Ζάχαρη: Αυτή είναι η τροφή που προκαλεί εθισμό

Μπορεί η ζάχαρη να μας κάνει junkies;

Όλοι έχουμε ακούσει για τον «εθισμό στη ζάχαρη», αλλά υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να το αποδεικνύουν;

Ορισμένοι συγκρίνουν την ζάχαρη με άλλες εξαρτησιογόνες ουσίες που προκαλούν εθισμό, ενώ δεν λείπουν και διάφορα κέντρα διατροφικής «απεξάρτησης» από τη ζάχαρη.

Οι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Aarhus θέλησαν να διαπιστώσουν κατά πόσο ευσταθεί ο μύθος για την εξαρτησιογόνο δράση της ζάχαρης και εάν αυτή μπορεί να συγκριθεί με εκείνη ορισμένων ναρκωτικών. «Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η ζάχαρη έχει διάφορες δράσεις στην φυσιολογία του οργανισμού και υπάρχουν πολλοί λόγοι που την καθιστούν ανθυγιεινή. Αλλά αμφέβαλα για την δράση που έχει η ζάχαρη στον εγκέφαλο και την συμπεριφορά. Είχα την ελπίδα να αποδομήσω ένα μύθο» δήλωσε ο ερευνητής Δρ. Michael Winterdahl.

Ωστόσο φαίνεται ότι ο μύθος για την ζάχαρη και τον εγκέφαλο τελικά ευσταθεί όπως αποκάλυψε η έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Scientific Reports.

Τι ανακάλυψαν οι ερευνητές;

O Δρ. Winterdahl και άλλοι ερευνητές διεξήγαγαν πειράματα σε χοίρους για να μελετήσουν τον τρόπο με τον οποίο η χημεία του εγκεφάλου επηρεάζεται από την πρόσληψη ζάχαρης. Στους χοίρους δόθηκαν δύο λίτρα ζαχαρόνερο την ημέρα για ένα διάστημα 12 ημερών ενώ οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τεχνικές απεικόνισης για να καταγράψουν τις αλλαγές στην εγκεφαλική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια της όλης διαδικασίας.

Μια ζωή χωρίς ζάχαρη: 6 βήματα προς την επιτυχία

Βήμα 1ο: Βρίσκοντας εναλλακτικές

Ο ανθρώπινος οργανισμός είναι φτιαγμένος με μια έμφυτη επιθυμία για γλυκές τροφές. Μάλιστα, το χαρακτηριστικό μας αυτό δεν είναι καθόλου τυχαίο, αφού στόχο έχει να μας προστατεύει από δηλητηριώδη φυτά με πικρή γεύση. Έτσι, αν δεν αντέχουμε να πίνουμε τον καφέ μας χωρίς ζάχαρη, μπορούμε να επιλέξουμε μια εναλλακτική λύση, τη στέβια. Τα φύλλα του συγκεκριμένου φυτού είναι εξαιρετικά πλούσια σε γλυκαντικές ουσίες, με αποτέλεσμα το τελικό προϊόν να είναι πολύ πιο γλυκό από την κοινή ζάχαρη. Το μεγάλο του ατού, ωστόσο, είναι ότι δεν περιέχει θερμιδογόνα συστατικά, γι’ αυτό και δεν δίνει θερμίδες.

Βήμα 2ο: Spice girl

Βάζοντας την κανέλα στη διατροφή μας, θα έχουμε λιγότερη επιθυμία για κάτι γλυκό, λένε οι επιστήμονες. Η εξήγησή τους είναι απλή: Το συγκεκριμένο μπαχαρικό συμβάλλει στο να διατηρούνται σταθερά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα, με αποτέλεσμα να μειώνεται η επιθυμία μας για γλυκές τροφές. Ρίξτε ένα κουταλάκι κανέλα στον πρωινό σας καπουτσίνο, δώστε ιδιαίτερη γεύση σε ένα ποτήρι κόκκινο κρασί και μη διστάσετε να τη χρησιμοποιήσετε ακόμα και στη μαγειρική σας (π.χ. στο κοκκινιστό κρέας).

Βήμα 3ο: Zoom στις πρωτεΐνες

Οι πρωτεΐνες συντελούν στην εξισορρόπηση των επιπέδων του σακχάρου στο αίμα, οπότε καλό είναι να τις συνδυάζουμε με γλυκές τροφές, ώστε να αποφεύγουμε τις απότομες διακυμάνσεις. Αν τρώμε π.χ. ένα μήλο για σνακ, μπορούμε να καταναλώσουμε επιπλέον και μια χούφτα ξηρούς καρπούς. Επιπλέον, οι πρωτεΐνες μάς χορταίνουν πολύ ευκολότερα από ό,τι οι γλυκές τροφές, με αποτέλεσμα να τρώμε λιγότερο στη συνέχεια και έτσι να έχουμε διπλό κέρδος.

Βήμα 4ο: Η δύναμη των φρούτων

Όταν νιώθουμε ασυγκράτητη λιγούρα για κάτι γλυκό, αντί να καταφύγουμε σε λύσεις που περιέχουν ζάχαρη, μπορούμε να ικανοποιήσουμε την επιθυμία μας με άλλους τρόπους. Μια καλή ιδέα, λοιπόν, είναι να επιλέξουμε φρούτα, όπως η μπανάνα, το καρπούζι, το πεπόνι, τα σύκα, τα σταφύλια και τα ώριμα βερίκοκα, τα οποία αφήνουν στον ουρανίσκο μας μια γλυκιά γεύση. Ταυτόχρονα, λόγω των φυτικών ινών που περιέχουν, καθυστερούν την πέψη και συγκρατούν τα επίπεδα σακχάρου σε χαμηλότερα επίπεδα σε σύγκριση με τον χυμό φρούτων.

Βήμα 5ο: Η κρυμμένη ζάχαρη

Ζάχαρη δεν είναι μόνο η κρυσταλλική μορφή της που προσθέτουμε στον καφέ ή τα γλυκά. Ζάχαρη υπάρχει σε έναν μεγάλο αριθμό έτοιμων συσκευασμένων προϊόντων. Στις ετικέτες των τροφίμων τη βρίσκουμε «μεταμφιεσμένη» με ένα σωρό περίεργα ονόματα, που όλα όμως είναι συνώνυμα της ζάχαρης. Παρακάτω υπάρχει ένας πίνακας με όλα τα «ψευδώνυμά» της, που καλό είναι να αποφεύγουμε. Γενικά, δεν πρέπει να καταναλώνουμε πάνω από 10-12 κουταλάκια ζάχαρη την ημέρα. Εναλλακτικά, μπορούμε να διαλέξουμε ανεπεξέργαστα τρόφιμα, στα οποία μπορούμε να προσθέσουμε κάποια γλυκαντική ύλη, ελέγχοντας έτσι την ποσότητα της ζάχαρης που προσλαμβάνουμε σε καθημερινή βάση.

Βήμα 6ο: Η «αγία» τριάδα

Για να συνθέσουμε τα τρία κυρίως γεύματα της ημέρας, επιλέγουμε τρόφιμα πλούσια σε υδατάνθρακες και πρωτεΐνες και τα συνοδεύουμε με φρούτα και λαχανικά. Έτσι, καταφέρνουμε να τροφοδοτήσουμε τον οργανισμό με θρεπτικά συστατικά, να μειώσουμε τον γλυκαιμικό δείκτη του κάθε γεύματος, να αποφύγουμε τις λιγούρες για κάτι γλυκό και να προσλάβουμε το πολύτιμο αμινοξύ τρυπτοφάνη, που συμβάλλει στην παραγωγή της σεροτονίνης, η οποία σχετίζεται με την καλή διάθεση.

«Εκπαιδευμένο» σώμα

Το σώμα μας χρειάζεται να εκπαιδευτεί στην αλλαγή. Αν, για παράδειγμα, για 10 ημέρες πίνουμε τον καφέ μας με 1 κουταλάκι ζάχαρη αντί για 4, στην ενδέκατη ημέρα θα είμαστε απόλυτα ικανοποιημένοι με 2 κουταλάκια. Η απεξάρτηση από τη ζάχαρη δεν είναι εύκολη και θέλει τον χρόνο της. Άλλωστε, η απόλαυση του φαγητού έχει μεγάλη σημασία. Γι’ αυτό, δεν χρειάζεται να βιαστούμε. Αρκούν μικρές αλλαγές κάθε εβδομάδα. Αν κάνουμε το ένα βήμα, τότε προχωράμε στο επόμενο. Η αλλαγή είναι εφικτή και τα οφέλη αξίζουν τον κόπο.