Η Ιστορία στα πόδια μας

Δεν ξέρω τι ακριβώς εννοούσε ο Δημήτρης Χριστοδούλου όταν έγραφε «Μεσόγειο τη λεν’ και παίζουνε γυμνά, παιδιά με μαύρα μάτια, αγάλματα πικρά…». Πάντως εγώ, από πιτσιρίκα, κάθε φορά που άκουγα το τραγούδι, είτε με τη Μελίνα είτε με τη Μοσχολιού, νόμιζα ότι έβλεπα στα κατσάβραχα της Μεσογείου, αυτά τα παιδιά να παίζουν με τα αγάλματα λες και ήταν μία παρέα. Μήπως όμως κάπως έτσι δεν συμβαίνει; Πόσες και πόσες φορές σε αυτόν τον τόπο κάποια παιδιά ενώ έπαιζαν, σκόνταψαν πάνω στην Ιστορία; Στις «πέτρες» της που τα σκέρτσα του εδάφους τις έκαναν κάθε τόσο να ξεμυτίζουν στην επιφάνεια.

Θυμάμαι, πριν από πολλά χρόνια, εκείνον τον εργάτη στην Πάρο που είχε αναλάβει να επισκευάσει την είσοδο του πατρικού μας. Περήφανος μας είχε πει ότι, πάνω από την πόρτα, για να τη στολίσει, έβαλε και ένα «σκάλισμα» που είχε βρει παραπεταμένο στα χωράφια. Είδε και έπαθε ο πατέρας μου να τον πείσει ότι το μικρό αρχαίο γλυπτό με τους Διόσκουρους έπρεπε να παραδοθεί στο μουσείο.

Και να τώρα στην Επίδαυρο. Στην περιοχή που οι ντόπιοι, πιστεύοντας μια εκδοχή σχετικά με την προέλευση της αρχαίας ονομασίας της, τη θέλουν να συνδέεται με τη θετική αύρα. Εκεί που όλοι ξέρουμε το θέατρο αλλά λιγότεροι γνωρίζουμε ότι πίσω από αυτό υπάρχει ένας αρχαιολογικός χώρος.

Και είναι εκπληκτικό ότι σε αυτόν τον χώρο που είναι υπό συνεχή αρχαιολογική παρακολούθηση εδώ και ενάμισι, περίπου, αιώνα, από τότε δηλαδή που ξεκίνησαν οι ανασκαφές, ένα νέο εύρημα δείχνει ότι το «πηγάδι» έχει κι άλλο βάθος. Οτι η γη δεν έχει ακόμη αποκαλύψει όλους τους θησαυρούς που κρατά στην αγκαλιά της. Σαν η Ιστορία να μας λέει ότι «σε τούτα εδώ τα μάρμαρα» εκείνη θα αποφασίσει πότε θα μας φανερώσει όλα τα μυστικά της. Εκτός κι αν έχει αποφασίσει ότι, εις τους αιώνας των αιώνων, όλο και κάποιος θα σκοντάφτει επάνω της.