ΕΚΤ: Το πρώτο μεγάλο τεστ για τη Λαγκάρντ

Την πρώτη μεγάλη δοκιμασία της θα έχει την Πέμπτη η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Κριστίν Λαγκάρντ καθώς οι πανικόβλητες αγορές περιμένουν το σχέδιό της για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων από την έξαρση του κοροναϊού που απειλεί να ωθήσει την ευρωζώνη σε ύφεση, αναφέρει δημοσίευμα του Reuters, με τίτλο: «Το πρώτο μεγάλο τεστ για τη Λαγκάρντ: Πέντε ερωτήματα για την ΕΚΤ».

Η πίεση στη Λαγκάρντ να δράσει γρήγορα έχει αυξηθεί μετά τη μείωση του επιτοκίου της κεντρικής τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) την περασμένη εβδομάδα κατά μισή ποσοστιαία μονάδα σε έκτακτη συνεδρίασή της. Η Λαγκάρντ, που είναι επικεφαλής της ΕΚΤ από τον Νοέμβριο, θα έχει την Πέμπτη να αντιμετωπίσει και μία πιο προσωπική πίεση, σύμφωνα με το Reuters, αν δηλαδή θα κερδίσει την εμπιστοσύνη των αγορών, για την οποία φημιζόταν ο προκάτοχός της Μάριο Ντράγκι, ακόμη και στις πιο δύσκολες περιόδους. «Η συνεδρίαση (της ΕΚΤ) του Μαρτίου θα είναι σίγουρα το πρώτο τεστ για την επικοινωνιακή ικανότητα της Λαγκάρντ και τη δυνατότητά της να κατευθύνει τις αγορές», δήλωσε οικονομολόγος της ING.

Τα πέντε βασικά ερωτήματα στο ραντάρ των αγορών, σύμφωνα με το δημοσίευμα, είναι τα εξής:

1. Θα ακολουθήσει η ΕΚΤ τη Fed με μία μείωση των επιτοκίων;

Όχι τόσο γρήγορα, πιθανόν. Η Fed έχει μεγαλύτερο περιθώριο χειρισμών από την ΕΚΤ, καθώς τα αμερικανικά επιτόκια, ακόμη και μετά την αιφνιδιαστική μείωσή τους, ανέρχονται στο 1 έως 1,25%. Το επιτόκιο καταθέσεων της ΕΚΤ διαμορφώνεται στο ιστορικά χαμηλό επίπεδο του -0,5% και μία περαιτέρω μείωσή του θα είχε, όπως υποστηρίζουν πολλοί, περιορισμένο αντίκτυπο. Δύο αξιωματούχοι της ΕΚΤ – ο Ρόμπερτ Χόλτσμαν και ο Πέτερ Κάζιμιρ – έχουν επιστήσει την προσοχή όσον αφορά μία ταχεία κίνηση, ενώ μία αντίδραση της πολιτικής δεν ήταν στην ατζέντα στην έκτακτη τηλεδιάσκεψη της ΕΚΤ την περασμένη εβδομάδα, κατά την οποία συζητήθηκε η αντίδραση στον κοροναϊό. Η πλειονότητα των οικονομολόγων που ρωτήθηκαν από το Reuters δεν προβλέπει μία μείωση των επιτοκίων αυτή την εβδομάδα. Ορισμένοι, ωστόσο, δεν την αποκλείουν, καθώς οι ΗΠΑ, η Αυστραλία και ο Καναδάς προχώρησαν σε χαλάρωση της πολιτικής τους την περασμένη εβδομάδα. Οι αγορές προεξοφλούν μία μείωση του επιτοκίου κατά 10 μονάδες βάσης την Πέμπτη και η Commerzbank αναμένει μία τέτοια κίνηση και μία προσωρινή αύξηση των μηνιαίων αγορών στοιχείων ενεργητικού από την ΕΚΤ.

2. Τι άλλο μπορεί να κάνει η ΕΚΤ για να αντιμετωπίσει τον κοροναϊό;

Σύμφωνα με δημοσιεύματα που βασίζονται σε πηγές, η ΕΚΤ προετοιμάζει πιθανά μέτρα για την παροχή ρευστότητας σε επιχειρήσεις που πλήττονται από την έξαρση του ιού. Οι αγορές θα αναμένουν τις όποιες ανακοινώσεις. Μία ιδέα που συζητείται είναι η χορήγηση στοχευμένων δανείων με ευνοϊκούς όρους σε τράπεζες για να τα κατευθύνουν σε μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Η ΕΚΤ μπορεί να εξετάσει και άλλα μέτρα ρευστότητας για να βοηθήσει τις τράπεζες και τις χορηγήσεις δανείων. Το πρόβλημα, ωστόσο, για τους αξιωματούχους της ΕΚΤ είναι ότι το οπλοστάσιο της νομισματικής πολιτικής τους έχει αποψιλωθεί μετά από σειρά ετών πρωτοφανούς στήριξης με στόχο την ενίσχυση της αδύναμης ανάπτυξης και πληθωρισμού. Αν και η νομισματική πολιτική μπορεί να ενισχύσει τη ζήτηση με τη μείωση του κόστους δανεισμού, δεν μπορεί να επανορθώσει τις αποδιοργανωμένες παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες ή να πείσει τον κόσμο να πετά ή να παρακολουθεί συνεδριάσεις, ιδιαίτερα όταν κυβερνήσεις ή εταιρείες απαγορεύουν τις δραστηριότητες λόγω του κοροναϊού. Για τον λόγο αυτό, η Λαγκάρντ μπορεί για μία ακόμη φορά να καλέσει τις κυβερνήσεις να τεθούν επικεφαλής και να αυξήσουν τις δημόσιες δαπάνες.

3. Πόσο θα μειώσει τις οικονομικές προβλέψεις της η ΕΚΤ;

Την Πέμπτη αναμένεται να ανακοινωθούν οι τελευταίες προβλέψεις της ΕΚΤ και το ερώτημα τώρα είναι πόσο θα μειωθούν, δεδομένου του αντίκτυπου του κοροναϊού, ο οποίος θα μπορούσε να οδηγήσει στην ύφεση τη γερμανική και την ιταλική οικονομία. Η Capital Economics αναμένει ότι η ΕΚΤ θα περιορίσει την πρόβλεψή της για τον ρυθμό ανάπτυξης της Ευρωζώνης το 2020 στο 0,8% από 1,1%.

4. Μπορεί η ΕΚΤ να αυξήσει το πρόγραμμα αγορών ομολόγων;

Η επιλογή αυτή, αν και αμφιλεγόμενη, δεν μπορεί να αποκλεισθεί με δεδομένη διεύρυνση των spreads των ομολόγων. Στην Ιταλία, που είναι το κέντρο της έξαρσης του κοροναϊού στην Ευρώπη, η διαφορά της απόδοσης του 10ετούς ομολόγου της σε σχέση με αυτή του αντίστοιχου γερμανικού ομολόγου είναι κοντά στο υψηλότερο επίπεδό της από τον Αύγουστο, στις 191 μονάδες βάσης. Διατηρώντας το κόστος δανεισμού των χωρών χαμηλό, μπορεί να ενθαρρυνθούν αυτές να στηρίξουν την ανάπτυξη με υψηλότερες δαπάνες. Η ΕΚΤ, όμως, πλησιάζει ήδη στα όρια αγορών ομολόγων πολλών χωρών, κάτι που περιπλέκει μία τέτοια κίνηση. Θα μπορούσε να κατευθύνει περισσότερες από τις αγορές της σε εταιρικά ομόλογα, τα οποία, σύμφωνα με οικονομολόγους, είναι ο καλύτερος τρόπος για τη στήριξη της πραγματικής οικονομίας.

5. Ανησυχεί η ΕΚΤ για την ενίσχυση του ευρώ;

Οι προσδοκίες χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής της Fed ενίσχυσαν την ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου. Η Λαγκάρντ μπορεί να ρωτηθεί αν υπάρχει ένα επίπεδο, στο οποίο η ΕΚΤ αρχίζει να ανησυχεί για την επίπτωση ενός ισχυρού ευρώ στην εξωστρεφή οικονομία της. Το ευρώ εκτινάχθηκε 5% έναντι του δολαρίου σε λιγότερο από τρεις εβδομάδες, στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο.