Ο νέος κοροναϊός προκαλεί απλά έναν βήχα αν παραμείνει στην μύτη και τον λαιμό, κάτι που συμβαίνει στην πλειοψηφία των ανθρώπων που είναι άτυχοι να μολυνθούν. Ο κίνδυνος αρχίζει όταν ο ιός φτάσει στους πνεύμονες.

Ένας στους επτά ασθενείς με κορονοαϊό εμφανίζει δυσκολία στην αναπνοή και άλλες σοβαρές επιπλοκές, ενώ το 6% φτάνει σε πολύ κρίσιμη κατάσταση.

Οι ασθενείς αυτοί υποφέρουν συνήθως από οξύ πρόβλημα στο αναπνευστικό και σε άλλα ζωτικά συστήματα και μερικές φορές αναπτύσσουν σηπτικό σοκ, σύμφωνα με από κοινού έκθεση του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) και της Κίνας.

Πώς εξελίσσεται ο κοροναϊός

Η εξέλιξη των συμπτωμάτων του κοροναϊού από ήπια σε μέτρια έως σοβαρά μπορεί να συμβεί «πολύ, πολύ γρήγορα», δήλωσε ο Bruce Aylward, εκ των επικεφαλής ΠΟΥ που διεξήγαγε την έρευνα επί 56.000 περιπτώσεων ασθενών με κοροναϊό. Η κατανόηση της πορείας της νόσου και ο προσδιορισμός των ατόμων που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο είναι κρίσιμα για τη βελτιστοποίηση της περίθαλψης.

Περίπου 10-15% των ασθενών με ήπια έως μέτρια πρόοδο συμπτωμάτων εξελίσσονται σε σοβαρά περιστατικά και από αυτούς, το 15-20% φτάνει σε κρίσιμο για την ζωή τους στάδιο. Οι ασθενείς που διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο περιλαμβάνουν άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω και άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις όπως υπέρταση, διαβήτης και καρδιαγγειακές παθήσεις.

«Η κλινική εικόνα δείχνει ένα πρότυπο ασθένειας όμοιο με αυτό που θα μπορούσαμε να δούμε στην κοινή εποχική γρίπη», δήλωσε ο Jeffery K. Taubenberger, ειδικός μελετητής της Ισπανικής Γρίπης, συμπεριλαμβανομένου ενός εκταφιασμένου θύματος πριν από 20 χρόνια από παγετό στη βορειοδυτική Αλάσκα.

Η νόσος COVID-19 πιθανότατα εξαπλώνεται μέσω επαφής με σταγονίδια που φέρουν το κοροναϊό και τα οποία διαχέονται στην ατμόσφαιρα από το βήχα, το φτέρνισμα ή την αναπνοή ενός μολυσμένου ατόμου.

Η πορεία από το ανώτερο στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα

Ο κοροναϊός ξεκινάει γενικά στην μύτη. Μόλις εισέλθει στο σώμα εισβάλλει στα επιθηλιακά κύτταρα που προστατεύουν την αναπνευστική οδό. Εάν περιοριστεί στο ανώτερο αναπνευστικό σύστημα, συνήθως οδηγεί σε μια λιγότερο σοβαρή ασθένεια.

Αλλά αν ο κοροναϊός κατέβει πιο χαμηλά στον αναπνευστικό σωλήνα και φτάσει στον πνευμονικό ιστό, μπορεί να προκαλέσει μια πιο σοβαρή μορφή της νόσου. Αυτό οφείλεται στην πρόκληση πνευμονίας από τον ιό και στη δευτερογενή βλάβη που προκαλείται από την ανοσολογική αντίδραση του οργανισμού στην λοίμωξη.

«Το σώμα σας προσπαθεί αμέσως να αποκαταστήσει τη βλάβη στον πνεύμονα μόλις συμβεί αυτό», δήλωσε ο Taubenberger. Τα λευκά αιμοσφαίρια που καταναλώνουν παθογόνα και βοηθούν στην επούλωση των κατεστραμμένων ιστών ενεργούν ως πρώτη γραμμή άμυνας. «Κανονικά, αν αυτό συμβεί αποτελεσματικά, μπορεί να τελειώσει η λοίμωξή σας μέσα σε λίγες μέρες», πρόσθεσε.

Σε ορισμένες πιο σοβαρές λοιμώξεις από κοροναϊό, η προσπάθεια του σώματος να αυτο-θεραπευθεί μπορεί να είναι πολύ ισχυρή, οδηγώντας στην καταστροφή όχι μόνο των μολυσμένων από ιό κυττάρων, αλλά και υγιούς ιστού, δήλωσε ο Taubenberger. Η βλάβη του επιθηλίου των κυττάρων, που επικαλύπτουν την τραχεία και τους βρόγχους μπορεί να οδηγήσει στην απώλεια της προστατευτικής βλέννας που παράγουν τα κύτταρα καθώς και των μικροσκοπικών τριχών που φιλτράρουν τις βρωμιές και τις αναπνευστικές εκκρίσεις από τους πνεύμονες.

«Αν γίνει αυτό, το σώμα δεν έχει τη δυνατότητα να εμποδίσει ιούς και βακτήρια από το φτάσουν στο κατώτερο αναπνευστικό σύστημα», δήλωσε ο Taubenberger. Ως αποτέλεσμα, οι πνεύμονες γίνονται ευάλωτοι σε μια δευτερογενή βακτηριακή λοίμωξη. Οι πιθανοί “υπαίτιοι” για δευτερογενή λοίμωξη είναι τα μικρόβια που συνήθως βρίσκονται στην μύτη και τον λαιμό και τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτηρίδια που αναπτύσσονται στα νοσοκομεία (ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις).

Κοροναϊός: Το σημείο καμπής πριν επέλθει ο θάνατος

Οι δευτερογενείς βακτηριακές λοιμώξεις αντιπροσωπεύουν μια ιδιαίτερα σοβαρή απειλή υγείας, επειδή μπορούν να σκοτώσουν τα βλαστικά κύτταρα του αναπνευστικού συστήματος που επιτρέπουν στον ιστό να αναζωογονηθεί. Χωρίς αυτά, «δεν μπορείτε να επισκευάσετε φυσικά τους πνεύμονές σας», δήλωσε ο Taubenberger.

Οι κατεστραμμένοι πνεύμονες στη συνέχεια στερούν άλλα ζωτικά όργανα από το οξυγόνο που χρειάζονται, βλάπτοντας τους νεφρούς, το ήπαρ, τον εγκέφαλο και την καρδιά.

«Όταν πάθετε μια τέτοια συντριπτική λοίμωξη, όλα τα συστήματα του οργανισμού αρχίζουν να καταρρέουν το ένα πίσω από το άλλο», δήλωσε ο David Morens, ανώτερος επιστημονικός σύμβουλος του αμερικανικού Εθνικού Ινστιτούτου Αλλεργίας και Λοιμωδών Νοσημάτων.

«Ο ασθενής περνάει το σημείο καμπής όπου τα πάντα πηγαίνουν προς το χειρότερο και, σε κάποιο σημείο, δεν υπάρχει πιθανότητα αντιστροφής της κατάστασης”.

Αυτό το σημείο καμπής πιθανότατα συμβαίνει και νωρίτερα στους ηλικιωμένους, όπως έχουν δείξει πειράματα σε ποντίκια, δήλωσε ο Stanley Perlman, καθηγητής μικροβιολογίας και ανοσολογίας στο πανεπιστήμιο της Αϊόβα, ο οποίος μελετάει κοροναϊούς εδώ και 38 χρόνια.

Εντούτοις, ακόμη και υγιείς νεότεροι ενήλικες έχουν υποκύψει στη νόσο COVID-19. Ο Li Wenliang, 34χρονος οφθαλμίατρος που ήταν ένας από τους πρώτους που προειδοποίησε για τον κορονοϊό στην Wuhan, πέθανε τον περασμένο μήνα παρά το γεγονός ότι είχε λάβει αντισώματα, αντιιικά, αντιβιοτικά, οξυγόνο και είχε μπει σε μηχανική υποστήριξη κυκλοφορίας του αίματος.

Μερικοί άνθρωποι μπορεί να είναι γενετικά πιο ευαίσθητοι, πιθανώς επειδή έχουν περισσότερους πρωτεϊνικούς υποδοχείς στα αναπνευστικά επιθηλιακά κύτταρα, τα οποία και στοχεύει ο κοροναϊός, δήλωσε ο Taubenberger.