Παραληρήματα

Η ταπεινωτική για την Οθωμανική Αυτοκρατορία Συνθήκη των Σεβρών, που την μετέτρεπε σε κράτος όσο περίπου η μισή σημερινή Τουρκία, είχε αποδειχθεί πιο εύθραυστη και από τις περίφημες πορσελάνες της γαλλικής πόλης: δεν την επικύρωσε καμιά χώρα, ούτε καν η ευνοημένη «Ελλάς των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων». Θνησιγενής η καημένη, το 1923, τρία χρόνια και μια Μικρασιατική Καταστροφή αργότερα, αντικαταστάθηκε με τη Συνθήκη της Λωζάνης.  Μολοντούτο, ο Ταγίπ Ερντογάν  θέλει να «αντιστρέψει» τις Σέβρες – ήτοι, να ταπεινώσει άλλους και άρα να ξεπεράσει τον μεγάλο του αντίπαλο, τον Κεμάλ Αταρτούκ που δέχθηκε την «εξισορροπητική» Λωζάνη – γιατί με αυτόν αναμετράται ο Τούρκος πρόεδρος και με κανέναν άλλον.

Η «αντιστροφή» ξεκίνησε ήδη με τις συμφωνίες για την ΑΟΖ και για στρατιωτική συνεργασία με τη Λιβύη, ανακοίνωσε σε τρεις δημοσιογράφους – που τους έβλεπα στην οθόνη του υπολογιστή μου να τον ευλαβικά και με ακόμα μεγαλύτερη ευλάβεια να υποβάλλουν ερωτήσεις. Πολύ το απολάμβανε ο Ερντογάν:  μιλούσε όχι σαν να δίνει συνέντευξη αλλά σαν να κάνει μάθημα σε παιδάκια. Ο Τούρκος πρόεδρος πάσχει από παραλήρημα μεγαλείου, ασθένεια που μετέδωσε σε όλο σχεδόν το τουρκικό πολιτικό προσωπικό· άλλοι την κόλλησαν επειδή τον ευλαβούνται και τον φοβούνται όσο και οι δημοσιογράφοι, άλλοι για να μη φανούν κατώτεροί του.

Μου φαίνεται -ή τουλάχιστον ελπίζω- πως κανένας Έλληνας πολιτικός αρχηγός δεν σκέπτεται να «επαναφέρει» τις Σέβρες ή να αναμετρηθεί με τον Βενιζέλο, τον Κωνσταντίνο ή τον Γούναρη, παρά τα ανεύθυνα παραληρήματα, τα αντίστοιχα με τα ερντογανικά, που καλούν σε ανυποχώρητους αγώνες για σύνορα σε θαλάσσιες Κόκκινες Μηλιές, σαν των Σεβρών και ακόμα παραπέρα. Χώρα που βρίσκεται στην κατάσταση του 1897: μετά από πτώχευση που την προκάλεσε το δρων πολιτικό προσωπικό.

Ο Κώστας Σημίτης ανέδειξε πως η μόνη λύση είναι να ξαναπάρουμε τον δρόμο που είχαν ανοίξει με τον Γιώργο Παπανδρέου στο Ελσίνκι: η Ελλάδα πρέπει να προσφύγει στα διεθνή δικαστήρια, εκεί που μετράνε τα επιχειρήματα και όχι τα παραληρήματα. Αυτό που πρέπει να αναστραφεί δεν είναι συνθήκες αλλά η σημερινή συμπεριφορά του Ερντογάν και η πολιτική της κυβέρνησης Καραμανλή του 2004-09. Βαρύ καθήκον, γιατί σήμερα κυβερνά το ίδιο κόμμα – που δεν πρέπει να επαναλάβει τα ίδια λάθη.