Τι θα κάνουν τα funds με τα δάνεια – Πώς θα σταματήσουν οι μαζικοί πλειστηριασμοί

H δημιουργία ενός περιβάλλοντος ευνοϊκού για ρυθμίσεις δανείων, με στόχο να αποφευχθεί το ενδεχόμενο μαζικών εξώσεων από σπίτια, αποτελεί προτεραιότητα για την κυβέρνηση μετά την άρση κάθε μορφής προστασίας των δανειοληπτών από την Πρωτομαγιά. Με δεδομένο ότι η επιτυχής ολοκλήρωση των δύο επόμενων κρίσιμων μεταμνημονιακών αξιολογήσεων από το Eurogroup περνά μέσα από την πλήρη απελευθέρωση των πλειστηριασμών, δεν τίθεται ζήτημα αναβολής της πέραν της 30ής Απριλίου.

Κι αυτό διότι μόνο έτσι θα ξεκλειδώσει η απόδοση από τις ευρωπαϊκές κεντρικές τράπεζες στο Δημόσιο των κερδών από τα ελληνικά ομόλογα που διατηρούν στα χαρτοφυλάκιά τους. Πρόκειται για βασικό συστατικό του στρατηγικού σχεδίου του υπουργείου Οικονομικών για την υλοποίηση δράσεων υποστηρικτικών στην ανάπτυξη, αλλά και προϋπόθεση ώστε να προχωρήσει η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα και κατ’ επέκταση της φορολογίας. Αναμφίβολα μία τέτοια εξέλιξη ευνοεί το αναπτυξιακό αφήγημα της κυβέρνησης. Την ίδια στιγμή ωστόσο ελλοχεύει ο κίνδυνος κοινωνικής έντασης εάν βγει στο σφυρί μεγάλος αριθμός κατοικιών. Η αγωνία στο Μέγαρο Μαξίμου αποτυπώνεται στις δημόσιες τοποθετήσεις κυβερνητικών στελεχών, ενώ και στις τράπεζες υπάρχει ανησυχία, καθώς η εξυγίανσή τους δεν μπορεί να ολοκληρωθεί σε συνθήκες αστάθειας.

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας επιχειρεί να καθησυχάσει τους δανειολήπτες, υπογραμμίζοντας ότι ο νέος πτωχευτικός κώδικας θα προβλέπει πρόνοιες για τη στήριξη των αδύναμων δανειοληπτών. Από την πλευρά του ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων Aδωνις Γεωργιάδης, με συνεχείς δημόσιες παρεμβάσεις του, καλεί τους οφειλέτες να ενταχθούν, εφόσον πληρούν τα κριτήρια, στην ηλεκτρονική πλατφόρμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας έως και το τέλος Απριλίου, ώστε να μη χαθεί κανένα σπίτι που μπορεί με βάση την ισχύουσα νομοθεσία να σωθεί.

Τι θα κάνουν τα funds

Ταυτόχρονα από το υπουργείο Οικονομικών επιχειρούν να αποδαιμονοποιήσουν τις νέες εταιρείες διαχείρισης, οι οποίες για λογαριασμό των τραπεζών και των funds που αποκτούν δάνεια θα τρέξουν όλη τη διαδικασία ανάκτησης των οφειλομένων. Οπως επισημαίνουν πηγές από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, όχι μόνο δεν θα σταματήσουν οι ρυθμίσεις μετά την 1η Μαΐου, αλλά θα είναι και καλύτερες από αυτές που προσφέρουν σήμερα οι τράπεζες.

Κι αυτό διότι οι νέοι διαχειριστές ξέρουν καλύτερα τη δουλειά των αναδιαρθρώσεων, ενώ μεγάλο μέρος των κόκκινων δανείων θα έχει περάσει στον έλεγχο των επενδυτών χρέους, μέσω πωλήσεων ή τιτλοποιήσεων, σε τιμές χαμηλότερες έως και 65% από την αρχική οφειλή. Αρα τα περιθώρια κουρέματος είναι μεγάλα, με κερδισμένους τόσο τον δανειολήπτη, όσο και το fund που θα αποκομίσει σημαντική υπεραξία σε σχέση με την τιμή που πλήρωσε. Από το ΥΠΟΙΚ σημειώνουν επίσης πως ακόμη και σήμερα γίνεται και εκτός του νόμου σημαντικός αριθμός ρυθμίσεων.

Σύμφωνα με στοιχεία που δόθηκαν στη δημοσιότητα, το β’ εξάμηνο του 2019 αναδιαρθρώθηκαν 43.000 ενυπόθηκα δάνεια, συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ. Θα υπάρξει λοιπόν έκρηξη πλειστηριασμών το επόμενο διάστημα; Ακόμη και αρμόδια τραπεζικά στελέχη δεν μπορούν να κάνουν ασφαλή πρόβλεψη. Σημειώνουν ωστόσο πως από την 1η Μαΐου δεν θα υπάρχει καμία προστασία στα ακίνητα που είναι υποθηκευμένα στις τράπεζες. Αρα για ένα κόκκινο δάνειο οι επιλογές είναι δύο:

-Να ρυθμιστεί με καλύτερους όρους, ακόμη και με κούρεμα, εξασφαλίζοντας μία χαμηλή μηνιαία δόση για τον οφειλέτη, ο οποίος δεν χάνει το σπίτι εφόσον είναι συνεπής από εδώ και στο εξής.

-Ο διαχειριστής να προχωρήσει σε εκποίηση της ακίνητης περιουσίας για την ανάκτηση μέρους ή του συνόλου των οφειλομένων και ο δανειολήπτης να απαλλαγεί από όλα τα χρέη του μέσω του νέου πτωχευτικού κώδικα.

Πότε είναι μονόδρομος ο πλειστηριασμός

Μετά την 1η Μαΐου το πάνω χέρι αναμφίβολα θα έχουν οι πιστωτές. Το τι θα επιλέξουν, πλειστηριασμό ή ρύθμιση, εξαρτάται κατά βάση από οικονομικά κριτήρια. Η απόφαση θα προκύπτει έπειτα από σύγκριση της παρούσας αξίας των δόσεων που μπορεί αποδεδειγμένα να πληρώσει ο οφειλέτης σε μία ρύθμιση και της εκτιμώμενης αξίας πώλησης του προσημειωμένου ακινήτου, αφαιρουμένων των εξόδων της διαδικασίας. Σοβαρά υπόψη θα λαμβάνεται και η εμπορικότητα του ακινήτου, καθώς από αυτήν εξαρτάται και το χρονικό διάστημα που θα μεσολαβήσει για να ολοκληρωθεί η πώλησή του.

Αν η ανάκτηση από τη ρύθμιση είναι μεγαλύτερη από την αξία του ακινήτου, πάντα σε όρους παρούσας αξίας, τότε θα προτιμάται έναντι του πλειστηριασμού. Σε αντίθετη περίπτωση η ρευστοποίηση θα θεωρείται μονόδρομος.

Σημειώνεται ωστόσο ότι στην εξίσωση θα μπει και μία άλλη παράμετρος. Οπως έχει ουσιαστικά προαναγγείλει η κυβέρνηση, θα θεσμοθετηθεί ένα στεγαστικό επίδομα, με βάση εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια. Αυτό σημαίνει ότι ο δανειολήπτης θα έχει στα χέρια του μία «επιταγή», που μπορεί να εξαργυρώσει είτε για την αποπληρωμή μέρους της δόσης, αν το δάνειο ρυθμιστεί, είτε για την ενοικίαση κατοικίας σε περίπτωση που προχωρήσει ο πλειστηριασμός του σπιτιού του.

Αυτή η ενίσχυση αυξάνει τις πιθανότητες ο διαχειριστής να προτιμήσει τη ρύθμιση έναντι της ρευστοποίησης της περιουσίας του οφειλέτη. Κι αυτό διότι θα έχει εξασφαλισμένη την ανάκτηση ενός μεγάλου μέρους της οφειλής από το Δημόσιο, ενισχύοντας τις προοπτικές θεραπείας του δανείου.