Άλκη Ζέη – Ζωρζ Σαρή: Μια σχέση ζωής

Η Άλκη Ζέη και η Ζωρζ Σαρή γνώρισαν σε ηλικία 12 ετών και έμειναν αγαπημένες φίλες μέχρι το τέλος.

Και οι δύο, εκτός που σπουδαίες εκπρόσωποι της παιδικής και νεανικής λογοτεχνίας, υπήρξαν μαθήτριες στην Ιόνιο Σχολή της Αθήνας.

Η Άλκη Ζέη και η Ζωρζ Σαρή γεννήθηκαν την ίδια χρονιά, έκαναν σπουδές στο θέατρο, συνδέθηκαν με πολιτικούς και κοινωνικές αγώνες.

Και οι δύο άλλαξαν τον τρόπου που γράφονται τα παιδικά και νεανικά βιβλία βάζοντας μέσα στις γοητευτικές ιστορίες τους κοινωνικά ζητήματα, κακουχίες και πολιτικές εξελίξεις.

Παράλληλες ζωές και παράλληλες πορείες θα μπορούσε να πει κανείς και η Άλκη Ζέη περιγράφει υπέροχα ένα στιγμιότυπο αυτής της σχέσης.

«Ήταν η περίοδος της χούντας και εγώ βρισκόμουν στο Παρίσι. Η Ζωρζ ήρθε εκεί. Τότε εγώ έγραφα τον Περίπατο του Πέτρου. Με είχε ρωτήσει, τι γράφεις; Ένα βιβλίο που μιλάει για την Κατοχή και την Αντίσταση, της απάντησα. Και μου απαντά, κι εγώ το ίδιο! Και λέω, ωχ, πώς θα βγουν και τα δυο μαζί; Και επικοινωνήσαμε με τη Νανά Καλιανέση και της είπαμε πως και τα δύο βιβλία είναι για το ίδιο θέμα. Τόσο το καλύτερο μας απάντησε εκείνη. Αφού εσείς είστε τόσο διαφορετικές, το καθένα θα είναι με διαφορετικό μάτι. Και βγήκαν και τα δύο μαζί». Η Ζωρζ Σαρρή είχε προτείνει στην αγαπημένη της φίλη να γράψουν μαζί ένα αυτοβιογραφικό βιβλίο. Όμως, όπως παραδέχεται η Άλκη Ζέη: «Η κάθε μια έγραφε πολύ διαφορετικά. Η Ζωρζ ήθελε να γράψουμε ένα βιβλίο μαζί, το Ε.Π. Πολύ τη στενοχώρησα και με μεγάλη δυσκολία της είπα πως δεν μπορώ. Γιατί εγώ είμαι άλλο στυλ. Εκείνη, όταν έγραφε, μπορούσε να το συζητάει με άλλους, ενώ αντίθετα εγώ είμαι πολύ μοναχική. Και μου ήταν αδύνατο να γράψω μαζί με κάποιον άλλο, ακόμα και με τη Ζωρζ».

Αρκετά χρόνια αργότερα η Άλκη Ζέη προλογίζει το βιβλίο της Σαρή «Ε.Π.»:

Γιωργάκη μου,
Μου ζήτησες να σου γράψω πρόλογο για το βιβλίο σου, το τελευταίο, γιατί κι εγώ δε θυμάμαι πόσα έχεις γράψει. Δε φτάνει που μου την έσκασες, θέλεις και πρόλογο! Δεν τα είχαμε συμφωνήσει ωραία και καλά από τα δώδεκά μας χρόνια; 
Εσύ ηθοποιός κι εγώ συγγραφέας; Μέχρι και στο Χόλλυγουντ σε είχα φανταστεί να φτάνεις, να παίρνεις το Όσκαρ και να με καλείς να έρθω να σε βρω. Δεν πειράζει, με κάλεσες στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, που πήρες το πρώτο βραβείο για το «Έγκλημα στα παρασκήνια», κι εγώ καμάρωνα το ίδιο σαν να ήσουνα στο Χόλλυγουντ! Ακόμα σε φανταζόμουνα… άγαλμα. Στημένο στην πλατεία Κυψέλης, εκεί κοντά που είχες τραυματιστεί βαριά σε μια από τις τόσες μάχες που πήγαινες εσύ μπροστά κι εγώ ξοπίσω. Μας ξεγέλασες όλους και δεν πέθανες, κι έτσι δε σου στήσανε άγαλμα, να το στολίζω εγώ με λουλουδάκια και να δακρύζω. Ευτυχώς, δεν έγινες ηρωίδα όπως το επιθυμούσες, κι έτσι δε σ’ έχασα.

Όλα λοιπόν τα φανταζόμουνα πως μπορούσες να γίνεις, ακόμα και… βασίλισσα, αφού όταν ήσουν μικρή σού άρεσαν οι βασιλιάδες (ευτυχώς, τους απαρνήθηκες γρήγορα). Μονάχα συγγραφέα δεν μπορούσα να σε φανταστώ. Έσπαγα το κεφάλι μου να βρω τι σ’ έκανε να γίνεις συγγραφέας, και δεν πίστευα, βέβαια, το παραμύθι που λες στα παιδιά: πως τάχατες το 1967 που ήρθε η Χούντα, οι ηθοποιοί στην αρχή της δικτατορίας αποφάσισαν να μην παίζουν στο θέατρο, κι εσύ, μην ξέροντας τι να κάνεις, από απελπισία άρχισες να γράφεις τις ιστορίες και τα παιγνίδια των παιδιών. Ύστερα γλυκάθηκες και συνέχισες και ένα και δύο και τρία και είκοσι τρία μυθιστορήματα. Ενώ μου διάβαζες τις δακτυλογραφημένες σελίδες από το καινούριο σου βιβλίο, ξαφνικά κατάλαβα γιατί έγινες συγγραφέας. Θέλησες (όπως και στο βιβλίο) να πάμε ξανά χέρι με χέρι στο σχολείο. Όχι βέβαια σαν μαθήτριες πια.

Μπράβο, Γιωργάκη, τα κατάφερες, έγινες συγγραφέας και, όπως το λογάριασες, πιασμένες τώρα από το χέρι πάμε στα σχολεία σ’ όλη την Ελλάδα και κουβεντιάζουμε με τα παιδιά και τους λέμε, ανάμεσα σε άλλα πολλά, πως μια φιλία (η δική μας) μπορεί να αντέξει στο χρόνο.

Ε.Π. λοιπόν! Καλή επιτυχία και καλή αντάμωση ξανά…
στο σχολείο.

 Άλκη Ζέη,
Φθινόπωρο 1995