Τα ορόσημα του 2020 για την οικονομία : Με το βλέμμα στο Eurogroup και τους οίκους αξιολόγησης

Δύο είναι τα βασικά στοιχήματα που πρέπει να κερδίσει το 2020 η ελληνική κυβέρνηση στο μέτωπο της οικονομίας. Το πρώτο αφορά την αλλαγή της χρήσης των κερδών των ομολόγων που διακρατά το ευρωσύστημα, προκειμένου να αξιοποιηθούν για αναπτυξιακούς σκοπούς, και το δεύτερο η μείωση των υψηλών στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα από το 2021 και μετά (οι ισχύουσες δεσμεύσεις αφορούν 3,5% μέχρι το 2022 και 2,2% από το 2023 έως το 2060), που εάν εγκριθεί θα δημιουργήσει και πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο για μόνιμες φοροελαφρύνσεις.

Τα ελληνικά αιτήματα έχουν ήδη τεθεί στους διεθνείς πιστωτές, με τους τελευταίους να μην τα απορρίπτουν, αλλά και να μη δίνουν κανενός είδους δέσμευση ότι θα τα υλοποιήσουν.

Ωστόσο, η απόφαση του τελευταίου Eurogroup να μελετηθεί το θέμα της αλλαγής χρήσης των κερδών ομολόγων ερμηνεύθηκε ως παράθυρο που ανοίγουν οι πιστωτές για ικανοποίηση των επιθυμιών της Αθήνας.

Σε ότι αφορά το θέμα της μείωσης των πλεονασμάτων στους ισχυρούς συμμάχους της κυβέρνησης είναι η Τράπεζα της Ελλάδος που με συγκεκριμένα στοιχεία αποδεικνύει ότι ο λογαριασμός βιωσιμότητας του χρέους «βγαίνει» ακόμα και εάν ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα μειωθεί στο 2,2% του ΑΕΠ από το 2021, ενώ όπως έχει δηλώσει ο Χρήστος Σταϊκούρας, το υπουργείο Οικονομικών διενεργεί τη δική του ανάλυση βιωσιμότητας χρέους.

Παράγοντες με γνώση των διεργασιών εκτιμούν ότι το χρονικό διάστημα εντός του οποίου θα κλειδώσουν οι αποφάσεις σε επίπεδο Eurogroup και για τα δύο κρίσιμα ζητούμενα της ελληνικής κυβέρνησης είναι το δεύτερο τρίμηνο του 2020.

Το ζήτημα, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές που επικαλείται το euro2day.gr, είναι εάν θα ληφθούν οι αποφάσεις στην αρχή του δευτέρου τριμήνου ή στο τέλος του με τις εξελίξεις σε οικονομικό επίπεδο, αλλά και σε πολιτικό επίπεδο στην ευρωζώνη να αποτελούν βαρόμετρο.

Σε κάθε περίπτωση, για να υπάρχει επιτυχής κατάληξη των ελληνικών επιδιώξεων θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση η επιτυχής ολοκλήρωση της πέμπτης -και πιθανόν και της έκτης- μεταμνημονιακής αξιολόγησης, ενώ κρίσιμη παράμετρο στις πολιτικές αποφάσεις αποτελούν και οι αναμενόμενες από την κυβέρνηση αναβαθμίσεις της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους αξιολόγησης.

Τα κρίσιμα ορόσημα

Το Eurogroup της 17ης Φεβρουαρίου και η «ετυμηγορία» του οίκου αξιολόγησης Fitch εντός του επομένου μηνός συγκαταλέγονται στις κρίσιμες ημερομηνίες για την ελληνική οικονομία στο πρώτο τρίμηνο της νέας χρονιάς.

Ειδικότερα οι ημερομηνίες «σταθμοί» για την ελληνική οικονομία, όπως τις απαρριθμεί το euro2day, είναι οι εξής:

• 20 Ιανουαρίου. Στην Αθήνα κλιμάκιο των θεσμών για την πέμπτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση – Στις Βρυξέλλες συνεδριάζει το Eurogroup

• 17 Φεβρουαρίου. Συνεδρίαση Eurogroup, όπου θα δοθεί μια πρώτη γεύση για τις προθέσεις των πιστώτων

• 24 Φεβρουαρίου. Η Fitch ανοίγει τον κύκλο των αξιολογήσεων της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας αποφασίζοντας εάν θα προχωρήσει σε αναβάθμιση του αξιόχρεου της ελληνικής οικονομίας.

Bασική επιδίωξη της Ελλάδας είναι να επανέλθει στην υψηλή επενδυτική βαθμίδα (Investment-grade) από τους οίκους αξιολόγησης. Η Standard & Poor’s αναβάθμισε το ελληνικό αξίοχρεο στο ΒΒ- από Β+ τον Οκτώβριο, τρεις βαθμίδες κάτω από τον επιθυμητό στόχο. Η Fitch κατατάσσει την Ελλάδα επίσης τρεις βαθμίδες κάτω του Investment grade και η Moody’s τέσσερις..

• 27 Φεβρουαρίου. Αναμένεται η δημοσίευση της έκθεσης ενισχυμένης εποπτείας από την Κομισιόν, η οποία συνοδεύεται από ανάλυση βιωσιμότητας χρέους. Τα συμπεράσματα της έκθεσης αυτής θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στη συζήτηση για τη μείωση των πρωτογενών πλεονασμάτων.

• Τέλος Φεβρουαρίου- αρχές Μαρτίου. Κομισιόν και ΕΚΤ ολοκληρώνουν την αλλαγή της τεχνικής εργασίας την οποία τους ανέθεσε το Eurogroup αναφορικά με την αλλαγή χρήσης των κερδών από ελληνικά ομόλογα

· 6 Μαρτίου. Οι πρώτες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το 2019. Κρίσιμη θεωρείται η υπέρβαση ή μη της εκτίμησης του υπουργείου Οικονομικών για ρυθμό ανάπτυξης 2%.

Την ίδια ημέρα ο οίκος αξιολόγησης Scope ανακοινώνει την ετυμηγορία του αναφορικά με την πιστοληπτική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας.

• 16 Μαρτίου Eurogroup. Εφόσον έχει προηγηθεί θετική έκθεση από τους θεσμούς είναι πιθανό να ληφθεί απόφαση, ώστε μέρος των κερδών από ελληνικά ομόλογα να χρηματοδοτεί συμφωνημένες επενδύσεις.

• 20 Μαρτίου. Στην Αθήνα οι εκπρόσωποι των θεσμών για την έκτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση, όπου κρίνεται η εκταμίευση 600 εκατ. ευρώ από ANFA’s και SMP’s στη βάση μιας θετικής έκθεσης τον Απρίλιο.

Η προηγούμενη, πέμπτη μεταμνημονιακή αξιολόγηση δεν συνδέεται με εκταμίευση και η επόμενη συζήτηση εκταμίευσης τοποθετείται προς τα τέλη του έτους. Η απόφαση του Eurogroup αφορά σε δύο εκταμιεύσεις κερδών ομολόγων ανά έτος, μία ανά εξάμηνο, υπό την προϋπόθεση θετικών εκθέσεων της Κομισιόν.

• 13-19 Απριλίου. Η εαρινή Σύνοδος ΔΝΤ και Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσινγκτον. Η ελληνική κυβέρνηση θεωρείται πιθανό να θέσει νέο αίτημα πρόωρης αποπληρωμής χρεών προς το Ταμείο. Το σενάριο αυτό εμπεριέχεται στις ανακοινώσεις του ΟΔΔΗΧ σχετικά με δανεισμό από 4 έως και 8 δισ. ευρώ το επόμενο έτος.

• 23 Απριλίου. Η Eurostat ανακοινώνει τα στοιχεία για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2019· θεωρείται δεδομένη η υπέρβαση του στόχου για πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ.

• 24 Απριλίου. Standard & Poor’s και DBRS ανακοινώνουν τις αξιολογήσεις τους.

• 30 Απριλίου. Λήγει η ισχύς του σημερινού πλαισίου προστασίας της πρώτης κατοικίας. Το Eurogroup περιμένει από την 1η Μαϊου να τεθεί σε ισχύ ένα νέο ενιαίο πτωχευτικό πλαίσιο χωρίς την παραμικρή πρόβλεψη για την πρώτη κατοικία.

• 8 Μαϊου. Η Moody’s ανακοινώνει την ετυμηγορία της για την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας.

• 18 Μαϊου. Νέα συνεδρίαση του Eurogroup, στην οποία θεωρείται πιθανό να συζητηθεί το αίτημα περί αλλαγής των στόχων επί των πρωτογενών πλεονασμάτων από το 2021

• 4 Ιουνίου. Η ΕΛΣΤΑΤ ανακοινώνει τις εκτιμήσεις της για το ρυθμό ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας το πρώτο τρίμηνο του 2020. Ένα θετικό ξεκίνημα έχει σημασία αφενός για την επίτευξη του ετήσιου στόχου μεγέθυνσης κατά 2,8%, αφετέρου στο πλαίσιο της διαπραγμάτευσης για χαμηλότερα πλεονάσματα.

• 11 Ιουνίου. Συνεδριάζει το Eurogroup: εάν δεν έχει ληφθεί νωρίτερα απόφαση για τα πλεονάσματα, η συνεδρίαση του Ιουνίου θεωρείται επίσης πιθανή για τη λήψη απόφασης.

• 17 Ιουνίου. Ο οίκος αξιολόγησης Scope έχει προγραμματίσει ανακοινώσεις.

• Β’ εξάμηνο. Ακολουθούν με προγραμματισμένες ανακοινώσεις αξιολογήσεων στις 24 Ιουλίου η Fitch , στις 23 Οκτωβρίου το δίδυμο Standard & Poor’s και DBRS, στις 6 Νοεμβρίου η Moody’s και στις 4 Δεκεμβρίου 2020 η Scope.