Ερχονται αλλαγές στο εκλογικό σύστημα των ευρωεκλογών και της αυτοδιοίκησης

Μετά την αλλαγή του εκλογικού νόμου για τις βουλευτικές εκλογές, έπονται δύο ακόμη αλλαγές: η αντιμετώπιση των παθογενειών του εκλογικού νόμου για τις ευρωεκλογές και η κατάργηση της απλής αναλογικής στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Αυτό προκύπτει από την ομιλία του αρμόδιου υφυπουργού Εσωτερικών και παλαιού γνώστη των εκλογικών συστημάτων, Θοδωρή Λιβάνιου, στην εκδήλωση που διοργάνωσε το Ινστιτούτο Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής.

Η παρατήρηση του διευθυντή του Επιστημονικού Συμβουλίου του Ινστιτούτου και συντονιστή της συζήτησης, Πάνου Σταθόπουλου ότι ο εκλογικός νόμος των επόμενων εκλογών είναι το δεύτερο πιο αναλογικό σύστημα της υφηλίου (μετά από εκείνο της Ολλανδίας) έδωσε την… πάσα στον Θ. Λιβάνιο να ξεκινήσει την ομιλία του χαριτολογώντας, ότι ξεκινήσαμε για Δανία του Νότου αλλά γίναμε Ολλανδία του Νότου.

Εισαγωγικά, ο αρμόδιος υφυπουργός υπογράμμισε τη συνέπεια, όπως είπε, της παρούσας κυβέρνησης δεδομένου ότι η κατάργηση της απλής αναλογικής ήταν κεντρική εξαγγελία της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη. Η κυβέρνηση δεν αιφνιδίασε, συνέχισε, αντιθέτως ανακοίνωσε την πρότασή της σε χρόνο που δεν συνδέεται με τις εκλογές, χωρίς πολιτικούς υπολογισμούς και σκοπιμότητες. Η χώρα έχει ανάγκη από σταθερότητα, τόνισε εξάλλου.

Ταυτοχρόνως υπερασπίσθηκε το κλιμακωτό bonus ως δικαιότερο σύστημα, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι δεν ευθύνεται ο εκλογικός νόμος για το σχηματισμό αυτοδύναμων κυβερνήσεων ή κυβερνήσεων συνεργασίας (έφερε μάλιστα ως παράδειγμα τις κυβερνήσεις συνεργασίας του 2012 και του 2015, παρά το bonus δηλαδή).

Τελειώνοντας όμως με τον απολογισμό, ο υφυπουργός Εσωτερικών μίλησε στη συνέχεια για το από εδώ και πέρα: εν πρώτοις το… ξενύχτι των εκλογών θα αποτελέσει παρελθόν από τις επόμενες εκλογές, καθώς η σύνδεση όλων των εκλογικών συστημάτων με το αυτόματο σύστημα θα δίδει τη δυνατότητα για τελικό αποτέλεσμα ως τις 10 το βράδυ και καταμετρημένους τους σταυρούς προτίμησης μέχρι τα μεσάνυχτα.

Εν συνεχεία δε, κατέθεσε τον προβληματισμό του για το εκλογικό σύστημα των ευρωεκλογών: το ενδεχόμενο, κόμμα με λιγότερες ψήφους να κερδίζει περισσότερες έδρες, πρέπει να σταματήσει, ήταν μια πρώτη παρατήρηση, με τον Θ. Λιβάνιο να μην κρύβει τον προβληματισμό του για το σταυρό προτίμησης και πώς ευνοούνται εκείνοι που είναι τηλεοπτικά αναγνωρίσιμοι. Προανήγγειλε δε, και σύντομα μάλιστα, τη συζήτηση αν θα υιοθετηθεί η λίστα ή αν θα τεμαχιστεί η επικράτεια σε 4-5 περιφέρειες.

Αναφορικά με τις αυτοδιοικητικές εκλογές, ο υφυπουργός Εσωτερικών κατέδειξε το στόχο για πλειοψηφία του δημάρχου/ περιφερειάρχη στο αντίστοιχο συμβούλιο και έφερε το πρόσφατο παράδειγμα της Πάτρας, εκεί όπου ο δήμαρχος θα κληθεί φέτος να εφαρμόσει τον προϋπολογισμό που υπερψήφισαν τα, συνασπισμένα, κόμματα της αντιπολίτευσης.

Κλείνοντας με μια παρατήρηση για το εκλογικό σύστημα των βουλευτικών εκλογών, ο Θ. Λιβάνιος θύμισε ότι από το 2009 έχει ταχθεί υπέρ του γερμανικού μοντέλου αλλά προσαρμοσμένου στην ελληνική πραγματικότητα, πλην όμως χαρακτήρισε τη συζήτηση αυτή φιλολογικού ενδιαφέροντος τη στιγμή αυτή.

Ακολούθησαν οι παρεμβάσεις ειδικών περί τα εκλογικά συστήματα -για την ακρίβεια ό,τι καλύτερο διαθέτει η χώρα-, χωρίς να κρύψουν και τις μεταξύ τους διαφορές: Ηλ. Νικολακόπουλος, Θ. Διαμαντόπουλος, Ανδρ. Δρυμιώτης, Μ. Καρακλιούμη.

Λάθος επιλογή χαρακτήρισε το bonus, είτε προκαθορισμένο είτε κλιμακωτό, ο Ηλ. Νικολακόπουλος, με την επισήμανση ότι παρασυρόμαστε από τη θεώρηση ότι το κομματικό σύστημα θα παραμείνει αναλλοίωτο. Η υπεροπλία του πρώτου κόμματος αντιφάσκει με τις Συνταγματικές διατάξεις για τις διερευνητικές εντολές, καθώς το πρώτο κόμμα έχει τη δυνατότητα να μπλοκάρει τα υπόλοιπα, σημείωσε με έμφαση ο ομ. καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Σε διαφορετικό μήκος κύματος ο Θ. Διαμαντόπουλος υποστήριξε ότι το πραγματικό bonus κυμαίνεται μεταξύ 27 και 30 εδρών, χαρακτηρίζοντας «θεσμικό καρκίνωμα» την απλή αναλογική. Και ανέτρεξε στην πολιτική ιστορία του τόπου μας λέγοντας ότι η μέση διάρκεια των κυβερνήσεων που προέκυψαν με αναλογικό σύστημα, ήταν μόλις… τέσσερις μήνες (εξαιρείται η αυτοδύναμη κυβέρνηση του Κων. Μητσοτάκη).

Ο πρώτος είναι πρώτος και αυτό δεν συνιστά ληστρικό σύστημα, ήταν το δηκτικό σχόλιο του Ανδρέα Δρυμιώτη, που κατέθεσε τις ενστάσεις του για το προσφάτως ψηφισθέν σύστημα, αφού κάνει την αυτοδυναμία δυσκολότερη. Επίσης τάχθηκε υπέρ της κατάργησης του σταυρού προτίμησης, ενώ χαρακτήρισε την απλή αναλογική στις αυτοδιοικητικές εκλογές ως τη «μεγαλύτερη ηλιθιότητα» (επί λέξει). Σε άλλο σημείο της ομιλίας του ο αρθρογράφος της εφημερίδας «Καθημερινή» δημοσιοποίησε τον προβληματισμό του για τη λειτουργικότητα της διάταξης για την ψήφο των ομογενών: η κυβέρνηση έπρεπε να επιμείνει στην ηλεκτρονική ψηφοφορία, θα ψηφίσουν 15-20.000 άνθρωποι, εκτίμησε.

Παρουσιάζοντας διαχρονικές τάσεις (π.χ. υπέρ της αναλογικότητας, κατά του bonus, υπέρ του 3% κ.α.), η πολιτική αναλύτρια στην εταιρεία Rass Μαρία Καρακλιούμη τάχθηκε καθαρά υπέρ των μονοκομματικών κυβερνήσεων. Το Βέλγιο έκανε 589 ημέρες χωρίς κυβέρνηση, εμείς αντέχουμε …89 ημέρες, διερωτήθηκε χαρακτηριστικά, προσθέτοντας ότι, κατά την άποψή της, οι αναγκαίες τομές μπορούν να γίνουν μόνο από ισχυρές κυβερνήσεις. Η είσοδος της χώρας στην Ε.Ε., το ΝΑΤΟ, την ΟΝΕ έγινε από μεγάλους ηγέτες με όραμα και μονοκομματικές κυβερνήσεις, κατέληξε.