Δημήτρης Σκύλλας: O «εκλεκτός» της BBC Symphony Orchestra

Ο Δημήτρης Σκύλλας στις 29 Ιανουαρίου θα παρουσιάσει σε παγκόσμια πρεμιέρα του έργο του «Kyrie Eleison» στην κεντρική σκηνή του Berbican Centre μαζί με την BBC Symphony Orchestra. Kαι αν αυτό από μόνο του δεν είναι αρκετά εντυπωσιακό, αρκεί να ξέρει κανείς έστω και λίγο την σπουδαιότητα της ορχήστρας για να αντιληφθεί πόσο σημαντικό είναι να αναθέτει έργο για πρώτη φορά σε έλληνα συνθέτη.

Αναγνωρίζουμε τους έλληνες καλλιτέχνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό. Σε πρακτικό ή ηθικό επίπεδο;

Θα ήθελα να προσεγγίζουμε την τέχνης όπως και τον αθλητισμό. Κάτι που δεν συμβαίνει. Εγώ έχω σταθεί τυχερός. Μιλάω, όμως, για όλους τους καλλιτέχνες της γενιάς μου που πασχίζουν εκεί έξω. Δεν αντιμετωπίζουμε σαν μικρή χώρα την τέχνη ως αποστολή, ενώ τον αθλητισμό τον αντιμετωπίζουμε.

Εκεί κάπου χάνεται το πράγμα. Διαφημίζεται πολύ ο αθλητισμός και θεωρούμε ότι ενώνονται εκεί όλοι οι έλληνες με ένα κοινό σκοπό, στην τέχνη δεν συμβαίνει αυτό και είναι πολύ άνισο.

Δεν μιλάω με πίκρα, θα ήμουν αχάριστος αν το έκανα αλλά δεν είμαι μόνο εγώ. Γενικά δεν βλέπω να υπάρχει η διάθεση αυτή. Εγώ σκέφτομαι, με όλο το σεβασμό στους αθλητές, ότι το έργο του καλλιτέχνη θα μείνει για πάντα, ενώ το αθλητή όχι. Εκεί που τελειώνει η ζωή ενός αθλητή, ξεκινάει αυτή του καλλιτέχνη. Παίρνει όλη την προσοχή του κοινού μέχρι την ηλικία των 30, ενώ ένα καλλιτεχνικό έργο έχουμε τη δυνατότητα να το προωθούμε συνέχεια και θα μείνει για πάντα.

Πως μπορεί να αλλάξει αυτό;

Αν αντιμετωπίζαμε την τέχνη ως αποστολή, θα βοηθούσε πολύ την εξέλιξη των Ελλήνων στο διεθνή χώρο, γιατί οι έλληνες καλλιτέχνες και εκεί μόνοι τους είναι.

Ζεις πολλά χρόνια στο Λονδίνο αλλά έρχεται πολύ συχνά στην Ελλάδα. Που νιώθεις σπίτι σου;

Βλέπω πως είναι τα πράγματα και στις δύο χώρες και κρατάω μόνο το θετικό μέρος. Από την Ελλάδα κρατάω τον ήλιο και το φως και από το Λονδίνο τη δουλειά. Κάθε στοιχεία μου δίνει θετικά στοιχεία.

Θα σκεφτόσουν να γυρίσεις μόνιμα;

Στην περίπτωσή μου η σκληρή δουλειά έρχεται από έξω προς τα μέσα. Με βοηθάει πολύ το Λονδίνο στη δουλειά και δεν θα σκεφτόμουν να γυρίσω μόνιμα.

Πως προέκυψε η συνεργασία με την BBC Symphony Orchestra;

Από την πρώτη ουσιαστικά επαγγελματική συναυλία που έκανα στο Λονδίνο, στο Αβαείο του Γουέστμινστερ, στην οποία κάλεσα τον διευθυντή της Ορχήστρας. Φανταζόμουν βέβαια ότι δεν θα έρθει, γιατί το Λονδίνο είναι μια πολύ δύσκολη αγορά. Είναι πολύ δύσκολο να δικτυωθείς, να βρεις ανθρώπους να σε στηρίξουν. Είναι πολύ ιεραρχικά τα πράγματα. Εκείνος όμως εντυπωσιάστηκε γιατί δεν υπάρχουν πολύ νέοι που να γράφουν μουσική για ένα τέτοιο χώρο και για εκκλησιαστικό όργανα και του κίνησα την περιέργεια και ήρθε. Η επαφή βέβαια για την ανάθεση έγινε πολύ αργότερα

Μπορούσες να φανταστείς τότε την τροπή που θα έπαιρναν τα πράγματα;

Δεν το φανταζόμουν με τίποτα ότι τρία χρόνια μετά θα έκανα πρεμιέρα μαζί τους. Είναι πολύ σημαντική η ορχήστρα. Και μόνο που έχει το logo του BBC πίσω είναι πολύ σπουδαίο. Δεν ξέρω πως θα εξελιχθεί η βραδιά αλλά είναι το ξεκίνημα μιας νέας ζωής. Μετά από αυτό το έργο είναι τρομακτικό τι μπορεί να γίνει και πως θα εξελιχθεί η πορεία μου.

Τι άλλο ονειρεύεσαι;

Ονειρεύομαι να κάνω ένα μεγάλο διάλειμμα για να ταξιδέψω. Δεν με ενδιαφέρει να γράφω συνέχεια αλλά να σκέφτομαι τη μουσική συνέχεια. Η μουσική βγαίνει μέσα από τη ζωή μου. Με γοητεύει να συνδέω αυτά που γράφω με τους χώρους που είμαι. Με αυτό που τρώω, με τον τρόπο που κινούμαι. Να βγαίνει το έργο εντέλει από μέσα μου.

Ποιο είναι το σημαντικότερο χαρακτηριστικό της ελληνικής τέχνης;

Η αφήγηση. Αν σκεφτούμε και από τα αρχαία κείμενα και τα θρησκευτικά και η παραδοσιακή μουσική, έχουν όλα μια αφήγηση. Είναι πολύ μεγάλο ατού της τέχνης αυτό. Αλλά στη μουσική είναι πολύ δύσκολο γιατί δεν υπάρχει εικόνα ή λόγος. Είναι μια άλλη διάσταση μεταξύ των πραγμάτων γιατί ο ήχος είναι κάτι αόριστο και αόρατο. Με ενδιαφέρει πολύ να φτιάχνω αφηγήσεις.

Σε ανοιχτό σε συνεργασίες με άλλες μορφές τέχνης;

Θα ήθελα πολύ να προκύψει και σινεμά. Είμαι πολύ ανοιχτός σε ποιητικό σινεμά, η εικόνα του είναι κοντά στο έργο μου.

Με ποιο τρόπο μπορεί να αλλάξει η απήχηση που έχει η κλασική μουσική;

Ο κόσμος της κλασικής μουσικής έχει μια τεράστια ενοχή ως προς την προώθηση και το φαίνεσθε. Ο ακαδημαϊσμός έχει βλάψει πολύ την κλασική μουσική.

Ότι δίνεται προτεραιότητα στη κλασική μουσική ως ερευνητικό πεδίο παρά ως τέχνη. Οπότε εγώ νιώθω ότι είμαι ένα μαύρο πρόβατο στο χώρο, ειλικρινά στο λέω, διότι παλεύω πάρα πολύ στο να μπορέσω με τον τρόπο μου να βάλω ένα λιθαράκι στην εικόνα που έχει αυτή η μουσική σήμερα. Οι αλλαγές θέλουν πολλά χρόνια να γίνουν. Η προώθηση που παίρνει το σινεμά ή το θέατρο είναι πολύ διαφορετική. Το καταλαβαίνω αυτό και το εκτιμώ. Αλλά η κλασική μουσική θεωρείται ελιτίστικη ενώ θα έπρεπε να είναι λαϊκή.