Επιθυμία

Για να ξεκινήσει η σεξουαλική λειτουργία στον άνδρα, είναι απαραίτητο να υπάρχει σεξουαλική επιθυμία. Συνήθως, η σεξουαλική επιθυμία του άνδρα γίνεται αντιληπτή ως ορμή και συνοδεύεται από σεξουαλικές σκέψεις και φαντασιώσεις. Ωστόσο, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι η σεξουαλική λειτουργία μπορεί να πυροδοτηθεί χωρίς να προϋπάρχει απαραίτητα η σεξουαλική ορμή, αρκεί να υπάρχει η πρόθεση του άνδρα να αφεθεί στα σεξουαλικά ερεθίσματα προκειμένου να ευχαριστηθεί. Το ότι οι άνδρες έχουν πάντα επιθυμία είναι σαφέστατα ένας μύθος. Χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης, άγχος και συμπτώματα κατάθλιψης, δυσάρεστες προηγούμενες σεξουαλικές εμπειρίες ή ακόμη αίσθημα κόπωσης είναι συχνοί παράγοντες που αναστέλλουν τη σεξουαλική επιθυμία.

Ερεθίσματα

Ωστόσο, δεν αρκεί μόνο η επιθυμία για να πυροδοτηθεί η σεξουαλική λειτουργία, διότι εξίσου σημαντικά είναι και τα σεξουαλικά ερεθίσματα. Τα ερεθίσματα που ο εγκέφαλος μπορεί να αξιολογήσει ως σεξουαλικά προέρχονται από όλες τις αισθήσεις, όραση, ακοή, όσφρηση, αφή και γεύση, καθώς και από τις σκέψεις. Ο εγκέφαλος αποφασίζει αν τα ερεθίσματα είναι σεξουαλικά, χρησιμοποιώντας τη μνήμη, τους συνειρμούς και λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες. Φαίνεται, δηλαδή, πως δεν αρκεί η εικόνα ενός γυμνού γυναικείου κορμιού για να πυροδοτηθεί η σεξουαλική λειτουργία, αλλά πρέπει ο εγκέφαλος να το συσχετίσει με σεξουαλική ευχαρίστηση, με ευχάριστες εμπειρίες και να βρίσκεται σε πλαίσιο που επιτρέπει τη σεξουαλική έκφραση (π.χ. τόπος, χρόνος). Χαρακτηριστικό παράδειγμα δυσμενών συνθηκών είναι το επιβεβλημένο σεξ με σκοπό τη σύλληψη. Είναι οι συνθήκες κατά τις οποίες τα ερωτικά παιχνίδια αντικαθίστανται από θερμόμετρα και τεστ ωορρηξίας, ενώ η ερωτική πρωτοβουλία γίνεται καταναγκασμός και επιταγή του ημερολογίου.

Απουσία στρες κατά την επαφή

Το πιο συχνό από τα ψυχογενή αίτια της στυτικής δυσλειτουργίας είναι το άγχος επίδοσης. Με τον όρο αυτόν αναφερόμαστε στο άγχος που δημιουργείται την ώρα της σεξουαλικής επαφής. Στην περίπτωση αυτήν, ο άνδρας αγχώνεται για το αν θα επιτύχει ικανοποιητική στύση, για το αν θα ικανοποιηθεί η σύντροφός του, για το τι θα σκεφτεί η σύντροφος για εκείνον (π.χ. μέγεθος πέους, ποιότητα στύσης, αξιολόγηση ως εραστή), παρόλο που τέτοιες σκέψεις δεν είναι συνήθεις από τις γυναίκες. Οι σκέψεις αυτές αφενός μεν είναι δυσάρεστες, αφετέρου δε αποσπούν την προσοχή από το σεξουαλικό ερέθισμα, με αποτέλεσμα να εμποδίζεται η σεξουαλική διέγερση που απαιτείται για να δημιουργηθεί ή να διατηρηθεί η στύση.

Οργανικές παράμετροι της στύσης

Το πέος είναι ένα αγγείο με ειδική κατασκευή. Για να επιτευχθεί στύση, θα πρέπει να αυξηθεί η ροή του αίματος σε αυτό (φυσιολογική αρτηριακή παροχή), ενώ συγχρόνως πρέπει να κλείσει το φλεβικό δίκτυο, ώστε το αίμα να μη φεύγει από το πέος, για να μην έχουμε, δηλαδή, τη λεγόμενη φλεβική διαφυγή. Εκτός από σπάνιες περιπτώσεις κακώσεων του πέους και νόσου Peyronie (κάμψη πέους που συνήθως οφείλεται σε τραυματισμό κατά την επαφή), για να υπάρχει αγγειακό πρόβλημα πρέπει ο άνδρας να έχει κάποια πάθηση που βλάπτει τα αγγεία. Σε ασθενείς με καρδιαγγειακά νοσήματα, ανάλογα με τη βαρύτητά τους, τα προβλήματα στύσης μπορεί να φτάσουν και στο 80%, ενώ στους υπερτασικούς στο 30%. Επίσης, στυτική δυσλειτουργία αντιμετωπίζει το 40-50% των διαβητικών και το 20% των ασθενών με μεταβολικό σύνδρομο ή υψηλές τιμές χοληστερίνης και λιπιδίων.

Η στύση είναι το βαρόμετρο της υγείας της καρδιάς

Μελέτες έχουν δείξει ότι 1 στους 5 άνδρες με αγγειακή στυτική δυσλειτουργία έχει σιωπηλή καρδιαγγειακή νόσο (χωρίς συμπτώματα) και μέσα στα επόμενα 3 χρόνια θα υποστεί ένα καρδιακό επεισόδιο. Στους ασθενείς που υπέστησαν έμφραγμα μυοκαρδίου διαπιστώθηκε ότι τα 2/3 εξ αυτών είχαν πρόβλημα στύσης, αλλά μόλις το 1/3 είχε συμβουλευτεί ουρολόγο για τη στυτική δυσλειτουργία. Αξιοσημείωτο είναι πως η αγγειακή στυτική δυσλειτουργία «χτυπά» 3 χρόνια νωρίτερα, προειδοποιώντας για το πρόβλημα της καρδιάς που έρχεται…

Άλλα αίτια στυτικής δυσλειτουργίας

Άλλες παθήσεις που προκαλούν πρόβλημα στη στύση με διάφορους μηχανισμούς είναι οι παθήσεις του προστάτη (προστατίτιδες, καλοήθης υπερτροφία και οι θεραπείες του καρκίνου του προστάτη), καθώς και η έλλειψη τεστοστερόνης (υπογοναδισμός). Επίσης, νευρολογικές (σκλήρυνση κατά πλάκες, κακώσεις νωτιαίου μυελού) και ψυχιατρικές παθήσεις, με πιο συχνή την κατάθλιψη (άλλωστε 1 στους 2 άνδρες με πρόβλημα στύσης θα εμφανίσει κατάθλιψη εάν δεν το αντιμετωπίσει έγκαιρα). Τέλος, όλες οι εξαρτήσεις (κάπνισμα, εξαρτησιογόνα, αλκοολισμός), καθώς και πολλά φάρμακα (κυρίως αντιυπερτασικά και αντικαταθλιπτικά), είναι επίσης αίτια.