Πώς βλέπουν οι Βρυξέλλες τα «καυτά» ελληνικά θέματα

Κανείς δεν ξέρει αν ο καθρέφτης που προσέφερε ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ανγκελα Μέρκελ είναι παραμορφωτικός. Και κανείς δεν γνωρίζει αν έχει… μαγικές ικανότητες ώστε να εξωραΐζει τα πρόσωπα ή τις καταστάσεις που καθρεφτίζονται σ’ αυτόν.

Το μόνο σίγουρο είναι, πάντως, ότι ο καθρέφτης που έχει η Ευρωπαϊκή Ενωση για τα τεκταινόμενα στην περιοχή και για όσα απασχολούν την Ελλάδα (αλλά και την Κύπρο) είναι εντελώς παραμορφωτικός.

Ενα ταξίδι στις Βρυξέλλες και μια συζήτηση με κορυφαίους αξιωματούχους της Κομισιόν και ευρωβουλευτές είναι αρκετή για να αντιληφθεί κανείς τον τρόπο που μας «βλέπουν» στην Ευρωπαϊκή Ενωση.

Και είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον το γεγονός ότι τα προβλήματα που απασχολούν τους Ελληνες είναι εντελώς διαφορετικά από αυτά που έχουν στο τραπέζι τους οι κοινοτικοί αξιωματούχοι.

Η νέα προεδρία της Κομισιόν, υπό την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έχει θέσει νέους στόχους κι έχει ιεραρχήσει τα προβλήματα και τις προτεραιότητες με βάση το δικό της «όραμα» για την επόμενη πενταετία.

Το εντυπωσιακό είναι ότι η Ελλάδα για πρώτη φορά μετά από μία δεκαετία δεν βρίσκεται στην ατζέντα των γραφειοκρατών των Βρυξελλών. Θα έλεγε κανείς ότι αυτό είναι καλό, μιας και η περίοδος της χρεοκοπίας και των Μνημονίων δεν ήταν και η καλύτερη για τη χώρα μας.

Ωστόσο, η Αθήνα αυτή τη χρονική στιγμή θα ήθελε την προσοχή της Ευρωπαϊκής Ενωσης για άλλα θέματα που «καίνε».

Σε όλες τις μετρήσεις της κοινής γνώμης το Προσφυγικό μαζί με την ασφάλεια είναι βασικά προβλήματα για τους Ελληνες.

Και δεύτερο θέμα που απασχολεί τους πολίτες είναι τα ελληνοτουρκικά.

Ολοι ρωτούν αν θα γίνει «θερμό επεισόδιο», αν θα έχουμε πολεμική σύρραξη με τους γείτονες, αν θα μας υποστηρίξουν οι σύμμαχοι, κυρίως οι χώρες – μέλη της ΕΕ.

Κι όμως, αυτά τα δύο «καυτά» ζητήματα για το σύνολο των Ελλήνων, στις Βρυξέλλες είναι περίπου… ανύπαρκτα.

Οπως μας έλεγαν έλληνες ευρωβουλευτές, το Προσφυγικό και οι ασφυκτικές συνθήκες που βιώνουν ξένοι και ντόπιοι στα ελληνικά νησιά δεν βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα των Ευρωπαίων.

Είναι χαρακτηριστική μια ατάκα που είπε κορυφαίος κοινοτικός αξιωματούχος: «Εντάξει, η Ελλάδα έχει 120.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Τι να πει και η Τουρκία με 4 εκατομμύρια; Δεν είναι και τόσο δραματικά τα πράγματα όσο τα παρουσιάζουν».

Στην ερώτηση «Τι θα γίνει αν ο Ερντογάν ανοίξει για τα καλά τις πύλες και αφήσει να περάσουν εκατοντάδες χιλιάδες από τα παράλια;» απάντηση δεν υπάρχει.

Γενικόλογες αναφορές περί συμφωνιών της ΕΕ με χώρες της Αφρικής.

Οι Ευρωπαίοι δίνουν μεγάλη βάση στο νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα παρουσιαστεί σύντομα και θεωρείται το «νέο Δουβλίνο», αν και αποφεύγονται τέτοιες… τοξικές ονομασίες.

Μια πρόταση ήταν να ονομαστεί «Λέσβος – Λαμπεντούζα», αν και κάτι τέτοιο θα έκανε μεγάλη ζημιά στην εικόνα του ελληνικού νησιού. Ενώ στην Ελλάδα υπάρχει έκδηλη ανησυχία για τις προσφυγικές – μεταναστευτικές ροές, κάτι που εκμεταλλεύονται και αρκετές ακροδεξιές φωνές, στην Ευρώπη λειτουργούν με πιο… χαλαρούς ρυθμούς. Εκτιμούν ότι θα πρέπει να γίνει επιμερισμός των βαρών και όλα τα κράτη να συνεισφέρουν είτε προσφέροντας άσυλο είτε κονδύλια και μέσα (πλοία) στις χώρες υποδοχής, είτε κάνοντας προσπάθειες για την επιστροφή όσων δεν έχουν δικαίωμα να πάρουν άσυλο.

Κοινοτικοί αξιωματούχοι, πάντως, βλέπουν ότι διαμορφώνεται ένα πιο φιλικό περιβάλλον για τους μετανάστες, τόσο στη Γερμανία όσο και στη Γαλλία και στις χώρες Βίσεγκραντ. Κι όπως τονίζουν «η Ευρώπη πρέπει να φυλάξει τα εξωτερικά της σύνορα με 10.000 μόνιμους συνοριοφύλακες έως το 2027. Επειδή το νούμερο ένα θέμα στην ατζέντα της νέας προεδρίας είναι η κλιματική αλλαγή, κανείς δεν έχει στις Βρυξέλλες σχέδιο για τους λεγόμενους «περιβαλλοντικούς πρόσφυγες».

Πώς θα μπορέσει δηλαδή η Ευρώπη να αντιμετωπίσει τους χιλιάδες πρόσφυγες που θα φύγουν από χώρες, κυρίως της Αφρικής, που θα πληγούν από την κλιματική αλλαγή.

Ελληνοτουρκικά

Τι θα γίνει αν η Τουρκία θελήσει να κάνει έρευνες στην παράνομη ΑΟΖ που «ανακάλυψε» με τη συμφωνία με τη Λιβύη; Αν η Ελλάδα αντιδράσει ως οφείλει υπερασπιζόμενη τα κυριαρχικά της δικαιώματα θα έχουμε πολεμική σύρραξη μιας χώρας – μέλους της ΕΕ με μια άλλη.

Πώς θα αντιδράσουν οι Ευρωπαίοι; Το ερώτημα αυτό δεν «καίει» ιδιαίτερα τις Βρυξέλλες. Είτε το αποκλείουν έχοντας κάνει τις δικές τους εκτιμήσεις είτε… ξορκίζουν το κακό.

Οι απαντήσεις των αξιωματούχων είναι «οι Ελληνες λειτουργούν υπερβολικά και σκέφτονται τα χειρότερα».

Αν όμως συμβεί το κακό ποιες αποφάσεις θα πάρει η προεδρία; «Υπάρχει το πλαίσιο επιβολής κυρώσεων σε περίπτωση που η Αγκυρα προχωρήσει σε έρευνες», απαντούν.

Ομως, ενώ είναι σε εξέλιξη ωμή παραβίαση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου με τις παράνομες τουρκικές γεωτρήσεις, η δυσκίνητη κοινοτική γραφειοκρατία δεν έχει πάρει αποφάσεις.

Γενικά οι ανώτατοι ευρωπαίοι αξιωματούχοι δεν δείχνουν να θέλουν να κοντραριστούν με την Τουρκία και αφήνουν «χώρο» σε κράτη όπως η Γερμανία που πρόσφατα οργάνωσε τη διάσκεψη του Βερολίνου για το Λιβυκό χωρίς την Ελλάδα.

Οι προτεραιότητες

Οσο για τις βασικές προτεραιότητες της προεδρίας της ΕΕ, αν κι εξαιρετικά σημαντικές, δεν είναι αυτές που ενδιαφέρουν τους Ελληνες. Είτε από ελλιπή ενημέρωση είτε λόγω της «ελληνοκεντρικής» προσέγγισης των θεμάτων.

Κλιματική αλλαγή και πράσινη οικονομία, ψηφιακή μετάβαση και δημιουργία κοινωνιών του αύριο που θα προσφέρουν ισότιμες ευκαιρίες σε όλους, καλύτερη δημόσια υγεία, αύξηση της κινητικότητας, είναι τα βασικά θέματα.

Κι όπως τόνισε ανώτατος αξιωματούχος: «Θα πρέπει να συζητήσουμε για το ευρύ πρόγραμμα κατά του καρκίνου που θα ξεκινήσει, για την εύρεση 250.000 «ψηφιακών εργαζόμενων» που δεν υπάρχουν, για τη διεύρυνση του Erasmus και τη χορήγηση 45 δισ. ευρώ προκειμένου όλοι οι νέοι να ταξιδέψουν».

Οντως, μεγάλα διακυβεύματα που δεν αγγίζουν ακόμη την ελληνική κοινή γνώμη. Κι αυτό είναι ένα πρόβλημα που οφείλει η κυβέρνηση να λύσει.