Πώς απαντούν Αθήνα και Λευκωσία στις τουρκικές προκλήσεις – Οι επόμενες κινήσεις

Με νηφαλιότητα και προσήλωση στη διεθνή νομιμότητα είναι αποφασισμένες να συνεχίσουν να αντιμετωπίζουν την τουρκική επιθετικότητα – προκλητικότητα οι ηγεσίες Ελλάδας και Κύπρου.

Οι δύο χώρες εξετάζουν τις κατάλληλες δράσεις που πρέπει να αναληφθούν σε διπλωματικό και πολιτικό επίπεδο για την εμπέδωση κλίματος ασφάλειας και σταθερότητας στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου, καθώς και την περαιτέρω ενίσχυση της αμυντικής συνεργασίας σε διμερές και σε επίπεδο ΕΕ, στο πλαίσιο των προγραμμάτων έρευνας και καινοτομίας της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO).

Αυτό είναι το συμπέρασμα που προκύπτει από το 6ο Διακυβερνητικό Συμβούλιο Άμυνας Ελλάδας-Κύπρου, που διεξήχθη στην Αθήνα.

Ο υπουργός Άμυνας της Κύπρου Σάββας Αγγελίδης κάλεσε την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα να μεριμνήσουν για την ασφάλεια στην περιοχή σε μια περίοδο «κορύφωσης της τουρκικής προκλητικότητας»:

«Δυστυχώς η Τουρκία, αγνοώντας κάθε έννοια Δικαίου και γεωγραφίας θα έλεγα, συνεχίζει τις έκνομες ενέργειές της στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας. Την ίδια ώρα η προκλητική συμπεριφορά στρέφεται και κατά της Ελλάδας, παραβιάζοντας κάθε αρχή Δικαίου. Στην ουσία έχει αντικαταστήσει το Διεθνές Δίκαιο με τον νόμο της ζούγκλας και την διπλωματία της κανονιόφορου, υποσκάπτοντας την σταθερότητα της περιοχής της Νοτιοανατολικής Μεσογείου», είπε ο κ. Αγγελίδης.

Από την πλευρά του ο Έλληνας υπ. Άμυνας Νίκος Παναγιωτόπουλος τόνισε ότι Αθήνα και Λευκωσία προσβλέπουν σε «βελτίωση της διαλειτουργικότητας και της επιχειρησιακής συνεργασίας των Ενόπλων Δυνάμεών μας και την εν γένει περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας μας στον αμυντικό τομέα σε σειρά θεμάτων τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης», ενώ παράλληλα εξετάζονται πρωτοβουλίες σε συνεργασία με άλλες φιλικές χώρες και διεθνείς οργανισμούς για την αντιμετώπιση των τουρκικών προκλήσεων.

Συνεχίζει να προκαλεί ο Ερντογάν

Οι εργασίες του συμβουλίου άμυνας των δύο χωρών ολοκληρώθηκαν λίγες ώρες μετά τη νέα ιταμή πρόκληση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ο οποίος με ύφος «νταή» ούτε λίγο ούτε πολύ κάλεσε την Ελλάδα να κάτσει φρόνιμα…

«Αν δεν τα βάζετε με εμάς, δεν πρόκειται να πάθετε το παραμικρό» είπε χαρακτηριστικά ο Τούρκος πρόεδρος.

Απαντώντας σε ερώτηση για το αν υπάρχουν πιθανοί κίνδυνοι στις σχέσεις με την Ελλάδα, ο Ερντογάν απάντησε: « Αν θέλετε ένα μήνυμα από μένα, πέστε στην ελληνική πλευρά, να μην ασχολείται με μας. Η έγνοια μας δεν είναι να ασχολούμαστε με την Ελλάδα, είπα στον Μητσοτάκη στο ΝΑΤΟ».

Συνεχίζοντας στον ίδιο προκλητικό τόνο σημείωσε: «Ας μην μαλώνουμε ο ένας με τον άλλο, αν δεν τα βάζετε με εμάς, δεν πρόκειται να πάθετε το παραμικρό κακό από εμάς».

Μάλιστα, ο τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και σε μία πρόσφατη συνομιλία που είχε με πρώην έλληνα δήμαρχο, τον οποίο δεν κατονόμασε. «Αν θες να δώσεις ένα μήνυμα από μένα, πες τους “να μην ασχολούνται μαζί μας”, όπως “δεν ασχολούμαστε και εμείς”» αποκάλυψε, ενώ στη συνέχεια αναφέρθηκε -με το ίδιο ύφος- στην Κρήτη, διερωτώμενος αν «πρέπει να χάψουμε ότι αποτελεί κύρια ηπειρωτική χώρα ώστε να έχει πλήρη δικαιώματα χωρικών υδάτων».

Υπενθυμίζεται ότι πάγια θέση της Τουρκίας αποτελεί η άποψη ότι τα νησιά δεν διαθέτουν χωρικά ύδατα και υφαλοκρηπίδα.

Η απάντηση Ελλάδας και Κύπρου

Σχολιάζοντας την επίμαχη αυτή δήλωση του Ερντογάν ο κ. Παναγιωτόπουλος, είπε: «Εμείς ανταποκρινόμαστε σε ένα περιβάλλον προκλήσεων και απειλών ασφαλείας. Σε αυτές τις απειλές ασφαλείας που είναι υπαρκτές και μη, πρέπει ασφαλώς να αναπτύσσουμε τον σχεδιασμό μας. Ασφαλώς σε στενή συνεργασία με την στρατιωτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και σε κάθε περίπτωση σε αγαστή συνεργασία και ανταλλαγή πληροφοριών, απόψεων, εκτιμήσεων, αναλήψεων μεταξύ μας (σ.σ. με την Κύπρο). Η σχέση μας είναι δεδομένη, εγγύτατη, αδερφική και από κοινού αναπτύσσουμε την αντίδραση μας στο υφιστάμενο περιβάλλον ασφαλείας και όλες τις απειλές που προκύπτουν από αυτό».

Σχολιάζοντας με τη σειρά του ο κ. Αγγελίδης ανέφερε: «Σχετικά με το αν ασχολούμαστε με την Τουρκία εμείς, είναι δεδομένο πως ασχολούμαστε με την προώθηση της σταθερότητας στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου. Αυτό είναι το μέλημά μας, αυτός είναι ο στόχος μας και το έχουμε αποδείξει».

Χέρι και στο οικόπεδο 8 βάζει η Άγκυρα

Το γεγονός ότι η Τουρκία έχει αναλάβει ρόλο «πειρατή» στην Ανατολική Μεσόγειο φαίνεται καθημερινά από την παράνομη δραστηριότητα που αναπτύσσει στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Όπως αναφέρει σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας ΤΑ ΝΕΑ, ιδιαίτερα οι κινήσεις των τελευταίων ημερών δείχνουν ότι η Άγκυρα είναι αποφασισμένη να παραμείνει στην κυπριακή ΑΟΖ και να αποκομίσει σημαντικότατα οικονομικά οφέλη δυναμιτίζοντας ακόμη περισσότερο το κλίμα.

Η πορεία που ακολουθούν τα τουρκικά ερευνητικά αλλάζει δραστικά, καθώς η Αγκυρα μετά την επιλογή στόχων για τα γεωτρύπανά της σε περιοχές εντός της κυπριακής ΑΟΖ μεν, εκτός οριοθετημένων και αδειοδοτημένων οικοπέδων δε, εγκαταλείπει την τακτική τής σχετικά «ανώδυνης πρόκλησης» και μεταφέρει τις έρευνές της σε πεδία που πιθανολογείται ότι υπάρχουν κοιτάσματα.

«Κλειδί» θεωρείται το οικόπεδο 8, όπου βρίσκεται πλέον το γεωτρύπανο «Γιαβούζ» και σκανάρει στόχο ο οποίος είχε υποδειχθεί από σχετικές μελέτες ως πιθανό σημείο για την ύπαρξη υδρογονανθράκων. Τα δικαιώματα του οικοπέδου 8, ως γνωστόν, έχουν παραχωρηθεί από την Κυπριακή Δημοκρατία στην κοινοπραξία TOTAL-ENI και οι ενδείξεις ότι ίσως η γεώτρηση να έχει τώρα αποτελέσματα είναι αρκετές – και δημιουργούν εύλογη ανησυχία σε Λευκωσία, αλλά και Αθήνα, για τα επόμενα βήματα από την πλευρά της Αγκυρας.

Οι τουρκικές έρευνες στο οικόπεδο 8 ακολουθούν την αποτυχημένη απόπειρα που έκανε το «Γιαβούζ» τον περασμένο Οκτώβριο για έρευνα στο επίσης αδειοδοτημένο (στην κοινοπραξία TOTAL-ENI) οικόπεδο 7, σε μια περιοχή που έχει υποδειχθεί ως στόχος κατόπιν επιστημονικών μελετών. Έχει σημασία ότι αποχωρώντας από το οικόπεδο 7 η τουρκική στρατηγική αλλάζει, με αναβαθμισμένες παράνομες διεκδικήσεις, σε ένα παιχνίδι εξαιρετικά επικίνδυνο για την εξέλιξή του.

«Τρίτη εισβολή»

Η Κυπριακή Δημοκρατία από την αρχή κατήγγειλε τις τουρκικές ενέργειες ως τρίτη εισβολή και σε αυτό το πλαίσιο επιχείρησε να δημιουργήσει ένα δίχτυ ασφαλείας μέσω συμμαχιών, στρεφόμενη κυρίως προς τις ΗΠΑ, τη Γαλλία και το Ισραήλ, απέναντι στην προκλητικότητα της Αγκυρας που απειλεί ευθέως ενεργειακούς κολοσσούς, παρεμβαίνοντας στα σχέδιά τους.

Οι τουρκικές έρευνες στο οικόπεδο 8 προετοιμάζουν το έδαφος για μια σοβαρή κρίση στην Ανατολική Μεσόγειο, ωστόσο διπλωματικές πηγές ρίχνουν τους τόνους όσον αφορά το ενδεχόμενο πρόκλησης ενός θερμού επεισοδίου τονίζοντας τη σημασία διατήρησης της ψυχραιμίας από την ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά και της λήψης μέτρων σε διπλωματικό και νομικό πεδίο, σημειώνοντας με νόημα ότι ούτε η Ελλάδα ούτε η Κύπρος μπορούν να περιμένουν κάποιον άλλον να παρέμβει προς όφελός τους σε περίπτωση σύγκρουσης.

Προς νέα τριμερή ή τετραμερή τον Φεβρουάριο

Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσεται και η ανακοίνωση που έκανε μετά την ολοκλήρωση του 6ου Διακυβερνητικού Συμβουλίου άμυνας Ελλάδας-Κύπρου ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο οποίος είπε ότι στα τέλη Φεβρουαρίου η Γαλλίδα υπουργός ‘Αμυνας, Φλοράνς Παρλί, θα πραγματοποιήσει επίσημη επίσκεψη στην Ελλάδα και ίσως εκείνη την περίοδο γίνει μια τριμερής ή τετραμερής σύσκεψη με τη συμμετοχή της Κύπρου, του Ισραήλ και της Αιγύπτου.

«Είναι κοινή μας διαπίστωση ότι το διακυβερνητικό συμβούλιο άμυνας σε συνδυασμό με τα εν λόγω τριμερή σχήματα συνεργασίας έχουμε αποκτήσει μια ιδιαίτερη δυναμική συμβάλλοντας έτσι στην ενίσχυση της σταθερότητας και της ασφάλειας στην ευρύτερη περιοχή κοινού ενδιαφέροντος». επεσήμανε ο Έλληνας υπουργός Άμυνας.

Ευρωπαϊκή αλληλεγγύη

Σε ερώτηση για το αν είναι ικανοποιημένος με την συμπαράσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην Κύπρο, ο κ. Αγγελίδης είπε: «Θα ζητούμε και είναι υποχρέωση μας να ζητούμε την συνδρομή, μεταξύ άλλων, από ευρωπαϊκές χώρες στο πλαίσιο της αλληλεγγύης και στα πλαίσια των αρχών που διέπουν αυτή την συνεργασία σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δεν είναι ζήτημα αν είμαι ικανοποιημένος ή όχι, αλλά θα συνεχίσουμε να απαιτούμε ακόμα περισσότερα».

Ενώ αναφορικά με την παρουσία του γαλλικού Πολεμικού Ναυτικού στην περιοχή, σημείωσε ότι η ουσία της παρουσίας του, όπως έχει ξεκαθαρίσει ο Πρόεδρος Μακρόν και η Γαλλίδα υπουργός Άμυνας, δεν είναι η στρατικοποίηση της ΑΟΖ της Κύπρου, αλλά η σταθεροποίηση της κατάστασης και η ελεύθερη εξάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου.

Ο κ. Παναγιωτόπουλος σχολίασε και αυτός την αυξημένη παρουσία της Γαλλίας στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο, λέγοντας ότι είναι συνεπεία των διπλωματικών πρωτοβουλιών και εντατικοποιημένων επαφών και της ελληνικής πλευράς και της Κύπρου σε διάφορα επίπεδα προς όλους του συμμάχους και ασφαλώς και προς τους Γάλλους.

Σχετικά με τα αποτελέσματα των διπλωματικών κινήσεων της Κύπρου για την εμπόδιση των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας στην ΑΟΖ της χώρας, ο κ. Αγγελίδης δήλωσε μη ικανοποιημένος καθώς «συνεχίζεται η παραβίαση και η κλιμάκωση αυτών των παραβιάσεων. Από την άλλη, σκεφτείτε να μην κάναμε όλες αυτές τις ενέργειες τι θα γινόταν. Ως εκ τούτου, έχουμε πίστη σε αυτή την πολιτική που έχουμε ήδη κάνει σε πολιτικό, διπλωματικό επίπεδο και νομικά μέτρα. Ευελπιστούμε πως θα έρθει η ώρα που θα υπάρχει και το τελικό αποτέλεσμα που είναι η άρση αυτής παρανομίας».

Για το τηλεφώνημα Τραμπ σε Ερντογάν

Αναφερόμενος στην είδηση πως ο Αμερικανός Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ τηλεφώνησε στον κ. Ερντογάν και του ζήτησε να βρεθεί μια λύση στο θέμα της Νοτιανατολικής Μεσογείου με την Ελλάδα ο κ. Παναγιωτόπουλος δήλωσε ικανοποιημένος καθώς θεωρεί πως «η αμερικανική πλευρά πείστηκε από τα ελληνικά επιχειρήματα τα οποία προέβαλε ο πρωθυπουργός (…) και καταλαβαίνει ότι πρέπει να εκτονωθεί η ένταση στην περιοχή. Προς αυτό το σκοπό μας ικανοποιεί το γεγονός πως ο ίδιος ο πρόεδρος Τραμπ πήρε τον κ. Ερντογάν και τον προέτρεψε να κάνει αυτό που πρέπει για να μειωθούν οι εντάσεις. Περιμένουμε να δούμε αν αυτό θα έχει ως συνέπεια να μεταβληθεί η συμπεριφορά της Τουρκίας».