Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος ΣΤ’)

• μέχρι

Σύνταξη: ονοματικές φράσεις σε ονομαστική, γενική και αιτιατική, ισχυροί τύποι προσωπικών αντωνυμιών, επιρρήματα, προτάσεις (μαζί με το που, το που να, το να και το ότου).

Κύριες σημασίες: τόπος (όριο μιας κίνησης ή μιας έκτασης), χρόνος (όριο ενός χρονικού διαστήματος), ποσό (απώτατο όριο ενός ποσού), οριακή έννοια ή κατάσταση, περίπου ή κατά προσέγγιση (με αριθμητικά).

Παραδείγματα: «Πήγαινε μέχρι το σπίτι», «Ήρθε μέχρι εδώ», «Το οικόπεδο φθάνει μέχρι εκεί», «Μελετούσε τα κείμενα αυτά μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες», «Με διαβεβαίωσε ότι θα έχουν τελειώσει μέχρι αύριο», «Μου είπε να πάρω από δύο μέχρι τρία κιλά πατάτες», «Για να με δελεάσουν, μου υποσχέθηκαν μέχρι και πρόσθετες αμοιβές», «Έφθασε μέχρι ταξίαρχος», «Ήταν μέχρι πενήντα καλεσμένοι στο τραπέζι», «Ήμουν δυστυχισμένος, μέχρι που σε ξαναβρήκα», «Μέχρι που να φθάσει, ξημέρωσε», «Μείναμε στο αυτοκίνητο, μέχρι να περάσει η μπόρα», «Θα περιμένουμε εδώ, μέχρις ότου έρθει το πλοίο».

Στερεότυπες εκφράσεις: μέχρι αηδίας, μέχρι(ς) ενός βαθμού, μέχρι(ς) ενός σημείου, μέχρι θανάτου, μέχρι κορεσμού, μέχρι μυελού οστέων, μέχρι σκασμού, μέχρι τελευταίας ρανίδος, μέχρι τέλους.

*Η πρόθεση μέχρι χρησιμοποιείται συχνά μαζί με το επιτατικό και, προκειμένου να δηλωθεί η συμπερίληψη του ορίου: «Το ασανσέρ της πολυκατοικίας μας μπορεί να χωρέσει μέχρι και έξι άτομα».

• παρά

Σύνταξη: ονοματικές φράσεις σε αιτιατική, αριθμητικά, προτάσεις (μαζί με το να).

Κύριες σημασίες: αντίθεση/εναντίωση, αφαίρεση, ποσοτική υστέρηση, εξαίρεση/περιορισμός, χρονική εναλλαγή.

Παραδείγματα: «Παρά τις σοβαρές οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζει, καταφέρνει πάντα να εκπληρώνει τις οικονομικές υποχρεώσεις του», «Η ώρα είναι επτά παρά δέκα», «Παρά δύο μόλις εκατοστά θα κατακτούσε την πρώτη θέση», «Απέτυχε να εκλεγεί παρά μία ψήφο», «Δε ζητώ παρά τη φιλία σου», «Το δέντρο αυτό βγάζει καρπούς χρόνο παρά χρόνο», «Έρχεται μέρα παρά μέρα», «Ήθελε να δουλέψει παρά να σπουδάσει».

Στερεότυπες εκφράσεις: παρ’ αξίαν, παρ’ Αρείω Πάγω, παρ’ ελπίδα, παρ’ όλα αυτά, παρά θίν’ αλός, παρά κάτι, παρά λίγο, παρά πάσαν προσδοκία, παρά πόδα, παρά ταύτα, παρά τη θέλησή μου, παρά το πλευρόν, παρά τρίχα, παρά τω πρωθυπουργώ, παρά φύσιν.

• πριν

Σύνταξη: ονοματικές φράσεις σε αιτιατική (κατά κανόνα μαζί με την πρόθεση από), ισχυροί τύποι προσωπικών αντωνυμιών (μαζί με την πρόθεση από), προτάσεις (μαζί με το να ή με απλή υποτακτική).

Κύριες σημασίες: χρόνος, τόπος.

Παραδείγματα: «Θα συναντηθούμε πριν από τις εξετάσεις», «Έφυγε πριν την ώρα του», «Θα κατέβω λίγο πριν από τη διασταύρωση», «Ήρθε πριν από εσένα», «Θέλω να σου μιλήσω πριν να φύγεις», «Τον γνωρίσαμε πριν αναχωρήσει για το εξωτερικό».

Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος Α’)

Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος Β’)

Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος Γ’)

Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος Δ’)

Προθέσεις, συστατικό στοιχείο της γλώσσας μας (Μέρος Ε’)