Πώς θα θωρακιστεί η Ελλάδα

Στον δρόμο για την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Brexit) βαδίζει η Μεγάλη Βρετανία, μετά τη νίκη του Τζόνσον στις εκλογές.

Ο ηγέτης των Συντητηρικών, Μπόρις Τζόνσον δεσμεύτηκε ότι το Brexit θα υλοποιηθεί εγκαίρως στις 31 Ιανουαρίου χωρίς «αν ή αλλά».

Έχοντας πλέον το «διαζύγιο» ως δεδομένο, η ΕΕ ετοιμάζεται για την μετά το Brexit περίοδο και στο πώς θα διαμορφωθούν οι οικονομικές σχέσεις με το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η Ελλάδα, όπως και πολλές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, «καίγεται» για την επόμενη ημέρα από την υπογραφή της συμφωνίας για το Brexit.

Τα απόνερα της πολιτικής αναταραχής δεν θα μπορούσαν να αφήσουν ανεπηρέαστη τη μακρινή Ελλάδα.

Χιλιάδες Έλληνες ζουν και εργάζονται στη Μεγάλη Βρετανία, ενώ οι εμπορικές σχέσεις Ελλάδας – Αγγλίας δεν δικαιολογούν τον εφησυχασμό.

Η προετοιμασία για το Brexit

Η προετοιμασία της Ελληνικής Επιχειρηματικότητας και της δημόσιας διοίκησης για το ΒREXIT ξεκίνησε τον Ιούλιο του 2016 με τη σύσταση Ειδικής Συντονιστικής Διϋπουργικής Επιτροπής για την μελέτη των επιπτώσεων του BREXIT στην Ελλάδα.

Η εν λόγω Διϋπουργική Επιτροπή – όπως αναφέρει στο in.gr o πρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Πειραιά Βασίλης Κορκίδης –  συνεδριάζει μέχρι σήμερα σε πολύ τακτική βάση, ως ολομέλεια ή τομεακά, υπό το συντονισμό της Γενικής Διεύθυνσης Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, με στόχο την συνεχή, στενή παρακολούθηση των τεχνικών διαπραγματεύσεων για το Brexit και την διαμόρφωση των ελληνικών θέσεων που πρέπει να υποστηριχθούν στις σχετικές ομάδες εργασίας του Άρθρου 50 στο Συμβούλιο, στις Βρυξέλλες.

Η ειδική Συντονιστική Διϋπουργική Επιτροπή, μαζί με την Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στις Βρυξέλλες, προετοίμασαν με επιτυχία όλες τις επιμέρους θέσεις της Ελλάδας που συμπεριελήφθησαν στην κοινή διαπραγματευτική θέση της ΕΕ για τις διαπραγματεύσεις που διεξάγονταν για την Συμφωνία Αποχώρησης. Και φυσικά στις επί μέρους θέσεις υπάρχουν και αυτές που αφορούν στον τουρισμό.

Μέτρα για τον τουρισμό

Πρέπει να σημειωθεί ότι πρόσφατα μέτρα, που θα διασφαλίσουν την απρόσκοπτη κίνηση Βρετανών τουριστών προς την Ελλάδα, σε ενδεχόμενο Brexit, συνεξετάστηκαν στο Υπουργείο Τουρισμού, μεταξύ του υπουργού Τουρισμού κ. Χάρη Θεοχάρη και του αναπληρωτή υπουργού Εξωτερικών κ. Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη.

Στο επίκεντρο της συζήτησης, σύμφωνα με τον κ. Κορκίδη, ήταν η εξασφάλιση τρόπων διευκόλυνσης των μετακινήσεων στις πύλες εισόδου της χώρας, για την αποφυγή φαινομένων συνωστισμού και ταλαιπωρίας των τουριστών.

Στη συνάντηση επίσης συζητήθηκαν και θέματα που αφορούν στη διευκόλυνση των Ρώσων τουριστών και ειδικότερα η ταχύτερη έκδοση visas και η κάλυψη μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας, ιδίως για ανήλικα άτομα.

Τα σενάρια για το Brexit

Κρίσιμο σταυροδρόμι, αναφέρει ο κ. Κορκίδης, θα είναι οι εβδομάδες για Βρυξέλλες και Λονδίνο που πρέπει να προχωρήσουν μετά από μία περίοδο έντονων διαπραγματεύσεων σε συμφωνία η οποία και…. εξακολουθεί να έχει δύο Σενάρια.

Σενάριο πρώτο έγκριση από το Βρετανικό Κοινοβούλιο

Πρέπει να σημειώσουμε ότι με την επικύρωση της τελευταίας Συμφωνίας Αποχώρησης, η ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο θα έχουν περιθώριο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020 να διαπραγματευτούν την νέα εμπορική και οικονομική τους σχέση. Αυτό παρέχει ένα ακόμη χρονικό περιθώριο στις επιχειρήσεις που ασχολούνται με τον τουρισμό αλλά και το cluster των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σ όλο το φάσμα των παρεχόμενων υπηρεσιών προς τον τουρισμό να προετοιμαστούν κατάλληλα για την τελική φάση του Brexit.

Ωστόσο όπως προανέφερα η υπόθεση της προετοιμασίας για το Brexit έπρεπε να έχει ουσιαστικά ξεκινήσει από το 2016 όταν δηλαδή αυτή η υπόθεση δρομολογήθηκε. Ξέρετε υπάρχει μία ελληνική παροιμία που λέει «των φρονίμων τα παιδιά πριν πεινάσουν μαγειρεύουν» και στην περίπτωση αυτή, δηλαδή του τουρισμού, οι προετοιμασίες έπρεπε να έχουν αρχίσει. Δεν υπάρχουν άλλωστε δικαιολογίες περί του αντιθέτου. Τουρισμός και ναυτιλία είναι τομείς που έχουν συνηθίσει να «βλέπουν» μπροστά και να εκτιμούν πιθανούς και απίθανους κινδύνους. Και το Brexit έβριθε κινδύνων.

Πάντως με βάση τα συμφωνηθέντα, και τα μέχρι ώρας γνωστά, τα βραχυπρόθεσμα ταξίδια και προς τις δύο πλευρές θα γίνονται χωρίς θεωρήσεις. Το γεγονός αυτό εφ’ όσον επικυρωθεί θα συμβάλει στη διατήρηση της ομαλότητας στις ταξιδιωτικές ροές αμφίδρομα. Άλλωστε στα λιμάνια και τα αεροδρόμια υπάρχουν οι ειδικές πύλες για τους εκτός sengen πολίτες στις οποίες μέχρι σήμερα δεν έχουν παρατηρηθεί προβλήματα.

Σενάριο δεύτερο μη έγκριση από το Βρετανικό Κοινοβούλιο

Είναι μία «δυσάρεστη εξέλιξη» η απόρριψη της συμφωνίας Βρυξελλών -Λονδίνου. Σε αυτή την περίπτωση , το Ηνωμένο Βασίλειο θα αντιμετωπίζεται ως χώρα εκτός ΕΕ για φορολογικούς, δασμολογικούς και τελωνειακούς σκοπούς.

Όλες οι ενδιαφερόμενες επιχειρήσεις, ιδίως οι μικρομεσαίες, πρέπει να ετοιμαστούν επιχειρησιακά και να ολοκληρώσουν τις απαιτούμενες διοικητικές διαδικασίες για να αποφύγουν καθυστερήσεις ή οικονομικές συνέπειες. Και βέβαια σε αυτές συμπεριλαμβάνονται και οι επιχειρήσεις του τουρισμού ανεξαρτήτως μεγέθους.

Στο No deal Brexit σενάριο διαβλέπουμε σοβαρό αντίκτυπο στις τουριστικές ροές Βρετανών τουριστών προς την Ελλάδα, με αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικού μεριδίου της βρετανικής τουριστικής κίνησης προς τη χώρα μας.

Οι εμπορικές συναλλαγές Ελλάδας – Αγγλίας

Ένας σημαντικός αριθμός βρετανικών εταιρειών έχουν επενδύσει στη χώρα μας σε τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες, το λιανικό εμπόριο, ο τουρισμός, οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, η πρωτογενής παραγωγή κ.λ.π.

Πέραν των επενδύσεων βρετανικών εταιρειών ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης και ο τομέας των επενδύσεων ιδιωτών στον κλάδο των ακινήτων και δη της θερινής κατοικίας.

Αναλυτικότερα, ζητήματα που αναμένεται να επηρεάσουν τις ροές των Βρετανών προς τη χώρα μας και να μειώσουν τις εμπορικές συναλλαγές θεωρούνται τα παρακάτω:

1. Νομισματική ισοτιμία: Υποτίμηση της Στερλίνας έναντι του Ευρώ → Ανατίμηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος και ελληνικών διατροφικών προϊόντων. Για την ώρα πάντως παρατηρούμε ενίσχυση της Στερλίνας.

2. Προστασία και λειτουργία της ελληνικής τουριστικής αγοράς (status ίδρυσης και λειτουργίας βρετανικών επιχειρήσεων παροχής τουριστικών υπηρεσιών)

3. Καθεστώς διαμονής και εργασίας βρετανών πολιτών στην Ελλάδα (π.χ. διαμονή, εργασία και ιατροφαρμακευτική κάλυψη αντιπροσώπων βρετανών T.O.s στην Ελλάδα)

4. Οδηγία για τα Οργανωμένα Ταξίδια (ενημέρωση κλάδου, διατήρηση αμοιβαίων υψηλών επιπέδων προστασίας τουριστών – καταναλωτών)

5. Ιατροφαρμακευτική ασφαλιστική κάλυψη των ταξιδιωτών (European Health Insurance Card)

6. Συνεργασία με ΥΠΑ – Κανονισμός ΕΕ για τη βασική αεροπορική συνδεσιμότητα

Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι σε αυτή την περίπτωση από τη πλευρά των ελληνικών επιχειρήσεων του τουριστικού τομέα θα πρέπει να συνεργασία με την υπηρεσίας του Ε.Ο.Τ. Η.Β και Ιρλανδίας να αναπτυχθούν δράσεις διαφήμισης και Δημοσίων Σχέσεων με στόχο την εδραίωση της αντίληψης για την σημασία της αγοράς του Ηνωμένου Βασιλείου για την Ελλάδα και πόσο ευπρόσδεκτοι είναι οι βρετανοί τουρίστες στη χώρα μας αλλά και την διατήρηση ενεργού του ενδιαφέροντος για τους ελληνικούς προορισμούς.

7. Αύξηση δασμών και τελωνειακών τελών κατά τουλάχιστον 20%. Επιπτώσεις στο διμερές εμπόριο ύψους περίπου 3,5 δις ευρώ με μείωση των εξαγωγών. Γραφειοκρατικές Τελωνειακές διαδικασίες – νέες επιβαρύνσεις ανάλογα το είδος.

8.Αλλαγή Καθεστώτος εμπορικών αντιπροσώπων / εισαγωγέων & αραγωγών/ κατασκευαστών.

9. Ελληνόκτητη ναυτιλία στο city. Θα υπάρξουν προβλήματα, αλλά και ωφέλη για τον Πειραιά και τα επαγγέλματα υποστήριξης της ναυτιλίας ετησίου τζίρου 6,5 δις ευρώ. Ευκαιρία για ναυτιλιακό επαναπατρισμό η « Rebusiness Maritime Greece»

10. Αλλαγές για Έλληνες Φοιτητές σε Βρετανικά Πανεπιστήμια (visa παραμονής-δίδακτρα-άδεια εργασίας) Ευκαιρία για Rebrain Greece από UK τη μετά Brexit εποχή.

Brexit: Οι σταθμοί μέχρι το οριστικό «διαζύγιο» με την ΕΕ

Ακολουθούν οι ημερομηνίες των επόμενων μεγάλων σταθμών στη διαδρομή για έξοδο της χώρας από την Ε.Ε.

17 Δεκεμβρίου: Νέα σύνοδος του κοινοβουλίου

Οι νεοεκλεγέντες βουλευτές στη Βουλή των Κοινοτήτων θα επιλέξουν τον «speaker» τους (πρόεδρο). Κατά πάσα πιθανότητα θα ανανεώσουν τη θητεία του Λίντσεϊ Χόιλ, ο οποίος είχε εκλεγεί λίγο πριν από τη λήξη της τελευταίας κοινοβουλευτικής συνόδου ως διάδοχος του Τζον Μπέρκοου.

Θα πραγματοποιηθεί η ορκωμοσία των 650 βουλευτών.

19 Δεκεμβρίου: Η ομιλία της βασίλισσας

Σύμφωνα με την παράδοση, η βασίλισσα θα διαβάσει τον κατάλογο των νομοθετικών κειμένων που ο Τζόνσον ελπίζει να θέσει σε εφαρμογή στη διάρκεια τελετής ενώπιον της μη αιρετής άνω βουλής του βρετανικού κοινοβουλίου, της Βουλής των Λόρδων.

Δεδομένου ότι η προηγούμενη ομιλία της βασίλισσας ήταν τον Οκτώβριο και εξαιτίας της εγγύτητας των Χριστουγέννων, προβλέπεται ένα πιο ελαφρύ πρόγραμμα, χωρίς βασιλικά διάσημα ούτε ιππικό.

31 Ιανουαρίου 2020: Brexit

Το Ηνωμένο Βασίλειο πρόκειται να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση στις 31 Ιανουαρίου, ημερομηνία που έχει ήδη αναβληθεί τρεις φορές μετά το δημοψήφισμα του 2016.

1η Ιουλίου 2020: Καταληκτική ημερομηνία για ενδεχόμενη παράταση της μεταβατικής περιόδου

Μετά την αποχώρηση από την ΕΕ, η χώρα θα εισέλθει σε μια μεταβατική φάση στην οποία οι σχέσεις της με τους 27 θα παραμείνουν οι ίδιες μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2020.

31 Δεκεμβρίου 2020: Τέλος της μεταβατικής περιόδου

Πρόκειται για το τέλος των δεσμών ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ηνωμένο Βασίλειο όπως υπήρξαν επί 47 χρόνια. Χωρίς νέα συμφωνία ή παράταση της μεταβατικής περιόδου, το εμπόριο και οι μεταφορές, μεταξύ άλλων, κινδυνεύουν με μεγάλες αναταράξεις.