Μαγεία: Για πρώτη φορά μετά από αιώνες και οι 12 ταπισερί του Ραφαήλ στην Καπέλα Σιστίνα

Το να προσθέσεις κάποιο έργο, όσο μεγαλόπνοο και να είναι τούτο, πλάι στις αριστουργηματικές νωπογραφίες του Μιχαήλ Αγγέλου στην οροφή της Καπέλα Σιστίνα και στην αναπαράσταση της Δευτέρας Παρουσίας (Τελική Κρίση), κάποιος θα το θεωρούσε ισοδύναμο με έναν αισθητικό πλεονασμό.

Αλλά όταν ο δημιουργός αυτού του συμπληρωματικού έργου είναι ο Ραφαήλ, σύγχρονος του Μιχαήλ Αγγέλου και ανταγωνιστής του για τα πρωτεία του εκπροσώπου της Αναγέννησης, ακόμη και το Βατικανό είναι αναγκασμένο να κάνει μία εξαίρεση.

Για πρώτη φορά μετά πολλούς αιώνες, οι 12 επιτοίχιοι τάπητες (ταπετσαρίες), που είχε σχεδιάσει αποκλειστικά για το διάσημο παρεκκλήσι στο Βατικανό ο Ραφαήλ, θα αναρτηθούν στους χαμηλότερους τοίχους της Καπέλα Σιστίνα, στο πλαίσιο των εορτασμών για την 500ή επέτειο από τον θάνατο του καλλιτέχνη, που ευρέως θεωρείται πως αποτελεί την κορωνίδα και την τελειοποίηση του ιδανικού της Αναγέννησης.

«Τις είχε εμπνευσθεί για τούτον ακριβώς τον χώρο, συνεπώς σκεφθήκαμε πως αυτός ήταν ο καλλίτερος τρόπος για να τον τιμήσουμε», δήλωσε προς το πρακτορείο Reuters η Μπάρμπαρα Γιάτα, διευθύντρια των Μουσείων του Βατικανού.

Οι τάπητες είχαν υφανθεί στις Βρυξέλλες από το διάσημο εργαστήριο του Πίτερ φαν Έλστ, με βάση τα σχέδια του Ραφαήλου. Στα σχέδια τούτα απαθανατίζονται σκηνές από τις Πράξεις των Αποστόλων, όπως ο «λιθοβολισμός του Αγίου Στεφάνου» και «το εν Αθήναις κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου». Και οι δώδεκα τάπητες έχουν υφανθεί από μετάξι, μαλλί και ασημένια κλωστή, ενώ η συντήρηση κι αποκατάστασή τους από τα συνεργεία ειδικών του Βατικανού ήταν μακρά και δύσκολη και διήρκεσε μία 10ετία.

Από την ερχόμενη εβδομάδα θα ξαναβρεθούν στην Καπέλα Σιστίνα, όπου κρέμονταν για όσο χρονικό διάστημα ο Μιχαήλ Άγγελος τελειοποιούσε την εικονογράφηση της οροφής το 1512 και όταν ξεκίνησε να ζωγραφίζει την Τελική Κρίση, στον τοίχο πίσω από το κεντρικό ιερό στα 1536. «Τα τελευταία αρχεία που έχουμε για το ότι όλοι μαζί ήσαν κρεμασμένοι στην Καπέλα Σιστίνα χρονολογούνται από τα τέλη του 1500», τόνισε η επιμελήτρια της έκθεσης Αλεσάντρα Ροντόλφο.

Οι συντηρητές έδωσαν άδεια να συνεκτεθούν όλοι μαζί μόνον για μία εβδομάδα, εν μέρει για να τους προστατεύσουν, κι εν μέρει διότι κάποιοι εξ αυτών είναι δάνεια από άλλα μουσεία. Ένας από αυτούς προέρχεται και θα επιστρέψει στο Μουσείο των Σκουντερίε του Κυρηνάλιου Προεδρικού Μεγάρου, ενώ ένας άλλος αποτελεί τμήμα της συλλογής της Εθνικής Πινακοθήκης του Λονδίνου, στην οποία και θα επιστρέψει αργότερα εντός του έτους. Συνήθως στο Βατικανό εκτίθεται μία εκάστοτε επιλογή τους κι αυτό πάντοτε πίσω από προστατευτικό γυαλί σε κλιματικά ελεγχόμενους χώρους του. Στις προηγούμενες εκθέσεις, που κάποιες είχαν διαρκέσει μόλις κάποιες ώρες, είχαν περιληφθεί μόνον οι 10 μεγαλύτεροι τάπητες, ορισμένοι διαστάσεων έξι επί πέντε μέτρα. Δύο από αυτούς είναι στενότεροι και τοποθετούνται κάθετα ως μπορντούρες.

«Ο χώρος τούτος έχει οικουμενική σημασία, όχι απλώς μόνον για τις εικαστικές τέχνες, αλλά και για την ίδια την πίστη μας. Συνεπώς θέλουμε να μοιρασθούμε το κάλλος με όλους τους ανθρώπους, ακόμη και για μία εβδομάδα μόνον», τονίζει η Γιάτα.