Η «ασύμμετρη απειλή» της βαναυσότητας

Οσα συμβαίνουν στα ανατολικά σύνορα της χώρας, χερσαία και θαλάσσια, τις τελευταίες μέρες δείχνουν ποια είναι η πραγματική «ασύμμετρη απειλή». Αυτή δεν είναι προφανώς μερικές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων που κατατρεγμένοι είτε από τον πόλεμο είτε από τη φτώχεια διεκδικούν να φτάσουν στην Ευρώπη για ένα καλύτερο αύριο. Η πραγματική «ασύμμετρη απειλή» είναι και η χώρα μας να γίνει τμήμα του φαύλου κύκλου της βαναυσότητας με την οποία αντιμετωπίζονται πρόσφυγες και μετανάστες.

Η υπαρκτή προσπάθεια «εργαλειοποίησης» των προσφυγικών ροών από την τουρκική πλευρά, τμήμα μιας επικίνδυνης πολιτικής σε σχέση με τη συριακή κρίση, δεν μπορεί να δικαιολογήσει την καταφυγή σε μέτρα και πρακτικές σιδερόφρακτων συνόρων έναντι αόπλων και σε αναστολή θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων όπως είναι η δυνατότητα υποβολής αιτήματος υπαγωγής σε καθεστώς ανθρωπιστικής προστασίας ή η ασφαλής διέλευση προς χώρα προορισμού. Ούτε βοηθά η καταφυγή σε ένα πολεμικό λεξιλόγιο με αναφορές σε «εισβολείς».

Οι εικόνες των ακροδεξιών στη Λέσβο που προσπαθούσαν να αποτρέψουν την άφιξη φουσκωτού με αιτούντες άσυλο και χυδαιολογούσαν εναντίον μιας εγκύου επιβαίνουσας δείχνουν πώς μπορεί μια τέτοια ρητορική να πυροδοτήσει επικίνδυνες πρακτικές και να διευκολύνει εκείνους που εξαρχής αντιμετώπιζαν την προσφυγική κρίση υπό το πρίσμα ρατσιστικών τοποθετήσεων και σήμερα επιδιώκουν να δρέψουν «πατριωτικές» δάφνες για την ακροδεξιά ιδεολογία τους.

Τυχόν καταφυγή στη βαναυσότητα απλώς θα κάνει τη χώρα μας μέρος ενός προβλήματος, που στο ένα άκρο του έχει τον κυνισμό του Ερντογάν και στο άλλο την υποκρισία μιας Ευρώπης που ομνύει στα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά δεν έχει κανένα πρόβλημα να απαιτεί τη μετατροπή των ελληνικών νησιών σε φραγμούς και κέντρα κράτησης προσφύγων και μεταναστών. Η έξοδος από τον φαύλο κύκλο δεν είναι η ακόμη μεγαλύτερη «θωράκιση», αλλά η πίεση σε όλα τα επίπεδα ώστε τόσο η Ελλάδα όσο και οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες να απεμπλακούν από τα αδιέξοδα της πολιτικής της «Ευρώπης-φρούριο».