Η «κρυφή» συνομιλία ΗΠΑ – Ιράν που απέτρεψε την πολεμική σύρραξη

Με τις ΗΠΑ να στοχεύουν απροκάλυπτα και να σκοτώνουν τον κορυφαίο ιρανό στρατηγό, Κασέμ Σουλεϊμανί -έναν ξένο στρατιωτικό ηγέτη για πρώτη φορά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο- ξεκίνησε η νέα δεκαετία, με τις δύο χώρες να φτάνουν στα πρόθυρα πολέμου.

Τελικά, ΗΠΑ και Ιράν έκαναν ένα βήμα πίσω από το «χείλος του γκρεμού» όπου βρέθηκαν, με τον Ντόναλντ Τραμπ να ανακοινώνει ότι δεν θα απαντήσει με στρατιωτικά αντίποινα στις πυραυλικές επιθέσεις του Ιράν κατά αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ.

Βέβαια, η απόφασή του ήρθε ως συνέχεια της επίθεσης του ιρανικού καθεστώτος κατά αμερικανικών δυνάμεων στο Ιράκ, κατά την οποία πάντως δεν υπήρξαν θύματα. Διαφορετικά, ίσως, οι εξελίξεις ήταν διαφορετικές. Αναλυτές μάλιστα, έκαναν λόγο για προσεκτικά σχεδιασμένες ενέργειες εκ μέρους του Ιράν και «χειρουργικό χτύπημα» ώστε να μην κλιμακωθεί επικίνδυνα η ένταση.

Σε κάθε περίπτωση, σε πρωτεύουσες από την Ευρώπη έως τη Μέση Ανατολή, ηγέτες και διπλωμάτες επέδειξαν μεγάλη κινητικότητα υπό το φόβο γενικευμένης σύρραξης, ενώ ο Λευκός Οίκος και το Πεντάγωνο αποφάσιζαν να στείλουν περισσότερα στρατεύματα στην περιοχή.

Η «κρυφή» επικοινωνία ΗΠΑ – Ιράν

Όσο περνούν οι μέρες, το φως της δημοσιότητας βλέπουν παρασκηνιακού τύπου πληροφορίες, οι οποίες αποτυπώνουν τον τρόπο με τον οποίο ΗΠΑ – Ιράν χειρίστηκαν τη μεταξύ τους κρίση.

Με ρεπορτάζ τους, οι αμερικανικές εφημερίδες New York Times και Wall Street Journal εστιάζουν σε ένα επείγον -μυστικό μήνυμα- που έστειλε η Ουάσινγκτον στην Τεχεράνη λίγες ώρες μετά τη δολοφονία του Κασέμ Σουλεϊμανί και το οποίο συνέβαλε στο να πέσουν οι τόνοι.

Οι ΗΠΑ απέστειλαν μέσω ελβετών διαμεσολαβητών μυστικά μηνύματα στο Ιράν, προτρέποντας την κυβέρνηση να μην «απαντήσει» δυναμικά στην αμερικανική επίθεση και την δολοφονία του Σουλεϊμανί «ώστε ο κ. Τραμπ να μην αισθάνεται υποχρεωμένος να προχωρήσει ακόμη περισσότερο» σύμφωνα με τους Times της Νέας Υόρκης.

Οπως συμπληρώνει η Wall Street Journal, το απορυπτογραφημένο μήνυμα με τίτλο «Μην κλιμακώσετε (την ένταση)» εστάλη με φαξ μέσω της ελβετικής πρεσβείας στο Ιράν – έναν από τους ελάχιστους διαύλους απευθείας και αξιόπιστης επικοινωνίας μεταξύ των δύο πλευρών από την Ιρανική Επανάσταση το 1979.

Η απάντηση της Τεχεράνης

Αφού το Ιράν έλαβε το μήνυμα από τις ΗΠΑ, έπληξε αμερικανικές στρατιωτικές βάσεις στο Ιράκ, χωρίς όμως θύματα, και απάντησε στην Ουάσιγκτον ότι « δεν θα υπάρξουν περαιτέρω αντίποινα για την ώρα».

Η απάντηση αυτή της Τεχεράνης, σύμφωνα με τους New York Times, προωθήθηκε στον Λευκό Οίκο μέσα σε 5 λεπτά και ήταν αυτή που οδήγησε τον Ντόνλαντ Τραμπ να «υποχωρήσει» και να μην απαντήσει και με νέες επιθέσεις.

Η έκτακτη σύσκεψη μετά το χτύπημα του Ιράν

Οι αποκαλύψεις αυτές έρχονται σε συνέχεια των αποκαλύψεων των προηγούμενων ημερών για το πώς οι αμερικανικές υπηρεσίες έμαθαν για την επικείμενη επίθεση του Ιράν, αλλά και για τις διαβουλεύσεις στην Ουάσινγκτον μετά την εκτόξευση των ρουκετών.

Σύμφωνα με το CNN, δορυφόροι των ΗΠΑ έλαβαν «σήματα θερμότητας από το Ιράν», ένδειξη για την εκτόξευση ρουκετών, ενώ με την ανάλυση των στοιχείων κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι στόχοι ήταν οι βάσεις σε Ερμπίλ και αλ Άσαντ.

Το αμερικανικό δίκτυο αναφέρει ακόμη ότι οι ΗΠΑ ήταν ήδη προετοιμασμένες για πιθανά αντίποινα από το Ιράν, ενώ είχαν ενημερωθεί και από τις ιρακινές υπηρεσίες. Μέσα σε λίγα λεπτά, ενημερώθηκε το προσωπικό των δύο βάσεων και μεταφέρθηκαν σε καταφύγια.

Στην Ουάσινγκτον επικράτησε αναστάτωση, με τον πρόεδρο Τραμπ να πραγματοποιεί έκτακτη σύσκεψη με τους συμβούλους του. Οι πληροφορίες που έρχονταν από το Ιράκ ήταν ότι δεν υπήρξαν θύματα από τις επιθέσεις και πως οι υλικές ζημιές ήταν περιορισμένες. Η μη καταγραφή νεκρών έφερε ανακούφιση στην αμερικανική πλευρά, με τον Τραμπ να «παγώνει» τυχόν αντίποινα.

Μετά τη συνάντηση, ο Τραμπ αποφάσισε να απευθυνθεί προς το έθνος, κάτι που για πολλούς έπρεπε να πράξει νωρίτερα, μετά την εξουδετέρωση του Σουλεϊμανί. Παρά τις πιέσεις να απευθύνει διάγγελμα το ίδιο βράδυ, αποφασίστηκε τελικά αυτό να πραγματοποιηθεί την επόμενη μέρα, όταν δηλαδή θα είχαν πιο σαφείς πληροφορίες στην κατοχή τους.

Το επόμενο πρωί, λοιπόν, οι σύμβουλοι ενημέρωσαν τον Τραμπ, με τον αμερικανό πρόεδρο να αποφασίζει την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης, αποκλείοντας παράλληλα το σενάριο της κλιμάκωσης.