Κομματική εκμετάλλευση

Τις τελευταίες ημέρες τα κόμματα αντιδικούν χυδαία και προσπαθούν να εκμεταλλευτούν κομματικά την αστυνομική επιχείρηση για την εκκένωση ενός υπό κατάληψη κτιρίου στο Κουκάκι , που κατέληξε –όπως καταγγέλλεται – στην άγρια κακοποίηση του σκηνοθέτη Δημήτρη  Ινδαρέ και των δύο του παιδιών .

Και αυτό, γιατί οι αστυνομικοί προσπάθησαν να εισέλθουν  στην  ιδιωτική κατοικία του σκηνοθέτη ( ώστε να αποκτήσουν πρόσβαση στο παρακείμενο υπό κατάληψη κτίριο το οποίο ήθελαν να εκκενώσουν ).

Κατά τη γνώμη μου η κάθε περίπτωση ενδεχόμενης αστυνομικής αυθαιρεσίας είναι απαραίτητο να αντιμετωπίζεται σοβαρά και διακεκριμένα (με βάση το υφιστάμενο δικονομικό και συνταγματικό πλαίσιο) .

Έτσι, στην προκείμενη περίπτωση το άρθρο 9 του Συντάγματος καθιερώνει το απαραβίαστο του οικιακού ασύλου και ταυτόχρονα το άρθρο 253 του Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας επιτάσσει η έρευνα σε ιδιωτική κατοικία να διενεργείται πάντοτε με την παρουσία Δικαστικού λειτουργού.

Επιπλέον, η ανωτέρω δικονομική διάταξη επιτάσσει – με βάση την αρχή της αναλογικότητας- και κάτι άλλο: Δηλαδή η κατ΄ οίκον έρευνα να διενεργείται, μόνο εάν δεν υπάρχει άλλο μέσο για τη διερεύνηση μιας αξιόποινης πράξης.

Και η αξιόποινη πράξη  ήταν στην περίπτωσή μας η παράνομη κατάληψη του παρακείμενου ιδιωτικού κτιρίου, το οποίο είχαν   καταλάβει ετσιθελικά και παράνομα κάποιοι αντιεξουσιαστές από το 2017!

Στερώντας ακατανόητα τη δυνατότητα από τον ιδιοκτήτη του να το εκμεταλλεύεται με τον τρόπο που ήθελε ( άρθρο 334 του Ποινικού Κώδικα).

Και το λέω αυτό, γιατί μερικοί λησμονούν σκόπιμα  την προκείμενη παράμετρο, δηλαδή το ότι είχε διαπραχθεί και ένα έγκλημα από την άλλη πλευρά, με άλλα λόγια από τους «καταληψίες»!

Και τα εκρηκτικά ερωτήματα τα οποία ανακύπτουν μέσα στο πλαίσιο αυτό είναι τα ακόλουθα  (ενόψει και του γεγονότος ότι παρουσιάζονται εντελώς διαφορετικές εκδοχές της «αλήθειας» από την Αστυνομία και την οικογένεια του σκηνοθέτη):

1. Υπήρχε παρουσία Δικαστικού λειτουργού κατά την είσοδο των αστυνομικών στην κατοικία του σκηνοθέτη, όπως απαιτεί το άρθρο 253 του Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας;

Ήταν από την αρχή παρών ο δικαστικός λειτουργός ή μήπως εμφανίστηκε εκ των υστέρων , απλώς για να νομιμοποιήσει δικονομικά μια αρχικά παράνομη κατ’  οίκον έρευνα;

2. Γιατί επελέγη- ως μέσο- η κατ΄ οίκον έρευνα;

Υπήρχαν άλλες δυνατότητες για να «προωθηθεί» η Αστυνομία στο παρακείμενο υπό κατάληψη κτίριο; Και το αναφέρω αυτό , γιατί μόνο σε κατάσταση «αποδεικτικής ανάγκης» είναι δυνατό να παραβιάζεται το οικιακό άσυλο, ώστε να διευκολύνεται η διερεύνηση ενός εγκλήματος!

3. Παραβιάστηκε από τους αστυνομικούς με οποιονδήποτε τρόπο η ανθρώπινη αξιοπρέπεια του σκηνοθέτη ή της οικογένειας του;

Και κάνω αυτή την αναφορά , γιατί το άρθρο 255 του Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας απαιτεί κατά τη διενέργεια μιας κατ΄ οίκον έρευνας να γίνονται σεβαστά η υπόληψη και τα ατομικά μυστικά των ατόμων στο σπίτι των οποίων διενεργείται η ανακριτική τούτη πράξη.

4. Τέλος, χρησιμοποιήθηκε υπέρμετρη (και δυσανάλογη με τις περιστάσεις) βία εκ μέρους των αστυνομικών;

Και το λέω αυτό, γιατί το άρθρο 278 του Κώδικα της Ποινικής Δικονομίας «νομιμοποιεί» τη χρησιμοποίηση βίας και τη «δέσμευση» με χειροπέδες ή με οποιοδήποτε άλλο μέσο, μόνο αν οι συλλαμβανόμενοι αντιστέκονται ή όταν υπάρχει κίνδυνος φυγής.

Και , δυστυχώς, όλες οι μέχρι τώρα πληροφορίες αποκαλύπτουν  ότι υπήρχε μια υπέρμετρη χρησιμοποίηση βίας εκ μέρους των συγκεκριμένων αστυνομικών ( και το τονίζω αυτό)!

Αυτό «δείχνουν» και οι φωτογραφίες οι οποίες κυκλοφορούν στο διαδίκτυο και προβάλλουν ένα εμφανώς κακοποιημένο σκηνοθέτη  και ένα πρόσωπο το οποίο κρατείται με χειροπέδες στην ταράτσα του επίμαχου σπιτιού ( και μάλιστα με κουκούλα )!

Και στο σημείο τούτο θα ήθελα να κάνω την ακόλουθη παρατήρηση: Όσοι, δηλαδή, αστυνομικοί δεν μπορούν να απαλλαγούν από την «κουλτούρα της υπέρμετρης βίας», δεν αξίζει να ανήκουν και στην αστυνομία μιας δυτικής δημοκρατίας!

Και αυτό, γιατί την αστυνομία – ως δύναμη επιβολής του νόμου- την χρειαζόμαστε ειδικά σήμερα για να κυκλοφορούμε ελεύθεροι και ασφαλείς στις πόλεις μας!

Επομένως όλα τα ανωτέρω δυσάρεστα γεγονότα είναι απαραίτητο να ελεγχθούν προσεκτικά από το Συνήγορο του Πολίτη!

Ωστόσο, η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση δεν «νομιμοποιείται» να εκμεταλλεύεται κομματικά όλες αυτές τις παράδοξες καταστάσεις, γιατί είχε ως κυβέρνηση υιοθετήσει ακόμη πιο αυταρχικές και αντιδημοκρατικές πρακτικές.

Τι εννοώ; Με άλλα λόγια κανείς δεν μπορεί να ξεχάσει, ότι το 2019 είχαν συλληφθεί και κρατηθεί εντελώς παράνομα επί 2,5 ώρες στο αστυνομικό τμήμα Γιαννιτσών 16 Έλληνες πολίτες .

Όχι γιατί είχαν διαπράξει κάποιο έγκλημα, αλλά για να μη εκφράσουν  την αντίθετη άποψή τους για τη συμφωνία των Πρεσπών ( ενόψει της ομιλίας του τότε Υπουργού Φώτη Κουβέλη στα Γιαννιτσά)!

Γιατί δεν είχε διαμαρτυρηθεί τότε όλος αυτός ο καλλιτεχνικός κόσμος – ο οποίος ορθά «ξεσηκώνεται» σήμερα- για την παραπάνω σταλινική μεθοδολογία «της προληπτικής σύλληψης  αντιφρονούντων»;

Το συμπέρασμα; Όταν παραβιάζονται κάποια βασικά ανθρώπινα δικαιώματα ( ή υπάρχει η υποψία για κάτι τέτοιο), τότε δεν επιτρέπονται «απαράδεκτες κομματικές προσεγγίσεις»!

Στον τομέα τούτο ισχύει μόνο η γνωστή παραδοχή του Καντ:  «Πράττε έτσι, ώστε να χρησιμοποιείς την ανθρωπότητα , τόσο στο πρόσωπό σου, όσο και στο πρόσωπο κάθε άλλου ανθρώπου…πάντα ως σκοπό και ποτέ ως μέσο» !

Ο Γρηγόρης Καλφέλης είναι Καθηγητής της Νομικής Σχολής στο ΑΠΘ (kalfelis@law.auth.gr)