Ιράν : Πιο κοντά από ποτέ στο Ιράκ μετά τη δολοφονία Σουλεϊμανί – Σε δύσκολη θέση ο Ντόναλντ Τραμπ

Ο πύραυλος των ΗΠΑ, που σκότωσε τον Ιρανό υποστράτηγο Κασέμ Σουλεϊμανί στη Βαγδάτη, ίσως «κάψει» και τον ίδιο Ντόναλντ Τραμπ.

Τη στιγμή που στη Μέση Ανατολή αναζωπυρώνεται το αντιαμερικανικό αίσθημα, ο πρόεδρος των ΗΠΑ έχει να αντιμετωπίσει και εσωτερικές βολές από το αντίπαλο στρατόπεδο των Δημοκρατικών, οι οποίοι είναι έξαλλοι με το γεγονός ότι ο Τραμπ δεν πήρε έγκριση από το Κογκρέσο προτού προχωρήσει στο χτύπημα στον Σουλεϊμανί.

Πάντως, η πιο σημαντική συνέπεια της εκτέλεσης του Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ είναι η αλλαγή στις ισορροπίες στη Μέση Ανατολή.

Δίνουν τα χέρια Ιράν και Ιράκ ενάντια στις ΗΠΑ

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι ουσιαστικά οι ΗΠΑ έδωσαν «άνοιγμα» στο Ιράν να αυξήσει περαιτέρω την εμπλοκή του στα εσωτερικά του Ιράκ. Πρόκειται για την ίδια εμπλοκή που έχει προκαλέσει από τον Οκτώβριο αιματηρές διαδηλώσεις σε όλο το Ιράκ.

Το μίσος για τις ΗΠΑ ένωσε Ιράν και Ιράκ – τα δύο γειτονικά κράτη των οποίων παραδοσιακά οι σχέσεις ήταν ψυχρές – με την Τεχεράνη να έχει καταφέρει να αυξήσει σημαντικά την επιρροή της στη Βαγδάτη τα τελευταία χρόνια.

Γράφοντας στην εφημερίδα Le Monde, o Γάλλος ιστορικός και πολιτικός επιστήμονας Jean-Pierre Filiu αναρωτιέται αν οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής έχασαν πέντε χιλιάδες στρατιώτες και σπατάλησαν χίλια δισεκατομμύρια δολάρια από το 2003 στο Ιράκ, για να παραδώσουν τελικά τη χώρα αυτή στο Ιράν.

Το ερώτημα αυτό είναι επίκαιρο όσο ποτέ, επειδή η αμερικανική επιδρομή στις 3 Ιανουαρίου, κατά την οποία ο στρατηγός Σουλεϊμανί σκοτώθηκε στη Βαγδάτη, αποκεφαλίζει αλλά δεν αποδιοργανώνει, τα πολύ ισχυρά φιλοϊρανικά δίκτυα στο Ιράκ.

Ο Τραμπ έκανε αυτό που απέφυγαν ο Μπους και ο Ομπάμα

Ο Filiu χαρακτηρίζει την πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή – και ειδικά τα τελευταία 16 χρόνια – ως «πανωλεθρία».

Παρόλο που και οι δύο προκάτοχοι του Τραμπ γνώριζαν για τις κινήσεις του Σουλεϊμανί, προτίμησαν να αποφύγουν να τον εξουδετερώσουν υπό τον φόβο μίας γενικευμένης σύρραξης στη Μέση Ανατολή.

Παράλληλα, από τη μια ο Τζορτζ Μπους κατάργησε το καθεστώς των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν το 2001 και ανατρέψε τον Σαντάμ Χουσεΐν δύο χρόνια αργότερα. Από την άλλη ο Μπάρακ Ομπάμα, αποφασισμένος να χαράξει μία διαφορετική πολιτική, έδωσε ώθηση στις δυνάμεις της Τεχεράνης, «καλύπτοντας» ουσιαστικά τις φιλοϊρανικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ.

Με αυτόν τον τρόπο, το Ιράν κατόρθωσε να υφάνει ένα ιστό δικτύων στη γειτονική του χώρα και να εδραιωθεί ως η κυρίαρχη δύναμη στη Μέση Ανατολή.

Η δημοκρατική εξέγερση που συγκλονίζει το Ιράκ από τον Οκτώβριο του 2019 θα μπορούσε να είχε αποτελέσει μία πραγματική ευκαιρία για να μπορέσουν οι ΗΠΑ να ανατρέψουν αυτήν την κατάσταση.

Ωστόσο, η σπασμωδική και αψυχολόγητη κίνηση του Τραμπ να σκοτώσει τον Κασέμ Σουλεϊμανί σε αυτήν την συγκυρία κάθε άλλο παρά χαλαρώνει την ιρανική θηλιά στο Ιράκ.

Η δολοφονία Σουλεϊμάνι τρέφει την οργή

Τεχεράνη και Βαγδάτη φωνάζουν «Θάνατο στην Αμερική» και προειδοποιούν για αντίποινα – η μεν ως εκδίκηση για τον θάνατο του στρατηγού, τον οποίο ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ είχε χαρακτηρίσει «ζωντανό μάρτυρα», η δε για την παραβίαση της εθνικής της κυριαρχίας.

Το Ιράν αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω.

«Θα έχουν την ευκαιρία να εκτρέψουν τα πλήγματα. Όχι για πολύ καιρό, αλλά θα υπάρξει λαϊκή συναισθηματική αντίδραση», εξηγεί ο Φρανσουά Νικουλό, πρώην πρεσβευτής της Γαλλίας στην Τεχεράνη.

Πλέον, ο φόνος του ενδέχεται να ωθήσει την Τεχεράνη στο να αναδιπλωθεί σε αμυντική στάση. «Πλέον είναι σχεδόν βέβαιο ότι το ιρανικό κοινοβούλιο θα περάσει στα χέρια των πιο σκληροπυρηνικών στοιχείων» στις εκλογές του Φεβρουαρίου, προέβλεψε σε tweet του ο Αλί Βαέζ αρμόδιος για το Ιράν στο International Crisis Group.

«Πονοκέφαλος» για τον Τραμπ και στο εσωτερικό των ΗΠΑ

Η δολοφονία του Σουλεϊμανί ίσως φέρει μπελάδες στον Ντόναλντ Τραμπ και στο εσωτερικό των ΗΠΑ.

Ήδη, έχει να αντιμετωπίσει τα πυρά των Δημοκρατικών για το γεγονός ότι το χτύπημα στον ιρανό στρατηγό δεν εγκρίθηκε από το Κογκρέσο.

Πολλοί είναι αυτοί που κατηγορούν τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο για πολιτικό τακτικισμό. Δεν αποκλείεται η ένταση με το Ιράν να ωφελήσει τον Τραμπ στην προσπάθεια να παραμείνει στην προεδρία των ΗΠΑ το 2020 – κάτι που αποτελεί ειρωνεία της τύχης, καθώς είχε κατηγορήσει παλιότερα τον Ομπάμα ότι προσπαθεί να επανεκλεγεί αρχίζοντας πόλεμο με το Ιράν.

Από την άλλη, δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι το χτύπημα στον Σουλεϊμανί έγινε ως προσπάθεια αποπροσανατολισμού από τη διαδικασία παραπομπής του Ντόναλντ Τραμπ για το ουκρανικό σκάνδαλο.

Προς το παρόν, οι πολιτικοί αντίπαλοι του προέδρου των ΗΠΑ προσπαθούν να χαλιναγωγήσουν τις πολεμικές ορέξεις του Τραμπ και του επιτελείου του.

Η πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των ΗΠΑ, η Δημοκρατική Νάνσι Πελόζι, ανακοίνωσε ότι μέσα στην εβδομάδα θα κατατεθεί και θα τεθεί σε ψηφοφορία στο σώμα πρόταση που θα προβλέπει τον περιορισμό των στρατιωτικών ενεργειών που μπορεί να αναλάβει η κυβέρνηση του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ εναντίον του Ιράν.

«Αυτή η πρόταση είναι παρόμοια με αυτή που υπέβαλε ο γερουσιαστής Τιμ Κέιν στη Γερουσία», ανέφερε σε ανακοίνωσή της αργά χθες Κυριακή το βράδυ η Πελόζι.

«Επαναβεβαιώνει τις εδώ και καιρό εδραιωμένες εποπτικές ευθύνες του Κογκρέσου ορίζοντας ότι, αν δεν αναληφθεί περαιτέρω δράση στο Κογκρέσο, οι στρατιωτικές εχθροπραξίες της κυβέρνησης εναντίον του Ιράν θα πρέπει να τερματιστούν σε διάστημα 30 ημερών», πρόσθεσε.