Παρνασσός – Η φύση και ο άνθρωπος

Ορεινός όγκος με σπάνια φυσική ομορφιά και μεγάλη οικολογική αξία, φορέας μιας ανεκτίμητης πολιτισμικής κληρονομιάς, ο Παρνασσός αποτελεί σημείο αναφοράς για ολόκληρη τη Στερεά Ελλάδα, καθώς αποτελεί κομμάτι των Περιφερειακών Ενοτήτων Βοιωτίας, Φθιώτιδας και Φωκίδας.

Ο Παρνασσός είναι ένα βουνό με εντυπωσιακές ορθοπλαγιές και βραχώδεις εκτάσεις, του οποίου το μεγαλύτερο τμήμα καταλαμβάνουν οι σκληροί ασβεστόλιθοι.

Το κλίμα της περιοχής χαρακτηρίζεται υγρό: οι χειμώνες είναι κατά κανόνα δριμείς και με μεγάλη διάρκεια, τα δε καλοκαίρια δροσερά και περιορισμένης διάρκειας.

Παρά την ένταση των βροχοπτώσεων, η επιφανειακή απορροή είναι μικρή, ως συνέπεια μάλλον της επικράτησης του υδατοπερατού ασβεστόλιθου.

Ο Παρνασσός είναι ένα σύνθετο οικοσύστημα με μεγάλη ποικιλία τοπίων και βιοτόπων, αλλά και σπάνια βιοποικιλότητα.

Η ευρύτερη περιοχή του Παρνασσού είναι ιδανική για ποικίλες εναλλακτικές δραστηριότητες (σκι στο μεγαλύτερο χιονοδρομικό κέντρο της χώρας, ορειβατικές και πεζοπορικές εξορμήσεις, αναρρίχηση, ορεινή ποδηλασία, αλεξίπτωτο πλαγιάς, αιωροπτερισμό κ.ά.).

Όσον αφορά τη βλάστηση της περιοχής, παρατηρούνται τρεις ζώνες:

α. Η χαμηλή βλάστηση (θαμνώδη, φρυγανώδη και ποώδη είδη), η οποία βρίσκεται πάνω από το ανώτατο όριο στο οποίο αναπτύσσονται δάση και επεκτείνεται έως την κορυφή του βουνού (Λιάκουρα, υψόμετρο 2.457).

β. Η δενδρώδης βλάστηση, η οποία εντοπίζεται σε υψόμετρο 600-1.800 και περιλαμβάνει τα δάση της κεφαλληνιακής ελάτης, της μαύρης πεύκης και των φυλλοβόλων δρυών.

γ. Η θαμνώδης βλάστηση (πουρνάρι, αριά, σχίνος κ.ά.), η οποία περιλαμβάνει τους φυτικούς σχηματισμούς κυρίως κάτω από την προηγούμενη ζώνη και μέχρι τους πρόποδες του Παρνασσού.

Η πανίδα του Παρνασσού θεωρείται ευλόγως σημαντική.

Στην περιοχή διαβιούν δεκάδες είδη πτηνών που προστατεύονται από διεθνείς συμβάσεις, τουλάχιστον επτά είδη θηλαστικών που προστατεύονται από την ελληνική νομοθεσία, καθώς και αρκετά είδη σπονδυλοζώων που περιλαμβάνονται στο Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλοζώων της Ελλάδας.

Όσον αφορά την ανθρώπινη παρουσία στην ευρύτερη περιοχή του Παρνασσού, σήμερα υπάρχουν δεκαοκτώ οικισμοί.

Οι κάτοικοί τους δραστηριοποιούνται στους τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της μεταποίησης, της εξόρυξης μεταλλευμάτων και του τουρισμού.

Στη Βοιωτία ανήκουν η Δαύλεια, το Ζεμενό, η φημισμένη Αράχοβα και το Παρόριο.

Στη Φωκίδα, οι ξακουστοί στα πέρατα του κόσμου Δελφοί, το Χρισσό, ο Ελαιώνας (Τοπόλια), το Δροσοχώρι, η Βάργιανη, η θρυλική Γραβιά, η Μαριολάτα, η Λιλαία (Κάτω Αγόριανη), η Επτάλοφος (Αγόριανη), η Πολύδροσος (Σουβάλα) και η Άνω Πολύδροσος (Πάνω Σουβάλα).

Τέλος, στη Φθιώτιδα ανήκουν η Αμφίκλεια, η Τιθορέα (Βελίτσα) και η Αγία Μαρίνα.