Oscars 2020 : Στον Χοακίν Φίνιξ το βραβείο Α’ ανδρικού ρόλου

Δεν μπορούσε να γίνει αλλιώς. Από όταν και κυκλοφόρησε η ταινία Τζόκερ ο Χοακιν Φίνιξ φαινόταν να είχε «κλειδώσει» το χρυσό αγαλματίδιο. Το μόνο που έμενε ήταν αυτό να επισημοποιηθεί.

#Oscars Moment: Joaquin Phoenix wins Best Actor for his work in @jokermovie. pic.twitter.com/M8ryZGKGHV

— The Academy (@TheAcademy) February 10, 2020

Έτσι και έγινε τα ξημερώματα της Δευτέρας (ώρα Ελλάδας) με τον 45χρονο ηθοποιό να κατακτά το Oscar.

It’s official! #Oscars pic.twitter.com/kffGyeWUWB

— The Academy (@TheAcademy) February 10, 2020

Πάντα μόνος ανάμεσα στο πλήθος, ο Άρθουρ Φλεκ αναζητά να συνδεθεί. Καθώς περιφέρεται στην εχθρική Γκόθαμ Σίτι, φοράει δύο μάσκες. Τη μία τη φοράει ο ίδιος στο πρόσωπό του κάθε πρωί που δουλεύει ως κλόουν. Τη δεύτερη δεν μπορεί να τη βγάλει ποτέ. Είναι η μεταμφίεση που κρύβει τη μάταιη προσπάθειά του να γίνει μέρος του κόσμου, και όχι απλώς ένας «απόβλητος».

Ο Joker είναι μια εμβληματική φιγούρα όχι μόνο της κινηματογραφικής ιστορίας, αλλά και της ποπ κουλτούρας, στην οποία ο Φίλιπς έρχεται να προσδώσει μια εντελώς μη αναμενόμενη διάσταση.

Επειδή στα κόμικ της σειράς υπάρχουν κάποια -και συχνά αντικρουόμενα- στοιχεία σχετικά με την ιστορία του Τζόκερ, ο Φίλιπς έχει απόλυτη ελευθερία να συντάξει τη βιογραφία του διάσημου villain όπως εκείνος θέλει. Και το κάνει με τον πιο πολιτικό και ρηξικέλευθο τρόπο που μπορεί κανείς να φανταστεί, απευθυνόμενος ακόμα και σε όσους δεν αγαπούν καθόλου τους υπερήρωες.

Ο Άρθουρ λοιπόν είναι ένα παιδί με πολλά προβλήματα, περίεργη εμφάνιση και ένα υστερικό γέλιο που οφείλεται σε κάποια εγκεφαλική πάθηση. Ζει με την υπερπροστατευτική μητέρα του, που συνεχώς του λέει ότι γεννήθηκε για να κάνει τους άλλους να γελούν, εργάζεται ως κλόουν και ονειρεύεται μια καριέρα ως stand-up comedian.

Εξαιτίας της ιδιαιτερότητάς του, ο καλοκάγαθος Άρθουρ συχνά πέφτει θύμα ψυχολογικού bullying, αλλά και σωματικών επιθέσεων, ενώ δεν λαμβάνει αξιοπρεπή βοήθεια από τον κρατικό μηχανισμό για τα θέματα υγείας που αντιμετωπίζει. Ζει σε ένα περιβάλλον που τον περιθωριοποιεί, με κρατικούς κοινωνικούς λειτουργούς που δεν τον ακούν όταν μιλάει και επί μονίμου βάσεως βρίσκεται στη θέση του θύματος. Όταν όμως ένας συνάδελφός του θα του δώσει ένα όπλο για να προστατευτεί, τότε σταδιακά θα αρχίσει η μεταμόρφωσή του.

Με μια αλληγορική σπουδή πάνω στην προσωπικότητα ενός μοναχικού ανθρώπου που δεν ταιριάζει στις νόρμες της κοινωνίας, παρόλο που εκείνος θα το ήθελε, ο Φίλιπς φτιάχνει μια συναρπαστική πολιτική ταινία, που ανατρέπει την ιδέα όχι μόνο του κακού Τζόκερ, αλλά και του καλού Μπάτμαν. Εδώ λοιπόν η οικογένεια Γουέιν αποκαθηλώνεται, αφού ο πατέρας της φατρίας παρουσιάζεται ως ένας αμείλικτος και στυγνός κεφαλαιοκράτης που αδιαφορεί για τον άνθρωπο. Το δε περιβάλλον του, ενώ παρακολουθεί με θέρμη τους «Μοντέρνους Καιρούς» του Τσάρλι Τσάπλιν, στην ουσία ευθύνεται για τους Άρθουρ αυτού του κόσμου αλλά και για την άρρωστη ατμόσφαιρα που επικρατεί στην Γκόθαμ Σίτι.

Ταυτόχρονα, τα media και η εκμετάλλευση του ανθρώπινου δράματος μπαίνουν στο στόχαστρο του Φίλιπς, μέσα από την τηλεοπτική εκπομπή που παρουσιάζει ένας γνωστός κωμικός και στην οποία ονειρεύεται να βρεθεί ο Άρθουρ. Πηγαίνοντας όμως ακόμα ένα βήμα πέρα από την ψυχαναλυτική και κοινωνική διάσταση του Τζόκερ, τον χρήζει ηγέτη μιας βίαιης εξέγερσης των καταπιεσμένων της πόλης, που καταλήγει σε μια απέραντη αναρχία. Το ερώτημα που διατυπώνει είναι σαφές και ξεκάθαρο: ποιος γεννάει τη βία και ποιος τελικά οπλίζει το χέρι του κάθε Τζόκερ, στρέφοντας τον καθρέφτη ουσιαστικά στους εαυτούς μας.

Με μια εξαιρετική αισθητική, που δεν παραπέμπει άμεσα σε κόμικ, αλλά ούτε σε μια ρεαλιστική ταινία, ο Φίλιπς κινεί τα πρόσωπά του σε μια χρωματική παλέτα κίτρινων αποχρώσεων για να τα βάλει σε ένα εκτυφλωτικό λευκό φως σε καίριες στιγμές, ενώ συνδυάζει με εξαιρετικό τρόπο την πραγματικότητα του Τζόκερ με τα φαντασιακά του κομμάτια.