Στην τελική ευθεία για εκλογικό νόμο και προεδρική εκλογή – Η συναίνεση και ο ρόλος του ΚΙΝΑΛ

Με το ενδεχόμενο επίτευξης ευρείας συναίνεσης να φαντάζει όλο και πιο απόμακρο μπαίνει στην τελική ευθεία ο σχεδιασμός της κυβέρνησης για τον νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός του Ιανουαρίου.

Ακόμα κι αν συμφωνήσουν ΝΔ και ΚΙΝΑΛ, οι πιθανότητες να βρεθούν οι 200 ψήφοι -που απαιτούνται βάσει Συντάγματος προκειμένου ο νέος νόμος να ισχύσει άμεσα– είναι μηδαμινές. Αυτό άλλωστε, είναι κάτι που σύμφωνα με πληροφορίες παραδέχεται ακόμα και ο ίδιος ο πρωθυπουργός στις συνομιλίες που έχει με συνεργάτες του.

Ως εκ τούτου στο Μέγαρο Μαξίμου επικεντρώνουν τον σχεδιασμό τους σε έναν βασικό άξονα: Στην αταλάντευτη απόφαση του Κυριάκου Μητσοτάκη όχι απλώς να ακυρωθεί η επικίνδυνη για την κυβερνητική σταθερότητα της χώρας απλή αναλογική, αλλά αυτό να γίνει στο τέλος της τετραετίας.

Παρά τις εισηγήσεις που έχει δεχθεί, ο κ. Μητσοτάκης αρνείται σθεναρά να υποκύψει στον πειρασμό και να εκμεταλλευτεί το ευνοϊκό κλίμα που επικρατεί για τον ίδιο προσωπικά και για το κόμμα του με τη διεξαγωγή πρόωρων διπλών εκλογών.

Ο πρωθυπουργός επαναλαμβάνει σταθερά ότι οι κάλπες θα στηθούν στο τέλος της τετραετίας, το 2023, συμπληρώνοντας με νόημα ότι δεν θα είναι μία αλλά δύο, γνωρίζοντας ότι μέχρι τότε είναι πιθανό πολλά να έχουν αλλάξει αφού το δημοσκοπικό ρεύμα υπέρ του ιδίου και της ΝΔ κρίνεται διαρκώς ανάλογα με τις κυβερνητικές επιδόσεις.

Το πιθανότερο σενάριο

Στο Μέγαρο Μαξίμου εξετάζουν ως πιθανότερο το σενάριο να επαναφέρουν στον νέο εκλογικό νόμο το μπόνους εδρών για το πρώτο κόμμα, όμως αυτό να γίνεται πλέον κλιμακωτά, ανάλογα με το ποσοστό που θα συγκεντρώνει στην κάλπη. Με τον τρόπο αυτό θα εξασφαλίζεται η δυνατότητα αυτοδυναμίας προκειμένου να αποφεύγονται περίοδοι αστάθειας.

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η πρότασή τους θα βρίσκεται αρκετά κοντά σε αυτή που έχουν ήδη περιγράψει στελέχη του ΚΙΝΑΛ, με στόχο να την οποία ήδη έχουν περιγράψει στελέχη του κινήματος, θέλοντας με τον τρόπο αυτό να κάνουν την Χαριλάου Τρικούπη να έρθει προς το μέρος της.

Το βασικό στοιχείο της κεντροαριστερής πρότασης έχει να κάνει με τη διευκόλυνση των κυβερνήσεων συνεργασίας. Γι’ αυτό τον λόγο οι έδρες που προτείνουν στο μπόνους του πρώτου κόμματος ανεβάζουν την αυτοδυναμία περίπου στο 40%, την ώρα που ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει πως το δικό του σύστημα θα επιτρέπει σε κόμματα «με ποσοστά όπως της ΝΔ του περασμένου Ιουλίου» να σχηματίζουν αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Η διαφορά φαίνεται μικρή, είναι ωστόσο ουσιαστική. Παρόλο που το ΚΙΝΑΛ είχε καταψηφισει την απλή αναλογική (συμπνέοντας με τη ΝΔ στην άποψη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ τον έφερε στο προσκήνιο με απώτερο σκοπό την πρόκληση σοβαρών προβλημάτων στη διακυβέρνηση της χώρας) ο απώτερος στόχος του πλέον ξεφεύγει από τα στενά όρια των εκλογών και της κυβερνησιμότητας της χώρας.

Στόχος του Κινήματος Αλλαγής είναι να διευρυνθεί το πολιτικό παιχνίδι πέρα από το στενό πλαίσιο του δικομματισμού, προσφέροντας δυναμική και στο τρίτο κόμμα.

Ταυτόχρονα, μια τέτοια εξέλιξη θα ενδυνάμωνε το Κίνημα Αλλαγής και στην αντιπαράθεση που υποβόσκει για το μέλλον της Κεντροαριστεράς αφαιρόντας από τον ΣΥΡΙΖΑ το επιχείρημα ότι το ζήτημα αφορά από τη μια πλευρά ένα μεγάλο κόμμα με προοπτική εξουσίας και από την άλλη ένα μικρό κόμμα χωρίς καμία δυνατότητα παρέμβασης.

Ο νέος εκλογικός νόμος, επομένως, είτε θα δώσει ώθηση στην Κεντροαριστερά είτε θα τη σκληραγωγήσει ακόμα περισσότερο στις συνθήκες που δημιουργήθηκαν για την παράταξη στο δεύτερο μισό της περασμένης δεκαετίας. Σήμερα, πάντως, χωρίς ακόμα να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες του νόμου, η προσπάθεια που καταβάλλεται από τη Χαριλάου Τρικούπη είναι το Κίνημα Αλλαγής να χτίσει ένα προφίλ υπεύθυνης και προοδευτικής αντιπολίτευσης τόσο εντός όσο και εκτός Βουλής, που όμως έχει διάθεση να κάτσει στο τραπέζι της συζήτησης για τα μεγάλα θεσμικά και εθνικά θέματα.

Και αυτή η στάση είναι, τη δεδομένη στιγμή, το μεγαλύτερό της πλεονέκτημα απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και στη ΝΔ. Για τον πρώτο, μια και η διαφορά ανάμεσά τους δεν θα μπορούσε να γίνει πιο ξεκάθαρη. Για τη δευτέρη, γιατί ίσως θα βρεθεί στη θέση να αποφασίσει τι είδους αντίπαλο προτιμά.

Η εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας

Το άλλο μεγάλο πολιτικό θέμα των ημερών έχει να κάνει με την εκλογή του νέου Προέδρου της Δημοκρατίας, πεδίο στο οποίο η κυβέρνηση επίσης επιδιώκει τη συναίνεση, πρώτα απ’ όλους με το Κίνημα Αλλαγής.

Τόσο στο Μέγαρο Μαξίμου όσο και στο Κίνημα Αλλαγής είναι ξεκάθαροι: οι μεν θέλουν το πρόσωπο στο ανώτατο πολιτειακό αξίωμα να χαίρει ευρείας αποδοχής, ενώ οι δε διατείνονται ότι δεν πρόκειται να ψηφίσουν κανέναν, όσο σοβαρή υποψηφιότητα και να είναι, που να προέρχεται από τη ΝΔ.

Θέτοντας αυτή την προϋπόθεση η Φώφη Γεννηματά δίνει στον Κυριάκο Μητσοτάκη δύο ξεκάθαρες επιλογές: είτε θα επιλέξει κάποιον που θα ψηφιστεί τουλάχιστον από 180 βουλευτές, φέρνοντας σε δύσκολη θέση και τον ΣΥΡΙΖΑ (που θα πρέπει να πει «όχι» σε μια κεντροαριστερή υποψηφιότητα), είτε θα πάει σε πιο κομματικές λύσεις, οι οποίες θα του εξασφαλίσουν εκλογή μόνο με 158. Στη συγκεκριμένη φάση, άλλωστε, θεωρούν πως η περίπτωση η πρόταση να αφορά εκ νέου τον Προκόπη Παυλόπουλο – η οποία θα είχε σίγουρα την έγκριση του ΣΥΡΙΖΑ – δεν συγκεντρώνει πολλές πιθανότητες.