Το Ιράν δήλωσε σήμερα ότι μπορεί να εγκαταλείψει τη διεθνή Συνθήκη μη διάδοσης των Πυρηνικών Όπλων (NPT), αν οι ευρωπαϊκές χώρες το παραπέμψουν στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με μια πυρηνική συμφωνία, μια κίνηση που μπορεί να ανατρέψει τη διπλωματία στην αντιπαράθεσή του με τη Δύση.

Η Βρετανία, η Γαλλία και η Γερμανία δήλωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι το Ιράν παραβιάζει τη συμφωνία του 2015 και ενεργοποίησαν τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών που μπορεί να οδηγήσει την υπόθεση πίσω στο Συμβούλιο Ασφαλείας και τελικά στην επαναφορά των κυρώσεων του ΟΗΕ σε βάρος της Τεχεράνης.

«Αν οι Ευρωπαίοι συνεχίσουν την εσφαλμένη συμπεριφορά τους ή στείλουν τον φάκελο του Ιράν στο Συμβούλιο Ασφαλείας, θα αποσυρθούμε από την NPT», δήλωσε ο υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Ζαρίφ, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.

Η διαμάχη ΗΠΑ – Ιράν για τα πυρηνικά

Η τύχη της συμφωνίας του 2015 έχει τεθεί εν αμφιβόλω μετά την απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ απ’ αυτήν και να επαναφέρει τις κυρώσεις σε βάρος της Τεχεράνης.

Το Ιράν απάντησε υπαναχωρώντας στις δεσμεύσεις του, αν και λέει ότι επιθυμεί τη διάσωση της συμφωνίας.

Η διαμάχη για τα πυρηνικά είναι στο κέντρο μιας κλιμάκωσης ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και στην Τεχεράνη που ξέσπασε σε στρατιωτική αντιπαράθεση τις τελευταίες εβδομάδες.

Αυτό τον μήνα ο Τραμπ διέταξε επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος σκοτώνοντας έναν κορυφαίο Ιρανό στρατηγό. Το Ιράν απάντησε εκτοξεύοντας πυραύλους εναντίον αμερικανικών στόχων στο Ιράκ.

Ενώ βρισκόταν σε κατάσταση επιφυλακής, το Ιράν κατέρριψε κατά λάθος ουκρανικό επιβατηγό αεροσκάφος.

Η συνθήκη ΝΡΤ για τα πυρηνικά

Η συνθήκη NPT του 1968 θεωρείται η βάση του παγκόσμιου ελέγχου των πυρηνικών όπλων από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, περιλαμβανομένης και της συμφωνίας που υπέγραψε το 2015 το Ιράν με τις διεθνείς δυνάμεις η οποία του προσέφερε πρόσβαση στο παγκόσμιο εμπόριο με αντάλλαγμα να δεχθεί περιορισμούς στο πυρηνικό του πρόγραμμα.

Η συνθήκη NPT, στην οποία έχουν προσχωρήσει 190 χώρες, απαγορεύει στις χώρες αυτές, εκτός από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Ρωσία, την Κίνα, τη Βρετανία και τη Γαλλία, να αποκτήσουν πυρηνικά όπλα, επιτρέποντάς τους σε αντάλλαγμα να επιδιώξουν πολιτικά πυρηνικά προγράμματα για παραγωγή ενέργειας, υπό την εποπτεία των Ηνωμένων Εθνών.

Η μοναδική χώρα που έχει δηλώσει την αποχώρησή της από τη NPT ήταν η Βόρεια Κορέα, η οποία απέλασε επιθεωρητές για τα πυρηνικά και προχώρησε ανοικτά σε δοκιμές πυρηνικών όπλων. Η Ινδία και το Πακιστάν, που διαθέτουν πυρηνικά όπλα, καθώς και το Ισραήλ, που δεν δηλώνει αν έχει ή όχι πυρηνικά όπλα, αλλά θεωρείται ευρέως ότι έχει, δεν έχουν υπογράψει τη συμφωνία.

Δεν κλείνει την πόρτα των διαπραγματεύσεων

Πάντως, το Ιράν ανακοίνωσε σήμερα ότι δεν έχει κλείσει «την πόρτα στις διαπραγματεύσεις» προκειμένου να λυθούν οι διαφωνίες για το πυρηνικό του πρόγραμμα οι οποίες προέκυψαν μετά την αποχώρηση το 2018 των ΗΠΑ από τη διεθνή συμφωνία και τη σταδιακή αποδέσμευση της Τεχεράνης από τις δεσμεύσεις της.

Ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί δήλωσε ότι οποιαδήποτε περαιτέρω κίνηση της Τεχεράνης προς την αποδέσμευσή της από τη συμφωνία θα εξαρτηθεί από τις ενέργειες των άλλων χωρών.

«Η Τεχεράνη παραμένει στη συμφωνία (…) Οι ισχυρισμοί των ευρωπαϊκών δυνάμεων περί παραβιάσεων της συμφωνίας από το Ιράν είναι αβάσιμοι», τόνισε ο Μουσαβί στη διάρκεια της εβδομαδιαίας συνέντευξης Τύπου που παραχώρησε, εξηγώντας ότι «η πόρτα των διαπραγματεύσεων» δεν έχει κλείσει.

«Αν το Ιράν περιορίσει περαιτέρω τις δεσμεύσεις του βάσει της πυρηνικής συμφωνίας, θα εξαρτηθεί από τις άλλες πλευρές και από το αν διασφαλίζονται τα συμφέροντά του βάσει της συμφωνίας», εξήγησε ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Ο Μουσαβί επανέλαβε ότι η Τεχεράνη απορρίπτει μια «συμφωνία του Τραμπ», ενώ Ιρανοί αξιωματούχοι έχουν δηλώσει ότι δεν μπορούν να εμπιστευθούν τον Αμερικανό πρόεδρο, οπότε μια τέτοια συμφωνία δεν θα είχε καμία αξία.

Εξάλλου ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών δήλωσε ότι ο υπουργός Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ δεν θα συμμετάσχει στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός, διότι οι διοργανωτές «άλλαξαν αιφνιδιαστικά την ατζέντα».

«Ήταν προγραμματισμένο να συμμετάσχει (…) αλλά αιφνιδιαστικά άλλαξαν το πρόγραμμα και δεν ήταν αυτό στο οποίο είχαμε συμφωνήσει. Οπότε δεν θα παραστεί», εξήγησε ο Μουσαβί.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ