Τζόγος στο όνομα του κράτους – Κανόνες υπάρχουν;

Ξέρω, η εποχή του τζόγου πέρασε. Μπήκε η νέα χρονιά και όσοι συνυφαίνουν την αλλαγή του χρόνου με χαρτοπαίγνιο, κατά κανόνα, έχοντας προσκυνήσει τον θεό της τύχης τους, κάνουν απολογισμό και περικοπές για να ρεφάρουν τη χασούρα.

Ο τζόγος είναι περίεργο πράγμα και έχει πολλούς θιασώτες, πολύ περισσότερους απ’ όσους θα αναμένονταν, ιδίως στα τραπέζια όπου συζητούμε τα πολιτικά προβλήματα και τις ιδεολογικές προεκτάσεις τους. Μια από τις προεκτάσεις αυτές είναι ο ηλεκτρονικός τζόγος, που έφερε τα καζίνα στα σπίτια και στα γραφεία μας, στερώντας σε μεγάλο βαθμό από τους τζογαδόρους την ιεροτελεστία της μετάβασης στους ναούς της τύχης, όπου συχνά το ξάφρισμα περιουσιών γίνεται υπό πολυτελές περιτύλιγμα.

Φυσικά, υπάρχει πάντα ο λαϊκός τζόγος. Αυτός που φτάνει και στο τελευταίο χωριό, και στο τελευταίο σπίτι της επικράτειας, και μπορεί να αφορά εξίσου τον πλούσιο και τον φτωχό, τον ειδήμονα χρήστη των νέων τεχνολογιών και εκείνον που καλά καλά δεν ξέρει να χρησιμοποιήσει το κινητό τηλέφωνο.

Είναι ο τζόγος των λαχείων και του ΠΡΟΠΟ, που χάρη στις νέες τεχνολογίες έχει διευρυνθεί, περιλαμβάνοντας στοιχήματα, το Τζόκερ, τα ξυστά λαχεία και άλλα προϊόντα, που παραμένουν δημοφιλή επειδή κλείνουν το μάτι ενός ξαφνικού και εύκολου πλουτισμού.

Δεν έχει νόημα κανενός είδους ηθικολογία για ένα «άθλημα» το οποίο στηρίζεται σε πολλούς παράγοντες, που με διάφορους τρόπους το έχουν προσεγγίσει, είτε μυθοποιητικά είτε απομυθοποιητικά, οι τέχνες και πολύ συχνά εξελίσσεται σε εθιστικό πάθος. Ας πούμε ότι αυτή την πτυχή τη συμπυκνώνει, με μια φράση, η Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων: «Η συχνή συμμετοχή ενέχει κινδύνους εθισμού και απώλειας περιουσίας».

Με άλλα λόγια, ο τζόγος καλά κρατεί. Και επειδή κρατεί καλά, είναι αναγκαίο να τηρούνται οι κανόνες. Είναι δηλαδή αναγκαίο τα πράγματα να είναι σαφή και καθαρά για όσους εμπλέκονται στα δίχτυα του, είτε παίζοντας περιουσία στο καζίνο είτε επενδύοντας μερικά ευρώ στα τζόκερ και στα λαχεία. Σαφή σε όλα. Οχι μόνο στους κανόνες του παιχνιδιού, αλλά και στους συμβολισμούς του.

Στο πεδίο των συμβολισμών, λοιπόν, δεν είμαι βέβαιος ότι τηρούνται απαρεγκλίτως οι κανόνες. Να, βλέποντας για παράδειγμα κάτι ξεχασμένα λαχεία της Πρωτοχρονιάς, αυτά που κληρώθηκαν στις 31 Δεκεμβρίου, βλέπω να δεσπόζει ο τίτλος: «Κρατικό Λαχείο». Κρατικό; Δραστηριοποιείται, όντως, το κράτος στον τομέα του τζόγου, εκδίδει λαχεία; Δεν ισχύει, αφού από το 2013 ο ΟΠΑΠ ιδιωτικοποιήθηκε, το 33% που κατείχε το Δημόσιο εκχωρήθηκε σε ιδιώτες και, βαθμιαία, εκτός από τα έως τότε παιχνίδια που διαχειριζόταν, πέρασαν στη δικαιοδοσία του και τα λαχεία. Τα οποία, όμως, πλέον δεν είναι κρατικά.

Οταν λοιπόν διαφημίζεται και πωλείται ένα λαχείο ως Κρατικό, αλλά δεν είναι κρατικό, υπάρχει ένα μικρό προβληματάκι. Σύμφωνοι, ο τίτλος είναι παλιός, αλλά δεν είναι και πολύ παλιός: αντικατέστησε, το 1967, έναν άλλο ακόμα πιο παλιό τίτλο, το Λαχείο των Συντακτών – και έπαψε τότε να λέγεται Λαχείο Συντακτών, διότι οι συντάκτες των εφημερίδων που τότε επωφελούνταν έπαψαν να επωφελούνται.

Τότε, η ονομασία άλλαξε. Σήμερα γιατί να μην ξαναλλάξει, αν πρέπει να καθρεφτίζονται στον τίτλο του ο πραγματικός χαρακτήρας του και οι πραγματικές εγγυήσεις που παρέχει;

Και πρέπει. Γιατί ο τζόγος, πλέον, δεν μπορεί να γίνεται στο όνομα του κράτους.