Αναστάτωση έχει προκαλέσει στην Αγκυρα η είδηση της προέλασης του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, που πλέον βρίσκεται μια ανάσα από την Τρίπολη. Την ίδια ώρα, οι πληροφορίες θέλουν τον πρωθυπουργό Φαγιέζ αλ Σαράζ να έχει αποχωρήσει από την πρωτεύουσα -ενδεχομένως και από την χώρα.

Οι ραγδαίες εξελίξεις στο στρατιωτικό μέτωπο της Λιβύης και οι διεθνείς πιέσεις που κλιμακώνονται έχουν θορυβήσει τον Ταγίπ Ερντογάν που επισπεύδει την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων στη Λιβύη.

Επισπεύδει την αποστολή δυνάμεων ο Ερντογάν

Σύμφωνα με όσα μεταδίδει η κρατική τηλεόραση (TRΤ), στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος έχει αποσταλεί ειδοποίηση από τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής ομάδας του AKP, δια της οποίας γνωστοποιείται ότι το «αίτημα» της λιβυκής κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στην τουρκική Βουλή τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου.

Συγκεκριμένα η ειδοποίηση αναφέρει:

«Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τη Λιβύη, το αίτημα της λιβυκής Βουλής αναμένεται να έρθει στην Εθνοσυνέλευση τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου και η κοινοβουλευτική ομάδα να συγκληθεί στις 2:00 το μεσημέρι της Πέμπτης 2 Ιανουαρίου. Επομένως θα πρέπει όλοι οι βουλευτές να προσαρμόσουν αναλόγως το πρόγραμμά τους και να έτοιμοι να παρουσιαστούν στην ημέρα και την ημερομηνία που θα οριστεί».

Την Πέμπτη, μόλις δύο 24ωρα πριν, είχε ανακοινωθεί ότι η τουρκική Εθνοσυνέλευση θα ψηφίσει στις 8 ή 9 Ιανουαρίου για την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη.

Έχει προηγηθεί το αίτημα της κυβέρνησης της Λιβύης για τουρκικές ενισχύσεις, ένα αίτημα στο οποίο η Αγκυρα έσπευσε να ανταποκριθεί.

«Η λιβυκή κυβέρνηση ζήτησε τη στρατιωτική βοήθεια της Τουρκίας. Όπως έχει πει ο πρόεδρος Ερντογάν, ασφαλώς θα τιμήσουμε τη συμφωνία μας», έγραψε στο Twitter ο Φαχρετίν Αλτούν.

«Στηρίζουμε τη νόμιμη, διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση στη Λιβύη. Οι εξωτερικές δυνάμεις πρέπει να σταματήσουν να στηρίζουν τις παράνομες οργανώσεις (που μάχονται) τη λιβυκή κυβέρνηση» είχε δηλώσει ο Αλτούν.

«Επειδή στηρίζουμε τη λιβυκή κυβέρνηση, δεν θέλουμε η Λιβύη να μετατραπεί σε εμπόλεμη ζώνη», υποστήριξε. Προειδοποίησε επίσης ότι οι προσπάθειες «αυτών των περιφερειακών δυνάμεων που εργάζονται για την επαναφορά καταπιεστικών καθεστώτων» θα αποτύχουν.

Η Άγκυρα υπέγραψε στις 27 Νοεμβρίου μια συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας με την GNA, κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησε στην Κωνσταντινούπολη ο επικεφαλής της λιβυκής κυβέρνησης Φάγιεζ αλ Σάρατζ.

Έξω από την Τρίπολη ο στρατάρχης Χαφτάρ

Οι δυνάμεις των οποίων ηγείται ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ γνωστοποίησαν το βράδυ της Παρασκευής ότι πλησιάζουν όλο και περισσότερο στο κέντρο της πρωτεύουσας Τρίπολης. Οι εκτιμήσεις είναι ότι οι δυνάμεις του Χαφτάρ βρίσκονται μόλις 10 χλμ από το κέντρο της Τρίπολης.

Συγκεκριμένα, το κέντρο ενημέρωσης του Λιβυκού Εθνικού Στρατού ανέφερε ότι την Παρασκευή οι δυνάμεις του Χάφταρ κατέλαβαν θέσεις κλειδιά στα νότια περίχωρα της Τρίπολης περιλαμβανομένου του διεθνούς αεροδρομίου της πόλης, που δεν λειτουργεί από το 2014 και ενός στρατοπέδου.

Οι δυνάμεις του LNA πήραν, επίσης, τον έλεγχο του δρόμου του αεροδρομίου, αφού ανάγκασαν σε οπισθοχώρηση τους πολιτοφύλακες που στηρίζουν την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πρόσθεσε το κέντρο στη σελίδα του στο Facebook, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.

Προς το παρόν, η κυβέρνηση της Τρίπολης δεν έχει σχολιάσει σχετικά, ωστόσο κυκλοφορούν φήμες πως ο πρόεδρος της κυβέρνησης Εθνικής Συμφωνίας, Φαγιέζ αλ Σαράζ έχει εγκαταλείψει την πόλη -ενδεχομένως και τη χώρα και βρίσκεται στο Λονδίνο.

Αυτό άλλωστε αναφέρει σε tweet το LibyaReview αναφέροντας και τον αριθμό της πτήσης του Σαράζ.

Τα βάζει και με τη Μόσχα ο Ερντογάν

Το γεγονός ότι ο Ταγίπ Ερντογάν είναι εκτός ελέγχου προκύπτει και από τις αντιδράσεις του απέναντι στην Ρωσία. Η Μόσχα έχει εκφράσει την ενόχλησή της για τις κινήσεις της Αγκυρας στη Λιβύη, ωστόσο ο τούρκος πρόεδρος δεν φαίνεται να πτοείται.

Όπως ανακοίνωσε το Κρεμλίνο, ο Βλαντιμίρ Πούτιν συνομίλησε την Πέμπτη με τον Ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε, και συμφώνησαν πως η κρίση πρέπει να επιλυθεί ειρηνικά.

Η Ρωσία τάχθηκε κατά οποιασδήποτε εξωτερικής παρέμβασης στη Λιβύη, με τον εκπρόσωπο του Βλαντιμίρ Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ να τονίζει ότι στόχος της Μόσχας είναι η ταχεία επίλυση του ζητήματος που θα τερματίσει την αιματοχυσία στη χώρα.

Ο Ταγίπ Ερντογάν ωστόσο δηλώνει σε κάθε τόνο πως η Τουρκία δεν θα μείνει σιωπηλή στη ρωσική στήριξη προς τις δυνάμεις του Χαφτάρ.

«Η Ρωσία είναι εκεί με 2.000 μισθοφόρους» δήλωσε ο Τούρκος πρόεδρος, κάνοντας λόγο και για 5.000 μαχητές από το Σουδάν. «Τους έχει καλέσει η επίσημη κυβέρνηση της Λιβύης; Όχι» συνέχισε. «Βοηθούν έναν βαρόνο του πολέμου, ενώ εμείς αποδεχόμαστε πρόσκληση από τη νόμιμη κυβέρνηση της χώρας. Αυτή είναι η διαφορά μας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ίδιος ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Μόσχα έχει επαφές και με τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές στη Λιβύη.

Η ρίζα της τουρκικής αντίδρασης είναι ότι η Μόσχα έχει εκφράσει τη διαφωνία της για τις κινήσεις του Ερντογάν στη Λιβύη, έχοντας τονίσει ότι «η συμφωνία ασφαλείας που συνήφθη μεταξύ των δύο χωρών εγείρει πολλά ερωτήματα».

Πιέσεις από παντού

Ενάντια στην αποστολή στρατευμάτων στη Λιβύη παρουσιάζονται και οι ΗΠΑ.

Δημοσίευμα του «Bloomberg» σημείωνε ότι η Τουρκία προετοιμάζεται να αναπτύξει στρατεύματα και ναυτικές δυνάμεις για να υποστηρίξει τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της Λιβύης, μαζί με συμμάχους αντάρτες από τη Βόρεια Συρία για να νικήσουν τον ισχυρό Χαλιφά Χάφταρ.

Το δημοσίευμα σημειώνει ότι με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να βοηθούν τον Χάφταρ, η εμπλοκή της Τουρκίας στην Τρίπολη θα μπορούσε να περιπλέξει τις διεθνείς προσπάθειες για να τερματιστεί η αναταραχή που έπληξε τη χώρα από την ανατροπή του Καντάφι το 2011.

Την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους Ντόναλντ Τραμπ, Βαλντιμίρ Πούτιν και Τζουζέπε Κόντε ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος μίλησε με τον Ιταλό Πρωθυπουργό και λίγο αργότερα συζήτησε στο Συμβούλιο Ασφαλείας της χώρας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λιβύη.

Ωστόσο, παρέμβαση ετοιμάζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς, ο ύπατος εκπρόσωπος της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ, σκοπεύει να μεταβεί στην λιβυκή πρωτεύουσα Τρίπολη στις 7 Ιανουαρίου, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Ιταλίας, ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) της Λιβύης.

Διπλωματικός πυρετός σε Αθήνα και Λευκωσία

Την ίδια ώρα, συνάντηση με τον πρόεδρο της κυπριακής Βουλής Δημήτρη Συλλούρη είχε ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης Aguila Saleh, το πρωί του Σαββάτου.

Ο Λίβυος αξιωματούχος, σύμφωνα με λιβυκά ΜΜΕ τα οποία επικαλούνται και τον σύμβουλο Τύπου του, Fathi Al-Marimi, έφτασε στην Κύπρο την Παρασκευή το πρωί. Στο επίκεντρο των συζητήσεών του ήταν η συμφωνία που υπέγραψε η Τουρκία με την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας στην Τρίπολη (GNA).

Μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης, οι Πρόεδροι των κοινοβουλίων Κύπρου και Λιβύης προέβησαν σε κοινή δήλωση με την οποία καταδικάζουν την πρόθεση της Τουρκίας να στείλει στρατεύματα στη Λιβύη. Παράλληλα θεωρούν άκυρη τη συμφωνία Άγκυρας – Τρίπολης για οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Στο μεταξύ, ο Πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης θα συναντηθεί και με τον υπουργό εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη.

Η κούρσα της Αθήνας

Με στόχο την ανάδειξη της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, την αναβάθμιση του ρόλου της ως ενεργειακού κόμβου, αλλά και προκειμένου να επιτευχθεί η διπλωματική περιχαράκωση και απομόνωση της Τουρκίας, κινείται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.

Αρχής γενομένης από την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό Eastmed, στην Αθήνα, στις 2 Ιανουαρίου. Στην ουσία πρόκειται για την πρώτη, έμπρακτη απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στα άκυρα μνημόνια που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη.

Θα ακολουθήσει η συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, κατά την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αναδείξει διεθνώς την προκλητική ρητορική της Άγκυρας, καθιστώντας παράλληλα, για άλλη μια φορά σαφές, ότι η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη είναι άκυρη, δεν παράγει νόμιμα αποτελέσματα και δεν διασφαλίζει τη σταθερότητα στην περιοχή.

Η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αμερικανό Πρόεδρο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Ιανουάριου στην Ουάσιγκτον.

Ο τρίτος σημαντικός σταθμός του πρωθυπουργού, σε αυτό το διπλωματικό σπριντ, στον πρώτο μήνα του νέου έτους είναι η συνάντηση που θα έχει με τον Μ. Μακρόν στο Παρίσι. Ο Γάλλος Πρόεδρος έχει σταθεί ίσως πιο ένθερμα από οποιονδήποτε άλλον στο πλευρό της Ελλάδας και πλέον αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο, εκδηλώνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Σε όλες αυτές τις επαφές ο πρωθυπουργός έχει ήδη στη φαρέτρα του τη ρητή απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες απέναντι στο μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογράψει η Άγκυρα με την Τρίπολη και φυσικά το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.

Γεμάτη επαφές και η ατζέντα του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια. Τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019, θα πραγματοποιηθεί στη Ρώμη συνάντηση των τεχνικών κλιμακίων Ελλάδας και Ιταλίας, με στόχο τη συνέχιση των συζητήσεων για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ)των δύο χωρών.

Στις 4 ή 5 Ιανουαρίου 2020 θα πραγματοποιηθεί στο Κάιρο η τριμερής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου με τη συμμετοχή και της Γαλλίας (σχήμα 3+1), με την ασφάλεια, τα ενεργειακά και τις περιφερειακές εξελίξεις να βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων των χωρών που συμμετέχουν στο σχήμα. Με τη σύνθεση αυτή, η τριμερής χρησιμεύει πλέον ως όχημα για την ενεργότερη εμπλοκή της Γαλλίας σε θέματα ασφάλειας και ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου.

Στις 7 Ιανουαρίου ο υπουργός Εξωτερικών θα συνοδεύσει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον για τη συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.

Στις 8 Ιανουαρίου τα τεχνικά κλιμάκια Ελλάδας και Αιγύπτου θα συναντηθούν προκειμένου να επιταχυνθούν οι συνομιλίες για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.

Στα μέσα Ιανουαρίου, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, ο Νίκος Δένδιας θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Μαρόκο, μια χώρα με σημαντικό ρόλο για τις εξελίξεις στη Λιβύη. Άλλωστε, η πολιτική συμφωνία για τη Λιβύη υπεγράφη στο Skhirat του Μαρόκου.

Τέλος, στις 15 – 16 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί το EastMed Gas Forum στο Κάιρο.

Headlines