«Αυτοψία» των ηγετών της ΕΕ στον Έβρο – Τι ζητά και τι περιμένει η Ελλάδα από την Ευρώπη

Στον Έβρο είναι στραμμένα όλα τα βλέμματα καθώς το μεσημέρι της Τρίτης η ηγεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα βρεθεί κοντά στα σύνορα όπου μαζί με τον έλληνα πρωθυπουργό θα δουν από κοντά τις συνθήκες που επικρατούν στην περιοχή εξαιτίας των καραβανιών από πρόσφυγες που έχουν φτάσει τα τελευταία 24ωρα, μετά την απόφαση του τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να ανοίξει τα σύνορα.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ο οποίος βρίσκεται από το πρωί της Τρίτης στον Έβρο, θέλησε να δείξει ότι η Ελλάδα ελέγχει την κατάσταση στα σύνορα παρά την πίεση που δέχεται από χιλιάδες εξαθλιωμένους πρόσφυγες και μετανάστες – απόρροια της εκβιαστικής κίνησης Ερντογάν να ανοίξει τα σύνορα – αλλά ταυτόχρονα έστειλε αυστηρό μήνυμα στη γειτονική χώρα λέγοντας με νόημα ότι η Ελλάδα δεν μπορεί να εκβιάζεται και δεν θα εκβιαστεί.

Από την πρώτη στιγμή που ξέσπασε η νέα προσφυγική – μεταναστευτική κρίση στον Έβρο η ελληνική κυβέρνηση επιχείρησε να διεθνοποιήσει το πρόβλημα ζητώντας από την Ευρώπη να αναλάβει τις ευθύνες της και να μην αφήσει την Ελλάδα να σηκώνει μόνη της ένα δυσανάλογο βάρος που δεν μπορεί να αντέξει.

Μπορεί στην τελευταία συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ να αποφασίστηκε μία σειρά έκτακτων μέτρων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η νέα προσφυγική κρίση, όμως η Αθήνα προσδοκά επιπλεόν έμπρακτη αλληλεγγύη και στήριξη από την Ευρώπη.

Τι ζητά η Αθήνα

Η Αθήνα μετά την αποδοχή από τη Frontex του ελληνικού αιτήματος για ανάπτυξη της Rapid Border Intervention Team (RABIT), δηλαδή ομάδων ταχείας επέμβασης στα σύνορα, εκτιμά ότι θα αυξήσει το οπλοστάσιό της στην προσπάθεια που καταβάλλει για φύλαξη των συνόρων.

Όπως έχει γίνει γνωστό,  ο εκτελεστικός διευθυντής του ευρωπαϊκού οργανισμού και κυβερνητικοί αξιωματούχοι καταστρώνουν το επιχειρησιακό σχέδιο ενώ η Frontex έχει πιάσει ήδη δουλειά καθώς αναδιατάσσει τα μέλη της από άλλες επιχειρήσεις. Την ίδια στιγμή, προτίθεται  να ζητήσει από άλλες χώρες να παράσχουν άμεσα συνοριοφύλακες, αξιωματικούς και εξοπλισμό.

Πάντως η ελληνική κυβέρνηση έχει εκφράσει κατά καιρούς την ανάγκη να δοθούν και κονδύλια προκειμένου να μπορέσει η χώρα να ανταποκριθεί στις αυξημένες ανάγκες της προσφυγικής κρίσης, καθώς καθημερινά φτάνουν στη χώρα – ειδικά στα νησιά του Αιγαίου – εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες.

Οι προσφυγικοί καταυλισμοί που υπάρχουν δεν επαρκούν, η δημιουργία των κλειστών Κέντρων έχει επί της ουσίας «παγώσει» μετά τις οργισμένες αντιδράσεις των νησιωτών και πλέον πρέπει να αναζητηθούν και εναλλακτικοί τρόποι διαχείρισης της κρίσης αλλά και της μετεγκατάστασης προσφύγων οι οποίοι συνωστίζονται σε ακατάλληλες Δομές στα νησιά.

Επίσης η ελληνική κυβέρνηση προσδοκά από την ηγεσία της ΕΕ που θα βρεθεί στον Έβρο να υπάρξουν δηλώσεις στήριξης της Ελλάδας αλλά και μέτρα για την ενίσχυση φύλαξης των συνόρων μας, τα οποία – όπως έχει δηλώσει επανειλημμένα ο πρωθυπουργός – είναι και ευρωπαϊκά.

Την ίδια στιγμή, όλοι περιμένουν μία σθεναρή καταδίκη για τους τουρκικούς εκβιασμούς με φόντο το προσφυγικό καθώς ουδείς έχει το δικαίωμα – όπως λένε κυβερνητικοί αξιωματούχοι – να εκβιάζεται ολόκληρη η Ευρώπη από την Τουρκία που χρησιμοποιεί ως «πιόνια» εξαθλιωμένους πρόσφυγες και μετανάστες.

Η ευθύνη της Ευρώπης απέναντι στην προσφυγική κρίση

Η κατάσταση που επικρατεί στα σύνορα της Ελλάδας δεν έχει μείνει ασχολίαστη ούτε από τον γερμανικό Τύπο. Η Handelsblatt εκτιμά σε σχόλιο ότι η ΕΕ έχει γίνει «εκβιάσιμη» διότι εδώ και καιρό στέκεται «τυφλά» απέναντι στη συμφωνία ΕΕ – Τουρκίας, αφήνοντας συγχρόνως «κλειστά τα σύνορα κατά μήκος της Βαλκανικής Οδού».

Όπως αναφέρεται  «τώρα, που ο Ερντογάν άνοιξε τα σύνορα, ο εκβιασμός είναι παρών. Χωρίς τη στήριξη του ΝΑΤΟ στη Συρία, χωρίς περισσότερα χρήματα για τους πρόσφυγες που ζουν στην Τουρκία, θα στείλει τα καραβάνια ξανά στους δρόμους ανά την Ευρώπη, απειλεί ο ηγέτης της Άγκυρας – όπως και το 2015». Και τι κάνει το Βερολίνο; «Μια κατάσταση παρόμοια με εκείνη του 2015 δεν πρέπει να επαναληφθεί, λένε εκεί – η καγκελάριος και οι πιθανοί διάδοχοί της συμφωνούν γρήγορα» σημειώνει το σχόλιο προσθέτοντας: «ωστόσο δεν έχουν καμιά απάντηση για το πώς δεν θα επαναληφθεί το 2015.

«Η κατάσταση στα ελληνοτουρκικά σύνορα αποτελεί μια κρίση με προηγούμενο» παρατηρεί με τη σειρά της η εφημερίδα TAZ του Βερολίνου. «Ήταν αναμενόμενη αλλά όχι αναπόφευκτη. Θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εάν η ΕΕ δεν είχε αναβάλει τις διαπραγματεύσεις για ένα σχέδιο διαχείρισης του μεταναστευτικού, εάν δεν είχε γίνει εκβιάσιμη από τον Τούρκο πρόεδρο –με μια αμφιλεγόμενη από πολλές απόψεις συμφωνία-, εάν δεν φοβόταν τόσο πολύ τους ακροδεξιούς εξτρεμιστές εντός των δικών της συνόρων. Θα ήταν σήμερα λιγότερο αβοήθητη. Πλέον οι καλές συμβουλές κοστίζουν ακριβά».

Όπως παρατηρεί το σχόλιο, αν και η ΕΕ κατανοεί τον εαυτό της όχι ως «οικονομική ένωση» αλλά ως «ένωση αξιών», το ερώτημα που τίθεται είναι ποιες τελικά είναι αυτές οι αξίες: τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο σεβασμός του δικαίου, η ανθρώπινη αξιοπρέπεια; «Όλοι αυτοί οι στόχοι έχουν πληγεί εδώ και χρόνια στο συγκείμενο του προσφυγικού», παρατηρεί η TAZ. Και κλείνοντας σημειώνει αναφορικά με τις εικόνες προσφύγων να αποτρέπονται από το να φτάσουν στην Ευρώπη:

«Αυτό που δεν υπάρχει είναι ένα σχέδιο. Κι επίσης δεν υπάρχει μια ‘κοινότητα αξιών’. Eίναι πολύ πιθανό αυτή τη στιγμή να βλέπουμε την εσωτερική διάλυση της Ευρώπης. Αυτό θα ήταν το τραγικό τέλος μιας μεγάλης ιδέας. Αλλά όχι με ευθύνη των προσφύγων. Θα οφείλεται στον εγωισμό και τη δειλία εκείνων που –έτυχε- να έχουν γεννηθεί σε χώρες με ειρήνη».