Οι πρώτοι σταθμοί στη «μάχη» για τα πρωτογενή πλεονάσματα

Το Eurogroup του ερχόμενου Μαρτίου είναι, όπως όλα δείχνουν, ο πρώτος κρίσιμος σταθμός για τις διεκδικήσεις της ελληνικής κυβέρνησης αναφορικά με την «μάχη» των πρωτογενών πλεονασμάτων.

Συγκεκριμένα, ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, ενημέρωσε τη Δευτέρα τον επικεφαλής του ESM, Κλάους Ρέγκλινγκ, τον νέο επίτροπο οικονομικών υποθέσεων, Πάολο Τεζντιλόνι, καθώς και τον Κύπριο ομόλογό του, Κωνσταντίνο Πετρίδη, τόσο για τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, όσο και τις διεκδικήσεις τις οποίες σχεδιάζει σταδιακά να βάλει και επισήμως στο τραπέζι του Eurogroup.

Σύμφωνα λοιπόν με τα έως τώρα δεδομένα, ο οδικός χάρτης των διεκδικήσεων χρονικά τοποθετείται έως το δίμηνο Μαΐου – Απριλίου.

Ωστόσο, σύμφωνα με τις έως τώρα ενδείξεις ο στόχος για χαμηλότερα πλεονάσματα μέσω της αναθεώρησης της δέσμευσης για 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ έως το 2060, μπορεί να απαιτήσει συζητήσεις και το δεύτερο εξάμηνο του έτους.

Η αρχή φαίνεται να έχει γίνει με θετικό πρόσημο, τουλάχιστον όσο αφορά στο τεχνικό κομμάτι.

Όμως, ο δρόμος για τις αποφάσεις μπορεί να αποδειχθεί μακρύς, καθώς ήδη οι πληροφορίες φέρουν τη Γερμανία να είναι τουλάχιστον «επιφυλακτική» ενώ και η χθεσινή δήλωση Τζεντιλόνι δείχνει πως δεν υπάρχει μεγάλη βιασύνη. «Είχα μια πολύ καλή συνάντηση με τον Χρήστο Σταϊκούρα. Είναι ένας συνεχιζόμενος διάλογος, που θα συνεχιστεί από την πλευρά μου στις αρχές Φεβρουαρίου με επίσκεψη στην Αθήνα. Νομίζω ότι τους τελευταίους μήνες η Ελλάδα πήρε πολύ ενδιαφέρουσες αποφάσεις, αλλά η συζήτηση για το μέλλον είναι ανοιχτή και νομίζω ότι βρίσκεται στην αρχή»…

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ, από την πλευρά του, ο οποίος δεν χάνει την ευκαιρία να υπενθυμίζει ότι ο ESM είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της χώρας και έχει κάθε ενδιαφέρον για θετικές εξελίξεις στην ελληνική οικονομία, έδειξε το Eurogroup του Μαρτίου για μια πρώτη συζήτηση.

«Συνάντησα τον υπουργό στο πλαίσιο του τακτικού διαλόγου που έχουμε, που είναι καλός, γιατί ο ESM έχει εκταμιεύσει σχεδόν 200 δισ. ευρώ στην Ελλάδα και ενδιαφερόμαστε πολύ για τις οικονομικές εξελίξεις. Η αποστολή των θεσμών βρίσκεται στην Αθήνα και είναι η κατάλληλη στιγμή να επανεξετάσουμε την κατάσταση. Να δούμε εάν η πρόβλεψή μας για την ανάπτυξη είναι σωστή -οι προοπτικές είναι λίγο πιο θετικές σε σχέση με την εκτίμησή μας πριν από δύο μήνες-, αλλά όλα πρέπει να επιβεβαιωθούν. Πρέπει επίσης άλλοι παράγοντες που επηρεάζουν το DSA να αποτιμηθούν από κοινού από τους θεσμούς και να υποβάλουμε έκθεση στο Eurogroup πιθανώς σε δύο μήνες», είπε ερωτηθείς σχετικά, στο πλαίσιο της καθιερωμένης συνέντευξης μετά τη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης.

Όπως έχει ήδη γράψει το Euro2day.gr, ο Χρήστος Σταϊκούρας σχεδιάζει να θέσει επισήμως στο Eurogroup τα ελληνικά αιτήματα σε σχέση με τα πλεονάσματα αφού πρώτα εξασφαλίσει μια ακόμα θετική έκθεση από τους θεσμούς στις 27 Φεβρουαρίου, μετά την ολοκλήρωση της πέμπτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης (αύριο το πρώτο ραντεβού στην Αθήνα).

Η διαπραγμάτευση εδράζεται σε ένα τρίπτυχο:

1. Αλλαγή της χρήσης των κερδών από ANFAs – SMPs. Κομισιόν και ESM εκπονούν ήδη σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Οικονομικών μια άσκηση αναφορικά με το μερίδιο των κερδών -περίπου 1,2 δισ. ευρώ τον χρόνο σε δύο εξαμηνιαίες «δόσεις» σε συνάρτηση με τις αξιολογήσεις-, το οποίο θα μπορούσε να χρηματοδοτήσει συμφωνημένες επενδύσεις. Οι μέχρι τώρα σχετικές εκταμιεύσεις πηγαίνουν στο ούτως ή άλλως υπερμεγέθες (32 δισ. ευρώ) μαξιλάρι ταμειακών διαθεσίμων που μπορεί να αξιοποιηθεί μόνο για το χρέος. Η τεχνική προεργασία η οποία έχει γίνει είναι προχωρημένη, απαιτείται όμως απόφαση Eurogroup, η οποία θα τροποποιεί την ερμηνεία της προηγούμενης αντίστοιχης της 18ης Ιουνίου 2018, όταν από τις διατυπώσεις υπάρχει σχετικό «παράθυρο».

2. Καθιέρωση μηχανισμού «γέφυρας πλεονασμάτων». Το ΔΝΤ ήταν αυτό το οποίο είχε ρίξει στο τραπέζι των συζητήσεων το 2018 τη δημιουργία ενός smoothing mechanism για τα πρωτογενή πλεονάσματα. Ο μηχανισμός αυτός, λαμβάνοντας υπόψη και παραμέτρους όπως ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, θα μπορούσε να «κόβει» πόντους στις απαιτήσεις πλεονάσματος μιας χρονιάς κατά το μέγεθος των πιστοποιημένων υπερβάσεων (υπερπλεόνασμα) της προηγούμενης, ακυρώνοντας στην πράξη βιαστικές κινήσεις με έντονο πολιτικό πρόσημο κάθε Δεκέμβρη, όταν έχει καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια το κοινωνικό μέρισμα. Και σε αυτό το επίπεδο υπάρχουν τεχνικές διεργασίες.

3. Μείωση του στόχου για τα πρωτογενή πλεονάσματα. «Οι δεσμεύσεις πρέπει να τηρούνται» επαναλάμβαναν μονότονα τα τελευταία χρόνια οι εταίροι και η ελληνική κυβέρνηση διαμηνύει σε όλους τους τόνους πως οι δεσμεύσεις θα τηρηθούν. Υποστηρίζει όμως και θα το αναδείξει με την Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους την οποία εκπονεί ο ΟΔΔΗΧ και το υπουργείο Οικονομικών, πως οι δεσμεύσεις στόχων πλεονασμάτων πρέπει να αλλάξουν καθώς έχουν μεταβληθεί οι παραδοχές οι οποίες οδήγησαν στον προσδιορισμό τους. Στην Ανάλυση Βιωσιμότητας Χρέους του ESM, η οποία αποτέλεσε τη βάση για πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ έως το 2022 και 2,2% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο στη συνέχεια, το μέσο κόστος δανεισμού του δημοσίου στην πενταετία έχει υπολογιστεί στο 4,5%. Χθες ο ΟΔΔΗΧ «έγραψε» στα βιβλία του κόστος δανεισμού 2,53% για 30ετές ομόλογο το οποίο αντάλλαξε με την Εθνική ΤράπεζαΕΤΕ -0,99%, ενώ στη δευτερογενή αγορά, η πενταετία βρίσκεται χαμηλότερα από την Ιταλία, μεταξύ 0,4% και 0,5%.

Από τις δηλώσεις Ρέγκλινγκ προκύπτει πως και η νέα έκθεση ενισχυμένης εποπτείας θα συνοδεύεται από επικαιροποίηση της Ανάλυσης Βιωσιμότητας Χρέους από την Κομισιόν και τον ESM. Το ζητούμενο είναι τα καλύτερα δεδομένα ανάπτυξης και κόστους δανεισμού να ενσωματωθούν στο βασικό σενάριο και όχι στο ευνοϊκό, όπως έγινε τον περασμένο Νοέμβριο.